"Περίπτωση συνείδησης" από το Cine - Δράση Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2019, 8:15΄μμ., ΤΥΠΕΤ

2019-11-25 19:05

Ιράν 2017. Διάρκεια: 104΄. Σκηνοθεσία: Vahid Jalilvand. Σενάριο: Vahid Jalilvand, Ali Zarnegar. Πρωταγωνιστούν: Amir Aghaee, Zakieh Behbahani, Saeed Dakh, Navid Mohammadzadeh, Alireza Ostadi, Hediyeh Tehrani.

Ο Ιρανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός με μεγάλη θητεία στο θέατρο, Vahid Jalilvand, κερδίζει τις εντυπώσεις εντός και εκτός της χώρας του με τη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του «Περίπτωση συνείδησης», ένα ακόμα δείγμα καλού ιρανικού ρεαλιστικού κινηματογράφου.

Το φιλμ έκανε την πρεμιέρα του στο τμήμα Orizzonti του Φεστιβάλ Βενετίας (2017), όπου και απέσπασε τα Βραβεία Σκηνοθεσίας και Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας. Την ίδια χρονιά στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κέρδισε το Ειδικό Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής και το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών. Ήταν η επίσημη πρόταση του Ιράν για το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Είχε συνολικά 29 υποψηφιότητες και απέσπασε 14 Βραβεία σε Διεθνείς διοργανώσεις.

Είναι κοινωνικό δράμα με στοιχεία θρίλερ και ενδιαφέρον σχόλιο για τις συγκρούσεις που προκαλούν οι ταξικές διαφοροποιήσεις στους κόλπους της κοινωνίας του Ιράν όπως και κάθε άλλης τριτοκοσμικής ή δυτικής κοινωνίας. Ο βασικός του πυρήνας του φιλμ κινείται γύρω από ζητήματα που συνδέονται με τη δικαιοσύνη, την εμπλοκή του πολίτη με τις δικαστικές αρχές και τους νόμους, την αίσθηση του καθήκοντος, τις ενοχές και τα ηθικά διλήμματα που συνδέονται με αυτές και κυριεύουν κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.

Ένα βράδυ στην πολύβουη Τεχεράνη των δεκατεσσάρων εκατομμυρίων κατοίκων ο ευυπόληπτος και άτεγκτος ιατροδικαστής Nariman εμπλέκεται σε τροχαίο ατύχημα. Το αυτοκίνητο που οδηγεί συγκρούεται με ένα μηχανάκι στο οποίο επιβαίνει ολόκληρη οικογένεια: μητέρα, πατέρας και το οχτάχρονο αγοράκι τους. Το παιδί τραυματίζεται, όπως φαίνεται, ελαφρά. Ο Nariman προσπαθεί να βοηθήσει, προσφέρει χρήματα, προτείνει να πάει ο ίδιος το παιδί στο νοσοκομείο, αλλά ο πατέρας αρνείται κατηγορηματικά. Υποχωρεί, προτρέπει όμως να το πάει η οικογένεια στο νοσοκομείο για να διαπιστώσει στη συνέχεια ότι ούτε αυτό θα γίνει. Λίγες ώρες αργότερα, το παιδί μεταφέρεται νεκρό στο νοσοκομείο που ο Nariman εργάζεται. Το προσωπικό του ιδρύματος καλείται να ενώσει το παζλ των γεγονότων για να ανακαλύψει τα αίτια θανάτου. Γίνεται νεκροψία και όλως περιέργως το πόρισμα της αναφέρει ως επίσημη αιτία την τροφική δηλητηρίαση, αλλά ο ιατροδικαστής αν και αρχικά κρατάει απόσταση από την οικογένεια στη συνέχεια θα αλλάξει στάση και θα κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να βρει την αλήθεια πίσω από τον θάνατο του αγοριού. Γιατρός και πατέρας εμπλέκονται σε γεγονότα που τους ξεπερνούν, δοκιμάζουν τη σχέση τους με τους άλλους και τους φέρνουν αντιμέτωπους με τον ίδιο τους τον εαυτό.

Ανάμεσα στους πρωταγωνιστικούς χαρακτήρες κυριαρχεί διαρκής και πολύπλευρη αντίθεση. Από τη μια στέκεται ο διακεκριμένος επιστήμονας με προοδευτικές, για τα μέτρα της χώρας του, ιδέες, με καλή δουλειά στην οποία μάλιστα περιστοιχίζεται από γυναίκες. Από την άλλη ένας άνδρας με περιστασιακή δουλειά, μέλος μιας φτωχής εργατικής οικογένειας με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, πιο κοντά στις παραδόσεις του Ισλάμ, με πιο πρωτόγονο τρόπο ζωής και κυρίως, χωρίς τους αναγκαίους πόρους για να επιβιώνει αξιοπρεπώς. Οι δύο αυτοί διαφορετικοί κόσμοι έρχονται σε επαφή μέσω του ατυχήματος. Η ανατροπή που επιφέρει στο κρισιμότερο σημείο της αφήγησης, η απρόσμενη γνωμάτευση του νοσοκομείου εντείνει τις διαφορές και τις συγκρούσεις και οδηγεί τους δύο άντρες στην ατομική συντριβή. Αλλά όσο εξελίσσεται η ιστορία προκύπτουν νέα δεδομένα που μεταφέρουν τις ευθύνες από το ατομικό στο συλλογικό επίπεδο καθώς αποκαλύπτεται ένας κύκλος ανομίας και μη απόδοσης δικαιοσύνης που οδηγεί σε ολική κατάλυση κάθε έννοιας προσωπικής ηθικής και υποκινεί την κοινωνική εξαθλίωση.

Ο Vahid Jalilvand συνεχίζει την παράδοση των ιδιαίτερα αγαπητών στο ελληνικό κοινό Ιρανών σκηνοθετών όπως οι Asghar Farhadi και Abbas Kiarostami. Σε αυτό το βραδείας καύσεως κοινωνικό θρίλερ σκιαγραφεί την σημερινή αστική Τεχεράνη, τις κοινωνικές και ταξικές αντιθέσεις που βαραίνουν τους κατοίκους της, τα πάθη και τα λάθη που τους υποκινούν. Ξετυλίγει χαμηλόφωνα το μυστήριο της υπόθεσης του γύρω από ένα συμβάν τυχαίο και επιφανειακά ασήμαντο που μπορεί να συμβεί στον οποιονδήποτε ανά πάσα στιγμή. Γιατρός και πατέρας εμπλέκονται μετά το συμβάν σε ένα κουβάρι μικρών πράξεων με μεγάλες συνέπειες που ανατρέπουν τη ζωή τους, δοκιμάζουν τις σχέσεις τους με τους άλλους και τους φέρνουν αντιμέτωπους με τον ίδιο τους τον εαυτό. Η σκηνοθεσία του είναι καθηλωτική, οι χαρακτήρες βγαλμένοι από αρχαία τραγωδία, τα ερωτήματα και οι προβληματισμοί με τα οποία βομβαρδίζει το θεατή αμείλικτα και πανανθρώπινα. Εξαιρετική η ερμηνεία του κεντρικού πρωταγωνιστή Navid Mohammadzadeh ο οποίος για τον ρόλο του πατέρα βραβεύτηκε στη Βενετία. Στιβαρή είναι και η παρουσία του Amir Aghaee στον ρόλο του γιατρού, του ανθρώπου που δεν προσπαθεί να τη σκαπουλάρει λόγω της κοινωνικής του θέσης αλλά σκεπτόμενος την ευθύνη του ρόλου του και, όντας βουτηγμένος μέσα σε ανομολόγητες τύψεις, σχεδόν αναζητά την ενοχή του.


*Οι χειμερινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη, 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.