Το Κεφάλαιο (Le Capital) από το Cine-Δράση Τετάρτη 12 Απριλίου, 8:15΄μμ, στο ΤΥΠΕΤ
«Το Κεφάλαιο» είναι η τελευταία ταινία του βραβευμένου με Όσκαρ και Χρυσό Φοίνικα, Έλληνα δημιουργού, Κώστα Γαβρά που, χρόνια τώρα, ζει και διαπρέπει στη Γαλλία και όχι άδικα θεωρείται ένας από τους κορυφαίους πολιτικούς σκηνοθέτες των ημερών μας. Ένα ανθρώπινο, επίκαιρο δραματικό θρίλερ οικονομικής και ηθικής αγωνίας, που ασκεί καυστική κριτική στο διεθνές οικονομικό σύστημα και αποκαλύπτει τα μυστικά όσων κινούν τα νήματα της οικονομικής τρομοκρατίας.
Αλλά το φιλμ μόνον εν μέρει ασχολείται με την κίνηση του χρήματος, αυτού του πραγματικού θεού της εποχής μας. Κυρίως, με αφορμή την προσωπική ανέλιξη ενός φιλόδοξου τραπεζίτη στην προεδρία μιας κορυφαίας τράπεζας παρακολουθεί σκοτεινές οικονομικές συναλλαγές, δολοπλοκίες, τραπεζικές απάτες μεγατόνων, οικονομικούς παράδεισους, «λύκους» των χρηματιστηρίων, hedge funds, σκηνοθετημένες ή πραγματικές χρεοκοπίες, αθέμιτα κέρδη, γυναίκες αρπακτικά σε ρόλο παγίδας που κινούνται στα σαλόνια μιας μοντέρνας αριστοκρατίας τα εύσημα της οποίας είναι η οικονομική κυριαρχία και η εξουσία.
Όταν ο επί χρόνια πρόεδρός του γαλλικού τραπεζικού κολοσσού Phenix καταρρέει στο γήπεδο του γκολφ, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου αναθέτουν την διεύθυνση της στο νεαρό, επικοινωνιακό και φιλόδοξο στέλεχος Marc Tourneuil. Δεν έχουν εμπιστοσύνη στις ικανότητες του, αντίθετα θεωρούν ότι πρόκειται για αντικαταστάτη – ανδρείκελο, ή έστω λύση ανάγκης, που για ένα μεταβατικό διάστημα θα καλύψει το κενό ηγεσίας, μέχρι να βρεθεί ο κατάλληλος που θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και θα έχει την αποδοχή όλων των μετόχων.
Ο νέος πρόεδρος αντιλαμβάνεται από την αρχή την επισφαλή θέση του και έρχεται αντιμέτωπος με την υπεροψία, τα καπρίτσια, την απληστία, την πλεονεξία, τις ραδιουργίες, ορατές και αόρατες απειλές, μυστικές συναλλαγές και συμφωνίες του συμβουλίου, που σκοπό έχουν να τον βγάλουν από την μέση. Αλλά, προϊόν των καλύτερων Γαλλικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ο ίδιος, οπλισμένος με το ένστικτο του και τους κανόνες κίνησης του Κεφαλαίου, θα πάρει τα ηνία της επιχείρησης στα χέρια του και θα δείξει την αποφασιστικότητα του να κρατήσει την θέση του και να επιβάλει τους δικούς του κανόνες στο παιχνίδι. Σύντομα θα αποδειχθεί «καλύτερος» και από τους σκληρότερους αντιπάλους του, τους οποίους θα ξεπεράσει σε κυνικότητα και αμοραλισμό. Τις όποιες ηθικές αξίες είχε, αν είχε, τις θυσίασε στο κέρδος και την ηδονή της δύναμης.
Με ετήσιο μισθό που πλησιάζει, τα τρία εκατομμύρια ευρώ χωρίς τα μπόνους, θα αγνοήσει τις εντολές των προϊσταμένων του, θα αδιαφορήσει επιδεικτικά τις οποιεσδήποτε ανθρώπινες ανάγκες και θα ποδοπατήσει οποιονδήποτε θα σκεφτεί, έστω, να του σταθεί εμπόδιο. Σύντομα θα εκτοξεύσει τα κέρδη της τράπεζας στον πίνακα του Χρηματιστηρίου, μαζί και τις απολαβές στελεχών και μετόχων και θα ανεβάσει το κύρος της στις διεθνείς αγορές μέσα από τις συνήθεις πρακτικές των ομαδικών απολύσεων και των όχι και τόσο καθαρών επενδύσεων. Οι επιτυχίες του θα προκαλέσουν το ενδιαφέρον των γερακιών της σύγχρονης, παγκοσμιοποιημένης τραπεζικής αγοράς, ιδιαίτερα του απαιτητικού διευθυντή ενός τεράστιου hedge fund, με έδρα το Μαϊάμι, που επιθυμεί να εξαγοράσει για τους δικούς του λόγους την Phenix και για να το πετύχει θα χρησιμοποιήσει κάθε μέσο.
Το σενάριο της ταινίας είναι βασισμένο στο ομώνυμο σατιρικό βιβλίο του Stephane Osmont που εκδόθηκε το 2004. Όπως λέει ο σκηνοθέτης, απέκτησε την ιδέα ενός φιλμ με θέμα τα παιχνίδια εξουσίας στους διεθνείς οικονομικούς κύκλους, όταν διάβασε το «Total Capitalism» ένα δοκίμιο του πρώην πρόεδρου της Credit Lyonnais, Ζαν Πεϊρελεβάντ, το οποίο ισχυρίζεται ότι όχι γενικά το χρήμα, αλλά το συγκεκριμένο χρήμα ελάχιστων ανθρώπων που έχουν μετοχές στις μεγάλες τράπεζες, εξουσιάζει κυριολεκτικά τον κόσμο.
Ο Γαβράς αντιμετωπίζει το θέμα του με σκωπτική διάθεση, ρεαλισμό και ψυχραιμία, δημιουργεί ένα καλοστημένο, ικανοποιητικό φιλμ που παρακολουθώντας τον παραλογισμό του σύγχρονου οικονομικού συστήματος και διαλύοντας τις όποιες αυταπάτες για το ρόλο των τραπεζικών ιδρυμάτων, κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον των θεατών από την αρχή έως το τέλος της. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο βρίσκεται ο καλύτερος, σήμερα, Γάλλος κωμικός ηθοποιός Gad Elmaleh, που για πρώτη φορά στην καριέρα του αναλαμβάνει, με επιτυχία, δραματικό ρόλο. Με βοηθούς τον εξαιρετικό Gabriel Byrne, τις άψογες Selinne Salette και Natacha Regnier και ένα πρώτης επιλογής διεθνές καστ, αποδίδει πειστικά τον αδίστακτο και δολοπλόκο ήρωα του, εμπλουτίζοντας την ερμηνεία του με αρκετές νότες νότα χιούμορ.
Η ταινία, συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν, έκανε παγκόσμια πρεμιέρα τον Σεπτέμβρη του 2012 στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο, ενώ στη χώρα μας, προβλήθηκε στο 53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Γαλλία, 2012. Διάρκεια: 114'. Σκηνοθεσία: Κώστας Γαβράς. Σενάριο: Karim Boukercha, Κώστας Γαβράς, Jean-Claude Grumberg, Stephane Osmont (μυθιστόρημα). Πρωταγωνιστούν:Gad Elmaleh, Gabriel Byrne, Natacha Régnier, Katharine Bennett-Fox, Liya Kebede, Céline Sallette, Hippolyte Girardot, Raphaël Sieg, Philippe Duclos, Olga Grumberg, Jordana DePaula, Bruno Ricci, Bernard Le Coq, Paul Barrett, Eric Naggar.