Βριλήσσια, μια πόλη που αδιαφορεί για τα παιδιά της // Του Βασίλη Καφίρη
Όταν παραδόθηκε το 1986 το πάρκο ΟΣΕ στους δημότες Καλαμάτας, ένα καταπράσινο πάρκο 54 στρεμμάτων, μεταξύ άλλων με υπαίθρια γήπεδα για μπάσκετ και βόλεϊ, με πίστα πατινάζ, με ατομικό τελεφερίκ και με σκάκι εξωτερικού χώρου, έγινε γρήγορα το καθημερινό σημείο συνάντησης εκατοντάδων παιδιών για αθλοπαιδιές και ομαδικά παιχνίδια. Το «πάμε πάρκο» είχε γίνει συνθηματικό στη γλώσσα των πιτσιρικάδων, αρκετά χρόνια νωρίτερα από το «πάμε πλατεία» του Τζίμη. Δεν χρειαζόταν καν να έχει προηγηθεί συνεννόηση –απλά πήγαινες εκεί, συναντούσες φίλους και άλλα παιδιά, έπαιζες.
-Μπορώ να παίξω μαζί σας;
-Ναι! Έλα! Πώς σε λένε;
Έτσι κάναμε τότε.
Για να αναδείξει κάποιος τα οφέλη που αντλούν τα παιδιά από τις αθλοπαιδιές, αρκεί να αναφερθεί επιγραμματικά σε έννοιες όπως φυσικές δεξιότητες, άσκηση, κοινωνικοποίηση, φιλία, ομαδικότητα, υπευθυνότητα, άμιλλα, συναγωνισμός, αυτοπεποίθηση.
35 χρόνια αργότερα, τα παιδιά των Βριλησσίων είναι υποχρεωμένα να ζουν σε ένα αποστειρωμένο και φοβικό περιβάλλον. Δεν υπάρχουν ελεύθεροι χώροι για να τρέξουν, να παίξουν, να εκφραστούν μέσα από το παιχνίδι και τον αθλητισμό. Ζουν σε μια πόλη όπου το κύριο μέλημα είναι η ανεμπόδιστη κυκλοφορία των αυτοκινήτων (λέγε με -ακόμα στο συρτάρι- ΣΒΑΚ). Τα παιδιά ασφυκτιούν και αναγκάζονται να προσαρμοστούν σε ένα αστικό περιβάλλον που δεν επικοινωνεί, δεν ενδιαφέρεται, δεν αντιλαμβάνεται και φυσικά δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους. Έχει χαθεί ο αυθορμητισμός και η κοινωνικοποίηση είναι πλαισιωμένη από τάξεις και ομάδες, όπου κυριαρχεί ο ανταγωνισμός και η επιδίωξη της αναγνώρισης (που δεν πρέπει να συγχέεται με την επιδίωξη της αριστείας, αλλά αυτό είναι αντικείμενο άλλης συζήτησης). Να διευκρινίσω ότι δεν καταφέρομαι εναντίον των ιδιωτικών ομάδων που λειτουργούν στην πόλη αναδεικνύοντας ταλέντα και διδάσκοντας την αξία του πρωταθλητισμού.
Αναφέρομαι αποκλειστικά στη στοιχειώδη πρόσβαση σε βασικές αθλητικές υποδομές για τα χιλιάδες Βριλησσιωτάκια που δεν θέλουν να γίνουν πρωταθλητές, αλλά αναζητούν έναν τρόπο για να εκφραστούν και να επικοινωνήσουν μέσα από το παιχνίδι και την άθληση. Στην πιο δυστοπική έκφανση της κοινωνικοποίησης, τα παιδιά επικοινωνούν μεταξύ τους κλεισμένα σε ένα διαμέρισμα και μέσα από ψηφιακά συστήματα, εκεί όπου ο παιδικός αυθορμητισμός αποτελεί σοβαρό μειονέκτημα, καθώς οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν στο διαδίκτυο συνήθως δεν είναι ορατοί και κατανοητοί από έναν ενήλικα, πολύ περισσότερο από ένα παιδί.
Ας είμαστε ειλικρινείς. Ο εθισμός των παιδιών στην ψηφιακή τεχνολογία είναι συνέπεια της εγκληματικής αμέλειας των γονιών και της ευρύτερης κοινότητας, που έχουν παρασυρθεί από τον σύγχρονο αστικό τρόπο ζωής. Μια ζωή σε υψηλές ταχύτητες και συνεχείς εναλλαγές, οι οποίες ανατρέπουν τον κιρκάδιο ρυθμό, δημιουργούν στρες και αδυνατίζουν τις φυσικές άμυνες του οργανισμού. Η μάστιγα του ανθρώπου δεν είναι οι ασθένειες, αλλά η αδυναμία να συντονιστεί με την ίδια του τη φύση και να διατηρήσει ένα βιώσιμο μέτρο διαβίωσης.
Είναι κοινή πεποίθηση ότι τα βιώματα από την άθληση, την κίνηση και τη φυσική αγωγή στη διάρκεια της παιδικής και εφηβικής ηλικίας έχουν καταλυτική επίδραση στις μορφές φυσικής δραστηριότητας που υιοθετούν οι άνθρωποι σ’ όλη τους τη ζωή.
Θα περίμενε κανείς λοιπόν ότι στο πλαίσιο της εκπαίδευσης, το μάθημα της Φυσικής Αγωγής στα σχολεία θα παρότρυνε ή θα δημιουργούσε έστω μέρος αυτών των βιωμάτων. Η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Πόσα στάδια και γήπεδα υπάρχουν στα δημόσια σχολεία του δήμου μας; Πόσα σχολεία έχουν επαρκές αθλητικό υλικό για τη διεξαγωγή του μαθήματος; Πόσα παιδιά από τον δήμο μας συμμετέχουν σε περιφερειακές ή εθνικές σχολικές διοργανώσεις; Η ώρα της γυμναστικής είναι η ώρα κατά την οποία τα παιδιά παίζουν μπάσκετ ή ποδόσφαιρο στο τσιμεντένιο προαύλιο. Όταν βρέχει, παίζουν ποδόσφαιρο στο υπόστεγο. Και κάπως έτσι άδοξα ολοκληρώνεται η συμβολή του σχολείου στην καλλιέργεια αθλητικής παιδείας στα παιδιά. Θα περίμενε κανείς επικουρικά κάποια κινητικότητα από τον δήμο. Ποιες αθλητικές υποδομές με ελεύθερη πρόσβαση για το κοινό διαθέτει ο δήμος μας; Πόσες παιδικές χαρές και με ποιες υποδομές; Πόσες παιδικές αθλητικές εκδηλώσεις διοργανώνει;
Η αξιοποίηση του πάρκου της πρώην Nαυτικής Bάσης και του οικοπέδου των άνω Βριλησσίων (Β. Ηπείρου και Λ. Πεντέλης) αποτελούν πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον δήμο μας για να κάνει μια αρχή δημιουργώντας τις βασικές υποδομές ώστε τα παιδιά να βγουν από τα διαμερίσματα.
Μια ευκαιρία για να αποδείξει ο δήμος ότι νοιάζεται για τα παιδιά μας.
O Βασίλης Καφίρης είναι αναπληρωματικό μέλος και εκπρόσωπος της ΔΡΑΣΗΣ στο Δ.Σ. του Πολιτιστικού & Αθλητικού Οργανισμού Δήμου Βριλησσίων.
Πίνακας: Άνθρωποι στον ήλιο, Edw. Hopper