.png?ph=89752c26b8)
Ζυράννα Ζατέλη: «Τετράδια ονείρων»
Η Ζυράννα Ζατέλη, στις 3 Μαρτίου 2017, με δύο τετράδια στην τσάντα της, το όγδοο και το ενδέκατο, πηγαίνει στην οδό Ακαδημίας για να φωτοτυπήσει κάποιες σελίδες τους. Της ήταν χρήσιμες στο μυθιστόρημα που έγραφε. Πέρασε και από τον εκδότη της, ο οποίος εντυπωσιασμένος από το εξώφυλλο ενός εκ των δύο, της ζητά να το δει. Ξαφνιάζεται βλέποντας την καταγραφή των ονείρων της και την προτρέπει να κάνει ένα διάλειμμα από το μυθιστόρημα που γράφει και να επιλέξει κάποια όνειρα για να εκδοθούν. Να γίνουν ένα άλλο βιβλίο. Της ήταν μια συγγραφική ανάσα η πρόταση αυτή, με αποτέλεσμα τώρα να έχουμε στα χέρια μας ένα μικρό κομψό βιβλίο, με τον τίτλο Τετράδια ονείρων. Ήταν 3 Μαρτίου 2017 εκείνη την ημέρα και όταν γύρισε στο σπίτι ψάχνοντας τα τετράδια των ονείρων της είδε πως ήταν 3 Μαρτίου του 1997 όταν πρωτάρχισε να καταγράφει τα όνειρά της σε τετράδιο. Και εντοπίζοντας τις όμοιες ημερομηνίες, αναλογίζεται τη ρήση που λέει: «Οι συμπτώσεις στη ζωή ενός ανθρώπου είναι έργο αιώνων», καθώς δεν υπάρχει αθωότητα στο τυχαίο. Από παιδάκι, στις τελευταίες σελίδες των βιβλίων της, έγραφε τα όνειρά της. Ήταν τριάντα χρόνων όταν κάποια ημέρα η μητέρα της της έδωσε μια κούτα γεμάτη από σημειώσεις της. Έκτοτε πρόσθεσε κι άλλες. Πολλές και δεν έπαψε να το κάνει μέχρι σήμερα.
Με αυτή την εισαγωγή η Ζυράννα Ζατέλη αρχίζει τη συνομιλία της με τον αναγνώστη για να τον οδηγήσει στη γένεση όχι μόνο του βιβλίου της αλλά να του τραβήξει τις κουρτίνες και να τον αφήσει να δει το κύτταρο που υφίσταται τη «μίτωση» που γεννά τα μυθιστορήματά της.
Η Ζυράννα Ζατέλη στο βιβλίο της αυτό, αν και μοιάζει να είναι παραμυθένια η παρουσίαση των ονείρων της, δεν καταφέρνει να κρύψει την άγρυπνη αγωνία του συγγραφέα να «βλέπει» και να καταγράφει πρόσωπα, τοποθεσίες και ονόματα άγνωστα και διαφορετικά για να τα ζωντανέψει μετά στις σελίδες κάποιου βιβλίου. Στα όνειρά της, αν και αόρατη, εμφανίζεται τρυφερή και διψασμένη για όλον αυτό τον κόσμο που συναντιέται μαζί του.
Και συνομιλώντας μαζί του, εξομολογείται πως κοιμάται με την προτροπή στη νυχτερινή της μνήμη να μείνει άγρυπνη ενόσω θα ονειρεύεται. Ιδιαίτερα μεταξύ δύο και τρεις τα χαράματα – εκεί κάνουν την επίσκεψή τους τα σημαντικότερα όνειρα. Σε αυτό τον άγνωστο και ανεξερεύνητο κόσμο, όπως φαίνεται από τις σημειώσεις της, άλλοτε μιλά γαλλικά, άλλοτε αγγλικά και άλλοτε πάλι ελληνικά. Εκεί, συναντά φίλους, συγγενείς, τον σύντροφό της τον V. και τη μητέρα της, η οποία έχει πρωταγωνιστική θέση. Μοιάζει σαν μια φιγούρα που περιφέρεται με τη ρόμπα και τις παντούφλες της ανάμεσα σε αράδες και όνειρα θωπεύοντας, συμβουλεύοντας, ενθυμούμενη, προτρέποντας και γενικά ξαναζώντας μαζί της, ακόμη και από εκεί, ρωτώντας συνεχώς: «Με κλάψατε;». Ναι, με δύο τόνους! Σαν να ρωτά: «Μ αγαπήσατε;».
Στα όνειρά της παρελαύνουν και οι ήρωες των βιβλίων της, αν και πολλοί από αυτούς έχουν γεννηθεί εκεί. Στο μπλε σκοτάδι της νύχτας και κάτω από το φως των ονείρων της. Εκτός, όμως, αυτών υπάρχουν και ηθοποιοί, τραγουδιστές που περιφέρονται στην ενύπνια ζωή της έχοντας πολλοί από αυτούς κάτι προφητικό να πουν. Ακόμη και την προαγγελία του θανάτου τους.
Η Ζυράννα Ζατέλη στο βιβλίο της αυτό, αν και μοιάζει να είναι παραμυθένια η παρουσίαση των ονείρων της, δεν καταφέρνει να κρύψει την άγρυπνη αγωνία του συγγραφέα να «βλέπει» και να καταγράφει πρόσωπα, τοποθεσίες και ονόματα άγνωστα και διαφορετικά για να τα ζωντανέψει μετά στις σελίδες κάποιου βιβλίου. Στα όνειρά της, αν και αόρατη, εμφανίζεται τρυφερή και διψασμένη για όλον αυτό τον κόσμο που συναντιέται μαζί του. Στέκει εκεί, κάτω από το φως των ονείρων και με γλώσσα ποιητική, αποτυπωμένη με την αρχοντιά της πολυτονικής γραφής, και με διάθεση αφοπλιστικά αφτιασίδωτη διηγείται. Έτσι, παρουσιάζει ένα άλλο πρόσωπο του εαυτού της, άγνωστο στον αναγνώστη της, γεμάτο από θαυμασμό, συστολή, ευγνωμοσύνη και τρυφερότητα προς αυτόν τον άυλο κόσμο που της φανερώνεται χωρίς απαιτήσεις.
Όνειρα: «Η πόρτα στο υποσυνείδητο» παραδέχεται ο Σ. Φρόιντ. Όμως, στο μυαλό μου έρχονται κάποια άλλα. Τα Όνειρα –οι εφιάλτες– του Ακίρο Κουρασάουα, ο Ονειρόσακκος της Ελένης Λαδιά όπου κάποια όνειρα κλαψουρίζουν για την εξορία τους από την πραγματικότητα, και τώρα, μέσα από τα κείμενα της Ζυράννας Ζατέλη, ο αναγνώστης αισθάνεται να μπαίνει σε έναν άλλο κόσμο. Αυτόν τον τόσο αφανή αλλά πλούσιο κόσμο που φιλοξενούμε όλοι μέσα μας άλλοτε σκοτεινό, άλλοτε λαμπερό, αλλά πάντα γεμάτο νοήματα, επιθυμίες, εμμονές, φόβους, προτροπές, συμβουλές, παραινέσεις και προφητείες. Έναν κόσμο που μοιάζει σαν μέσα στα όνειρα να συναντώνται δύο. Ο πραγματικός και ο άλλος. Ο πιο ισχυρός που διαμορφώνει και τον πραγματικό. Αυτός ο σκοτεινός κόσμος του υποσυνειδήτου και των ονείρων μας.
Όμως, η συγκίνηση όλου του βιβλίου παραμένει στο τέλος. Στις σημειώσεις της. Στον αριθμό 5. Εκεί αναφέρεται στη μητέρα της, στα τελευταία Χριστούγεννα που με τον Jo πέρασαν και οι τρεις μαζί. Έντεκα μήνες μετά, τη βρήκαν πεσμένη στο πάτωμα. Αυτό ήταν. Και σε αυτό το τόσο τρυφερό και συγκινητικό κείμενο, η Ζυράννα Ζατέλη απαντά στην ερώτηση της μητέρας της. «Με κλάψατε;». Ναι, με δύο τόνους
Κι ο αναγνώστης ρωτά: Πόσες ζωές ζει ένας συγγραφέας; Ποιος γράφει τα βιβλία; Αυτός; Τα όνειρα; Ή, η ζωή; Ή μήπως όλοι μαζί; Και τι είναι τα όνειρα; Μήπως είναι μια άλλη πραγματικότητα;
Τα Τετράδια ονείρων είναι ένα βιβλίο που δημιουργεί πολλές εικόνες και προκαλεί πολλές σκέψεις. Ένα βιβλίο γοητευτικό, διαφορετικό. Ονειρεμένο!
Τετράδια ονείρων
Ζυράννα Ζατέλη
Καστανιώτης
240 σελ.
ISBN 978-960-03-6228-2
Τιμή: €15,90
πηγή : diastixo.gr