Τα παιδιά ενός άλλου θεού-Από το Cine - Δράση Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου, 8.15 το βράδυ, ΤΥΠΕΤ

2017-12-19 17:05

Μια συγκλονιστική, ανθρώπινη ταινία για την απώλεια, την επιβίωση, την ανέχεια και την αλληλεγγύη. Ένα ρεαλιστικό δράμα που συγκίνησε κοινό και κριτικούς και απέσπασε σημαντικά Βραβεία στα Φεστιβάλ παγκοσμίως: στο San Sebastián (Βραβείο Νεότητας), την Κωνσταντινούπολη, το Febiofest της Πράγας, το Αμβούργο, την Φλάνδρα (Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής), ενώ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, κατά την προβολή της, στο διεθνές διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Golden Orange της Αττάλειας.

Τουρκία, επαρχία Ντιγιαρμπακίρ, δεκαετία του΄90. Επιστρέφοντας από ένα γάμο ένας Κούρδος δημοσιογράφος και η σύζυγός του πέφτουν σε ενέδρα τριών ενόπλων, μελών μιας παραστρατιωτικής οργάνωσης και εκτελούνται εν ψυχρώ, ως τιμωρία για την αγωνιστική τους δράση, μπροστά στα έντρομα μάτια των τριών ανήλικων παιδιών τους, το ένα από τα οποία είναι νεογέννητο. Την κηδεμονία των ορφανών παιδιών αναλαμβάνει η θεία τους, μια ακτιβίστρια με έντονη παράνομη δράση. Όμως καθώς προετοιμάζονται να φύγουν όλοι μαζί στη Σουηδία, όπου ζει ο παππούς τους, πέφτει και αυτή θύμα απαγωγής, με αποτέλεσμα τα τρία αδέρφια να μείνουν ολομόναχα.

Αναγκασμένα να ζουν στους αφιλόξενους δρόμους της μικρής τους πόλης, μπλέκονται σε διάφορες, συχνά παράνομες, δραστηριότητες για να τα βγάλουν πέρα. Ζουν μια βασανιστική καθημερινότητα, γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης από διάφορους αυτόκλητους ενήλικες σωτήρες, που τα σπρώχνουν στο περιθώριο και ετοιμάζονται να τα στείλουν στην Κωνσταντινούπολη να ζητιανεύουν και να βοηθούν τους μεγαλύτερούς σε κλοπές. Και ενώ δεν διαφαίνονται ελπίδες βελτίωσης της κατάστασης και τα παραπάνω φαντάζουν ως η μοναδική πιθανότητα επιβίωσης, μια νεαρή άστεγη γυναίκα που ξέρει να ελίσσεται και μία πόρνη με «χρυσή καρδιά», θα τους προσφέρουν χείρα βοηθείας ώστε να επιζήσουν με τις, κατά το δυνατόν, λιγότερες ψυχικές και σωματικές απώλειες.

Ο κουρδικής καταγωγής 38χρονος σκηνοθέτης Miraz Bezar πραγματοποιεί με το «Mit Dit: The Children of Diyarbakir», το μεγάλου μήκους σκηνοθετικό και σεναριακό ντεμπούτο του. Προηγουμένως είχε σκηνοθετήσει μεγάλο αριθμό ταινιών μικρού μήκους, για τις οποίες είχε αποσπάσει ποικίλες διακρίσεις. Το σενάριο αφηγείται γεγονότα που έχουν συμβεί. Υπάρχουν αμέτρητες περιπτώσεις, όπου δημοσιογράφοι ή πολιτικοί ακτιβιστές έχουν πυροβοληθεί από εγκληματικές ομάδες και τα παιδιά τους έχουν μείνει ορφανά και σε κάποιες περιπτώσεις κατέληξαν στους δρόμους. Η πραγματική ζωή είναι πιο σκληρή από την ταινία και τα παιδιά ζουν πιο άγριες καταστάσεις. Ο πόλεμος, τους έχει στερήσει το μέλλον και έχουν ελάχιστες ευκαιρίες προόδου.

Ο Bezar παρουσιάζει με λεπτομέρεια, ρεαλισμό και κοινωνική συνείδηση την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ιστορία του για το δράμα των παιδιών και ολόκληρης της κουρδικής μειονότητας που υποφέρει από την καταπιεστική πολιτική του τουρκικού κράτους. Κρατά χαμηλούς τόνους, αποφεύγει τους μελοδραματισμούς, προσθέτει ελάχιστες πινελιές χιούμορ και κρατά αμείωτη την προσοχή και το ενδιαφέρον των θεατών σε όλη τη διάρκεια της ταινίας του.

Για την επιλογή των ηθοποιών απευθύνθηκε σε οργανισμούς που δουλεύουν με παιδιά σε γειτονιές που στερούνται πολιτικών δικαιωμάτων. Αποσπά θαυμάσιες ερμηνείες από τους ανήλικου, και όλους ερασιτέχνες πρωταγωνιστές του, ιδιαίτερα από τη 10χρονη Senay Orak, που με τα μεγάλα, εκφραστικά, λυπημένα μάτια της και το ταλέντο της, σηκώνει όλο το βάρος της ταινίας και κλέβει την παράσταση. Όπως αναφέρει ο ίδιος οι μικροί ηθοποιοί ενσαρκώνουν τους ρόλους τους, απόλυτα απορροφημένοι στην ερμηνεία τους, σαν να παίζουν με τους φίλους τους.

Η ταινία γυρίστηκε εξ ολοκλήρου στην περιοχή του Ντιγιαρμπακίρ, τη μεγαλύτερη πόλη του τουρκικού Κουρδιστάν, γνωστή για την πλούσια κουλτούρα και τις λαϊκές παραδόσεις της, γεμάτη ανθρώπους που συνεχίζουν να ζουν φυσιολογικά, παρόλο που έχουν υποστεί υπερβολική βία στην παιδική τους ηλικία εξ αιτίας της κρατικής καταστολής και της δράσης των παραστρατιωτικών ομάδων. Η πόλη γιγαντώθηκε (ο πληθυσμός της από 300.000 αυξήθηκε από 300.000 σε 1,5 εκατομμύριο) εξαιτίας της μαζικής εσωτερικής μετανάστευσης από τις γύρω αγροτικές περιοχές στη δεκαετία του ΄90, περίοδο κατά την οποία αποτελούσε το επίκεντρο της πολιτικής βίας.

Σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία περισσότεροι από 18.000 πολιτικά δραστήριοι Κούρδοι και Τούρκοι πολίτες σκοτώθηκαν ή εξαφανίστηκαν. Κάθε οικογένεια έχει χάσει κάποιο αγαπημένο πρόσωπο. Αυτές οι φρικαλεότητες δεν έχουν σταματήσει, αν και έχουν μειωθεί οι δολοφονίες, ενώ γενικά δεν έχουν αποδοθεί κανενός είδους ευθύνες, με αποτέλεσμα οι δράστες να κυκλοφορούν ατιμώρητοι, συνεχίζοντας ανενόχλητοι το χρήσιμο για την εξουσία έργο τους.

Η ταινία αποτελεί προσπάθεια να πέσει κάποιο φως σε αυτή την σκοτεινή πραγματικότητα και όπως όλες οι δημιουργίες Τούρκων σκηνοθετών, τα τελευταία χρόνια, αποτυπώνεται στο μυαλό και δεν την ξεχνάς εύκολα. Πως άλλωστε, αφού ασχολείται με περιπτώσεις παιδιών που βρίσκονται πεντάρφανα στους δρόμους και αφήνονται στη μοίρα τους από τους κρατικούς λειτουργούς που έχουν οριστεί ακριβώς για να τα φροντίζουν; Ένα θέμα που παρά το ότι βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα έρχεται και επανέρχεται και αποκτά όλο και πιο δραματικές διαστάσεις.

Τουρκία, Γερμανία, 2009. Διάρκεια: 102΄ Σκηνοθεσία-Σενάριο: Miraz Bezar. Πρωταγωνιστούν: Senay Orak, Muhamed Al, Hakan Karsak, Susan Ilir, Μουσική: Mustafa Bibar. Φωτογραφία: Isabelle Casez.


*Οι χειμερινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη, 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.