Βριλήσσια-Ο Αλέξανδρος Κόντος την Τρίτη 22 Ιουλίου στον κήπο της Δράσης
Την προσεχή Τρίτη 12 Ιουλίου στις 8.30 το βράδυ ολοκληρώνεται ο πρώτος κύκλος των τεσσάρων εβδομαδιαίων συζητήσεων στον κήπο της "Δράσης", (Πίνδου 30 & Μαραθώνος), με τη διάλεξη του Αλέξανδρου Κόντου "Δημοκρατία ένα άγνωστο πολίτευμα". Ήδη η θετική εμπειρία αυτών των συζητήσεων και η ανταπόκριση των συνδημοτών μας, μας οδηγεί στον προγραμματισμό ενός νέου κύκλου τον Σεπτέμβριο.
"Η Δημοκρατία στάθηκε το κύριο στοιχείο, η ειδοποιά διαφορά, που έκανε τον Ελληνικό Πολιτισμό μοναδικό. Η Δημοκρατία, αυτή μόνη, διαφοροποίησε τον Ελληνικό Πολιτισμό από όλους τους άλλους. Τίποτε άλλο. Ούτε το κλίμα ούτε η γεωγραφική θέση..."
Ο Αλέξανδρος Κόντος γεννήθηκε το 1937. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας και στη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης.
Από το 1967 έως το 1974 διέμεινε στο εξωτερικό (Παρίσι-Γαλλία και Οράν-Αλγερία), λόγω των πολιτικών διωγμών που είχε εξαπολύσει η Χούντα των Συνταγματαρχών στην Ελλάδα, όπου και πραγματοποίησε Μεταπτυχιακές σπουδές στις Κοινωνικές Επιστήμες στο τμήμα της ÉCOLE ΡRATIQUE DES ΗΑUΤΕS ÉΤUDΕS και Μαθηματικής Λογικής και Πληροφορικής στη FΑCULTÉ DES SCIΕΝCES στο Παρίσι.
Από το 1972 έως το 1975 δίδαξε Γενική Γλωσσολογία, Σημασιολογία και Μαθηματική Λογική, (και πειραματική διδασκαλία της Νέας Ελληνικής), στη FΑCULTÉ DES LΕΤTRΕS του Οράν, Αλγερία.
Από το 1978 έως το 1996 εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση στον ιδιωτικό τομέα. Ενεργό συνδικαλιστικό μέλος και συχνά μέλος του Δ.Σ. τoυ Συλλόγου Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Αθήνας-Πειραιά και του Δ. Σ. της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας (Ο.Ι.Ε.Λ.Ε.) και υπεύθυνος της εφημερίδας της ομοσπονδίας «Ο Ιδιωτικός. Εκπαιδευτικός».
Στις 20-4-1990 του αναγνωρίστηκε η ιδιότητα του αγωνιστή κατά του δικτατορικού καθεστώτος 1967-1974.
Το 1997 υποστήριξε διαδικτορική διατριβή με θέμα: «Βάσεις της δημοκρατίας: κοινωνίες αρχαίες και σύγχρονα προβλήματα» στο Πανεπιστήμιο 8 του Παρισιού (Uniνersité Paris VΙII), στο τμήμα της Κοινωνικής Ιστορίας.
Από το 1997 έως το 1998 δίδαξε στο Λύκειο του Ασπρόπυργου και από το 1998 έως το 2004 στο 2ο Ενιαίο Λύκειο Βριλησσίων.
Η Δημοκρατία στάθηκε το κύριο στοιχείο, η ειδοποιά διαφορά, που έκανε τον Ελληνικό Πολιτισμό μοναδικό. Η Δημοκρατία, αυτή μόνη, διαφοροποίησε τον Ελληνικό Πολιτισμό από όλους τους άλλους. Τίποτε άλλο. Ούτε το κλίμα ούτε η γεωγραφική θέση. Η Δημοκρατία είναι και αρχαιολογικά διαπιστωμένη στον Ελληνικό Χώρο, στην Πολιόχνη της Λήμνου, από το 3000 π.Χ. περίπου.
Μόνο οι Έλληνες, λόγω της Δημοκρατίας, δημιούργησαν πολίτες. Και ίσως μόνο το Ελληνικό Επίτευγμα μπορεί να χαρακτηρισθεί «πολιτισμός», μια και η έννοια «πολιτισμός» προϋποθέτει την έννοια «πολίτες».
Ανώτατο πολιτειακό όργανο και κυρίαρχος θεσμός της Δημοκρατίας ήταν η Εκκλησία του Δήμου· στην Σπάρτη το όργανο αυτό ονομαζόταν Απέλλα. Ο δεύτερος θεμελιώδης θεσμός της Δημοκρατίας ήταν η ενιαύσια και μη επαναλήψιμη θητεία των αρχόντων, καθώς και η λογοδοσία τους μετά το πέρας της θητείας τους. Οι πολίτες υπήρξαν το δημιούργημα αυτών των δύο θεσμών. Αν δεν υπάρχουν αυτοί οι δύο θεσμοί, δεν υπάρχουν και πολίτες· υπάρχουν μόνο υπήκοοι. Οι κατάλογοι των Ολυμπιονικών αποδείχνουν ότι οι αρχαίοι Έλληνες που δεν είχαν θεσμοθετημένους αυτούς τους δύο θεσμούς δεν γίνονταν δεκτοί, στα Ολύμπια και κατά συνέπεια και στους άλλους Πανελλήνιους Αγώνες, τα Ίσθμια, τα Νέμεα, τα Πύθια. Τόση σημασία δινόταν από τους αρχαίους Έλληνες στο δημοκρατικό πολίτευμα.
Αποκορύφωμα της Δημοκρατίας ήταν η ανάδειξη των περισσότερων από τα 99% των αρχόντων με κλήρωση. Η Σπάρτη δεν είχε την κλήρωση σαν τρόπο ανάδειξης των αρχόντων αλλά την εκλογή· γι’ αυτό ο Αριστοτέλης την θεωρεί Ολιγαρχία, ο Θουκυδίδης την αποκαλεί «Ισόνομη Ολιγαρχία» που σημαίνει «Δημοκρατική (!) Ολιγαρχία», μια και με το ουσιαστικό «ισονομία» εννοούσαν, όπως φαίνεται στον Ηρόδοτο, το δημοκρατικό πολίτευμα, πριν χρησιμοποιηθεί και γενικευθεί η λέξη «δημοκρατία»· συνεπώς το αντίστοιχο επίθετο «ισόνομος» ισοδυναμούσε με το «δημοκρατικός». Η δική μου πάντως άποψη είναι πως το πολίτευμα της Σπάρτης, εφόσον είχε τους δύο βασικούς θεσμούς, πρέπει να ονομάζεται «Συρρικνωμένη Δημοκρατία».
Όλοι οι άλλοι λαοί ήσαν και είναι υπήκοοι· ποτέ πολίτες. Και οι Έλληνες από πολίτες κατάντησαν κι εκείνοι υπήκοοι εξαιτίας της επικράτησης του μοναρχικού πολιτεύματος μετά την Μάχη της Χαιρώνειας το 338 π.Χ.
Μεταφράσεις με προσωπικά σχόλια και εισαγωγή του συγγραφέα, στα βιβλία:
- Αθηναϊκή Δημοκρατία του Γάλλου ιστορικού Ροβέρτου Κοέν (Robert Cohen), εκδ. ΕΙΡΜΟΣ Αθήνα 1992.
- Τα Σχολεία στην Αρχαία Ελλάδα του Άγγλου πανεπιστημιακού ερευνητή Κένεθ Τζ. Φρίμαν (Keneth J. Freeman), εκδ. Δόμιος, Πειραιάς 2000.
- Αγαπάμε τα Αρχαία Ελληνικά της Ζακλίν ντε Ρομιγί και του Ζαν Πιερ Βερνάν (Jacqueline de Romilly και Jean Pierre Vernant), εκδ. ποταμός, Αθήνα 2002.
- ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ένα άγνωστο πολίτευμα. Δίτομο. Βασισμένο στη διατριβή του: «Βάσεις της δημοκρατίας: κοινωνίες αρχαίες και σύγχρονα προβλήματα.» Εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2009.
- ΑΝΑΔΟΜΗΣΗ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ, ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ. Εκδ. ΜΥΡΜΙΔΟΝΕΣ, Δημ. Σταμούλης. Αθήνα πρώτο τρίμηνο 2013.
- Η ΣΤΙΧΟΥΡΓΙΚΗ & ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ για όλους. Εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2014.
- 333 Μαντινάδες. Εκδ. ΜΥΡΜΙΔΟΝΕΣ. Δημ. Σταμούλης. Αθήνα, 2014.
- Αθηναίων Πολιτεία του Αριστοτέλη για λογαριασμό της Ακαδημίας Αθηνών. Πρόκειται για το μόνο έργο που περιγράφει πώς λειτούργησε το μόνο γνωστό στην Ιστορία της Ανθρωπότητας δημοκρατικό πολίτευμα. Εκδόσεις ΜΥΡΜΙΔΟΝΕΣ. Δημ. Σταμούλης. Αθήνα, Γενάρης 2016.