.png?ph=89752c26b8)
Στέφανος Δάνδολος: «Ιστορία χωρίς όνομα»
«Μια μέρα είδα την πόρτα του κήπου ανοιχτή και βγήκα στο δρόμο. Είχα χαρά μεγάλη που βρέθηκα στ’ ανοιχτά. Μου φάνηκε ξαφνικά ο κόσμος όλος δικός μου. Δεν είχα μπροστά μου κάγκελα και περικοκλάδες που σταματούν το μάτι» – Π. Σ. Δέλτα, Μάγκας
Μ’ ένα απόσπασμα από τον Μάγκα ξεκινάει την ιστορία του ο Στέφανος Δάνδολος, ένα απόσπασμα δηλωτικό της ψυχικής κατάστασης της ηρωίδας του, μιας ηρωίδας υπαρκτής, με όνομα κι επίθετο βαρύ –Πηνελόπη Δέλτα, κόρη του Εμμανουήλ Μπενάκη–, που το βάρος του θα γίνει φυλακή με τόσο ανθεκτικά κάγκελα, ώστε οι προσπάθειές της να τα σπάσει θ’ αποδειχτούν μάταιες. Κι όμως, η ίδια ένα πουλάκι να γίνει θέλει, ένας μικρός σπουργίτης και να πετάξει λεύτερη έξω από φυλακές και τείχη αδιαπέραστα, εκεί που την περιμένει η πεμπτουσία του έρωτα, ενός έρωτα απαγορευμένου, χωρίς συμμάχους κι αισθήματα κατανόησης, αλλά και η κοινωνική κατακραυγή, γιατί αυτή όντας γυναίκα και μάλιστα παντρεμένη, σε μια εποχή άκρατου και αυστηρού συντηρητισμού, αγνόησε τον ιερό δεσμό της οικογένειας κι απαρνήθηκε τον αδιαπραγμάτευτο ρόλο της κόρης, της αδελφής, αλλά πρωτίστως της συζύγου και μητέρας – μια παρεκτροπή που την καθιστά αυτόματα το μαύρο πρόβατο της οικογένειάς της, και οι απαξιωτικοί χαρακτηρισμοί γίνονται συνώνυμοι του ονόματός της. Η ετυμηγορία τους καταδικαστική, σαν έτοιμη από καιρό, θα της κολλήσει τη ρετσινιά της άτιμης, της πρόστυχης, της ασυνείδητης, της ξεπεσμένης.
Κι όσο πιο ασυμβίβαστη δείχνει να είναι η φύση της, παρά τον πόλεμο που της γίνεται, τόσο πιο έντονη γίνεται η ανάγκη των άλλων να την εξουσιάσουν. Είναι η εποχή που η παντρεμένη γυναίκα ανήκει στον άντρα που της έδωσαν, χωρίς η ίδια να ρωτηθεί, οι γονείς της και αποτελεί πια νόμιμο κτήμα του.
Ο Στέφανος Δάνδολος μέσα από το μυθιστόρημά του μας γνωρίζει όχι την Πηνελόπη Δέλτα των παιδικών μυθιστορημάτων μας, αλλά την ηρωίδα ενός ανολοκλήρωτου έρωτα, που καθόρισαν τις επιλογές της οι κοινωνικές και οικογενειακές νόρμες μιας εποχής όπου το καθήκον υπερίσχυε της γυναικείας φύσης.
Μα άλλες οι βουλές των ανθρώπων και άλλα η μοίρα ορίζει. Κι όταν ο μεγάλος, ο μοναδικός έρωτας μπει στη ζωή της Πηνελόπης, ενοχικά συναισθήματα και φόβοι θα κονταροχτυπηθούν με τη λαχτάρα και τον πόθο των δυο ερωτευμένων. Εισβολέας στη ζωή της Πηνελόπης, ο γοητευτικός Ίων Δραγούμης, ένας άντρας με αύρα ρομαντικού ποιητή και αγάπη για τη φιλοσοφία, αλλά κυρίως ένας διπλωμάτης ταγμένος στις ιδέες του, ακούραστος και ατρόμητος. Για όλα αυτά, πέρα από τον ασίγαστο έρωτα που νιώθει γι’ αυτόν η Πηνελόπη, τον θαυμάζει απεριόριστα. Κι αυτός, με κινητήρια δύναμή του το πάθος του γι’ αυτήν, θα τη διεκδικήσει με νύχια και με δόντια από τον άντρα και τα παιδιά της. Μαζί οι δυο τους θα παλέψουν για το δικό τους θαύμα και μαζί θα βουτήξουν, ανίσχυροι, στη γενικευμένη κατακραυγή, στην άβυσσο του τέλους. Όταν είναι μαζί τα ρολόγια παύουν να χτυπούν κι ο χρόνος παγώνει για να μπορέσουν να τον χορτάσουν. Δεν αντέχουν να ζουν χωριστά και οι μοναχικές νύχτες τους γίνονται όλο και πιο βασανιστικές. Στη Βιέννη, στο ονειρικό τριήμερο που θα περάσουν μαζί οι ερωτευμένοι, θα παρθούν οι οριστικές αποφάσεις, «μη δειλιάσεις» της λέει ο Ίων, ξανά και ξανά, και η Πηνελόπη «δε θα δειλιάσω, Ίων» του ψιθυρίζει. «Δε θα δειλιάσω», κι όμως, περνώντας μέσα από έναν ανεμοστρόβιλο τολμηρών εξάρσεων και τύψεων, θα δειλιάσει, δεν θα πάρει τη μεγάλη απόφαση να ακολουθήσει αυτό που προστάζει η καρδιά της, θα μείνει δέσμια των τύψεών της και θα ξαναγυρίσει εθελούσια στην οικογενειακή και κοινωνικά αποδεκτή φυλακή της, ενώ ο έρωτας θα καίει άσβεστος στην καρδιά της ακόμη και μετά τον άδικο θάνατο εκείνου. Τα συναισθηματικά αδιέξοδά της θα την ωθήσουν στη συγγραφή παιδικών βιβλίων που θα αφήσουν το αποτύπωμά της στις επερχόμενες γενιές.
Μα και δεν θα σταματήσει να αναζητά τρόπους, άλλους πλέον τρόπους, ένωσης με τον μεγάλο απόντα-παρόντα. Θα αναζητήσει τον θάνατο και την ένωσή της μ’ εκείνον που δεν έπαψε ποτέ ν’ αγαπάει και που είναι σίγουρη πως θα την περιμένει: «… τώρα η μοναξιά σου τελείωσε, Ίων». λέει και δένει στον λαιμό της το πορφυρό μαντίλι, δώρο δικό του, κι αχώριστος σύντροφός της όλα αυτά τα χρόνια. Θέλει να είναι όμορφη όταν ξανασμίξουν, για πάντα αυτή τη φορά. Το φιαλίδιο με τ’ αρσενικό θα είναι το εισιτήριο που θα τη μεταφέρει από τον ζοφερό κόσμο της γερμανικής εισβολής στον κόσμο των αγγέλων, κοντά σ’ εκείνον, ελεύθερη επιτέλους. Ανεξάρτητη. Και πια δική του.
Ο Στέφανος Δάνδολος μέσα από το μυθιστόρημά του μας γνωρίζει όχι την Πηνελόπη Δέλτα των παιδικών μυθιστορημάτων μας, αλλά την ηρωίδα ενός ανολοκλήρωτου έρωτα, που καθόρισαν τις επιλογές της οι κοινωνικές και οικογενειακές νόρμες μιας εποχής όπου το καθήκον υπερίσχυε της γυναικείας φύσης. Ο συγγραφέας, με απόλυτο σεβασμό στα προσωπικά ημερολόγιά της και τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη την εποχή, και που καθόρισαν όχι μόνο την πορεία της χώρας αλλά και τις ζωές των ανθρώπων, μας δίνει με ζωηρά χρώματα την απελπισία μιας γυναίκας που οι επιλογές της την έφεραν πολλές φορές σε σύγκρουση με τα θέλω της και τον οικογενειακό περίγυρό της.
Ο Στέφανος Δάνδολος δεν καταφεύγει σε ρομαντικούς συναισθηματισμούς, δεν επιλέγει τις ευκολίες που θα του έδινε ο εστιασμός του σε μια μελό ιστορία ανεκπλήρωτης αγάπης. Αλλά δίνει στους αναγνώστες του, με σεβασμό και αγάπη, το εσωτερικό πάθος και την ιστορία μιας εμβληματικής γυναίκας που βίωσε τον αφανισμό του ολοκληρωτικού έρωτά της, βορά στον βωμό της αξιοπρέπειας και του συζυγικού και μητρικού καθήκοντος, και επέλεξε να δραπετεύσει από τη ζωή όταν κι ο αφανισμός της πατρίδας ήταν πια προ των πυλών.
Πίσω, τελικά, από τον μύθο μιας προσωπικότητας, σπαρταρά η καθημερινότητα και το ερωτικό αδιέξοδο μιας γυναίκας.
«Το ξέρω πως είμαι τρελή˙ μα η αγάπη κάποιον τρελαίνει…»
Λόγια της ίδιας της Πηνελόπης Δέλτα.
Ιστορία χωρίς όνομα
Το κρυφό πάθος της Πηνελόπης Δέλτα
Στέφανος Δάνδολος
Ψυχογιός
344 σελ.
ISBN 978-618-01-2242-8
Τιμή: €15,50
πηγή : diastixo.gr