Θέατρο-«“Μέγας Ιεροεξεταστής” του Ντοστογιέφσκι στο Θέατρο Τζένη Καρέζη» του Κωνσταντίνου Μπούρα

2016-06-23 08:59

Ναι, έτσι θα μιλούσε η Συλλογική Ανθρώπινη Ψυχή, αν μιλούσε. Έτσι θα ομιλούσε το Πνεύμα της Γαίας, από τον Φάουστ του Γκαίτε. Έτσι θα αυθαδίαζε το φίδι στον Κήπο της Εδέμ, που προσφέρει στους πρωτόπλαστους τη Γνώση με μόνο αντάλλαγμα τη μακάρια αθωότητα του ανεύθυνου παιδιού που τα περιμένει όλα από τον πατέρα/μητέρα του. Ναι, έτσι θα μιλούσε ένας γέρος σε θαλασσινή σπηλιά. Ο Ευριπίδης ίσως, ο φαγωμένος από τα σκυλιά. Ο Αισχύλος που πέθανε χτυπημένος από το καύκαλο της χελώνας που του έπεσε κατακέφαλα εξ ουρανού. Έβρεχε λύρες του Απόλλωνα εκείνη την ημέρα. Η βαθιά γνώση της κατώτερης φύσης του ανθρώπινου πιθηκοειδούς-αιλουροειδούς-ερπετοειδούς απελπίζει όλους τους αγγελικά σκεπτόμενους και ουτοπικώς οραματιζόμενους νοήμονες-εξελιγμένους ανθρώπους. Όλες οι επαναστάσεις (ειρηνικές ή μη) δοκιμάζονται από τα χαμερπή τρισέγγονα του Homo erectus. Άτιμε Δαρβίνε, τι μας έκανες; Ήταν ανάγκη να την ονοματίσεις αυτή την ανοίκεια καταγωγή; Μοργανατικός ήταν σίγουρα ο γάμος των Αγγέλων με τις Χθόνιες κακομούτσουνες Ερινύες-Ντουμούζες... Όμως εμείς τι φταίμε; Προπατορικό αμάρτημα; «Αμαρτίαι γονένων παιδεύουσι τέκνα»; Ίσως.

Πάντως, ο Μέγας Ιεροεξεταστής από το μνημειώδες έργο του ψυχογράφου, ψυχογνώστη και ψυχοβγάλτη Ντοστογιέφκσι, τα λέει όλα, τα ομολογεί όλα, αποκρύπτει ουδέν κι αμαρτίαν ουκ έχει. Ναι, για όλα φταίει ο άνθρωπος, το φοβισμένο αυτό, κατώτερο θηλαστικό, το ανάξιο λόγου, που ο Θεάνθρωπος το εξύψωσε παρά τη θέλησή του με εκείνο το «θεοί εστέ», ενώ εκείνο, το κακόμοιρο, το γλοιώδες, το ανερμάτιστο, τρέμει και μόνο στην Ιδέα της Ελευθερίας του και βιάζεται να την εκχωρήσει στον πρώτο δυνάστη, μόνο και μόνο για να μην κουβαλάει στην πλάτη το επαχθές φορτίο της Ευθύνης των Πράξεών του. Η Ελεύθερη Βούληση είναι για γερά σκαριά. «Θέλει αρετήν και τόλμην η Ελευθερία». Ο μέσος άνθρωπος θέλει να έχει το δικαίωμα στην τεμπελιά, στην αμαρτία, στις αστοχίες παντός είδους και να μπορεί να ζητάει συγχώρεση κι έλεος (με το αζημίωτο) από έναν «Πατέρα-αφέντη» (για να θυμηθούμε τους αδελφούς Ταβιάνι). Μάλιστα. Τόσο καλά. Ελπίδα δεν υπάρχει, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Μεγάλου Ιεροεξεταστή. Κι ο συλληφθείς από την Ιερά Εξέταση Θεάνθρωπος, που ήλθε ίσως για να δει τι απέγινε με το σπόρο τον καλό που άφησε πίσω του στη γη, σωπαίνει, κατανοεί, συναινεί ενδεχομένως κι απέρχεται με το σωτήριο φιλί, ουχί του Ιούδα, αλλά του εκπροσώπου ενός Πατρός ανεκτικού, που κατανοεί-γνωρίζει-προβλέπει και συγχωρεί τα πάντα. Ακόμα και την αηδή, τον αποκρουστικό, τον διεστραμμένο, τον αξιολύπητο Μεγάλο Ιεροεξεταστή. Αυτή η αμοραλιστική αθώωση των πάντων, εκεί που «Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά», σβήνει βεβαίως τις φωτιές του καινούργιου Μεσαίωνα, δεν μας υπόσχεται όμως επ’ ουδενί έναν καλύτερο κόσμο.

Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος δημιούργησε ένα μετά-κείμενο, ένα δικό του έργο με αφορμή το πέμπτο κεφάλαιο του δεύτερου τόμου των Αδελφών Καραμαζώφ.

Εκπληκτικός ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος στο ρόλο του Μεγάλου Ιεροεξεταστή. Ο εξεζητημένος συριγμός του παρέπεμπε στο φίδι του Δέντρου της Γνώσης, οι μελετημένες αναπνοές και η μουσικά κυματιστή εκφορά του λόγου οδηγούσαν σε συνειρμούς και δημιουργούσαν προσωδίες πολύ πέραν του ντοστογιεφσκικού κειμένου. Ναι, ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος δημιούργησε ένα μετά-κείμενο, ένα δικό του έργο με αφορμή το πέμπτο κεφάλαιο του δεύτερου τόμου των Αδελφών Καραμαζώφ. Αυτός ο ηθοποιός μπορεί να υποδυθεί και να μεταπλάσσει τα πάντα. Ο Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος ως Μεγάλος Ιεροεξεταστής μας αφορά. Όλους. Την Ανθρωπότητα. Γιατί θα τον βρούμε μπροστά μας. Στο μέλλον. Με μορφές που δεν μπορεί να διανοηθεί η περιορισμένη ανθρώπινη βούληση...

Συντελεστές
Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου
Επεξεργασία Κειμένου : Ματίνα Μόσχοβη
Σκηνοθεσία-Ερμηνεία: Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Κωστής Σαββιδάκης, Άννυ Ζερβού

Η παράσταση παίχτηκε στο Θέατρο Τζένη Καρέζη στο πλαίσιο του «Φεστιβάλ Μονολόγων. Οι άντρες απαντούν στις γυναίκες με το κεφάλι ψηλά».

Πηγή : diastixo.gr