"Πατέρας και Γιος" την Τετάρτη από το Cine-Δράση
Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2016, 8:15΄μμ στο ΤΥΠΕΤ
Η ταινία «Πατέρας και γιος» είναι μία τρυφερή, συγκινητική και πρωτότυπη ιστορία, σχετικά με οικουμενικά φιλοσοφικά και κοινωνιολογικά ερωτήματα «γονιός γεννιέσαι ή γίνεσαι;» «παιδί σου είναι αυτό που γεννάς ή αυτό που ανατρέφεις;». Αφορμή για την ανάπτυξη της πλοκής είναι η ιστορία δύο οικογενειών στην Ιαπωνία οι οποίες ενημερώνονται 6 χρόνια μετά την ταυτόχρονη και στο ίδιο μαιευτήριο γέννηση των παιδιών τους, ότι από ένα «σκόπιμο» λάθος μιας νοσηλεύτριας, που επέλεξε αυτόν τον τρόπο για να εκδικηθεί την διοίκηση του ιδρύματος για μια αδικία σε βάρος της, έγινε ανταλλαγή των παιδιών τους και όλο αυτό το διάστημα μεγαλώνει η καθεμία το βιολογικό παιδί της άλλης.
Ο Ριότα, ένας εύπορος, άκαμπτος και φιλόδοξος γιαπωνέζος γιάπης, ζει μια τέλεια, ατσαλάκωτη και αποστειρωμένη ζωή με τη γυναίκα του και τον 6χρονο «γιο» του. Ό,τι έχει το κέρδισε με σκληρή δουλειά, είναι σίγουρος για τις επιλογές και τις προτεραιότητες του και έχει διαμορφώσει την πεποίθηση ότι τίποτα δεν μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στην ανοδική πορεία του στην επαγγελματική και οικογενειακή ζωή. Είναι αυστηρός και απαιτητικός με τη γυναίκα του και το παιδί, του προσφέρει τα καλύτερα από σχολεία έως εξωσχολικές δραστηριότητες ώστε να του εξασφαλίσει ένα λαμπρό μέλλον, αντίστοιχο με το δικό του. Το παιδί μεγαλώνει με αγγλικά, πιάνο, καλούς τρόπους και κάποια ψέματα όταν το απαιτούν περιστάσεις, όπως για παράδειγμα η εγγραφή σε ένα καλό ιδιωτικό σχολείο. Η εργασιομανία του και η πίστη ότι η τρυφερότητα προκαλεί στους αποδέκτες της, ιδίως τα παιδιά, μαλθακότητα έχουν σαν αποτέλεσμα ελάχιστη παρουσία στο σπίτι και ψυχική απόσταση από το παιδί. Στον αντίποδα ο πατέρας της μικροαστικής οικογένειας στην οποία μεγαλώνει ο πραγματικός του γιος δεν είναι τόσο πετυχημένος, ούτε τόσο καλλιεργημένος όσο ο Ριότα. Βέβαια εξασφαλίζει τα απαραίτητα σε όλη του την οικογένεια και το σπουδαιότερο βρίσκει χρόνο για κοινές δραστηριότητες με τα παιδιά (έχει άλλα δύο μικρότερα) και την γυναίκα του, είναι μαζί τους χαλαρός, αστείος, τρυφερός, δοτικός. Χωρίς κόμπλεξ και με απλότητα βρίσκει χρόνο να πετάνε μαζί χαρταετό ή να κάνουν όλοι μπάνιο στην μικροσκοπική μπανιέρα.
Με πρωτοβουλία της διοίκησης του νοσοκομείου, που είναι διατεθειμένη να επωμιστεί το οικονομικό κόστος, οι δύο οικογένειες γνωρίζονται και αρχίζουν να περνούν χρόνο μαζί, ώστε από κοινού και σε εύλογο χρονικό διάστημα, να διευθετήσουν το πρόβλημα με τα λιγότερα ψυχικά τραύματα. Παράλληλα ξεκινούν οι νομικές διαδικασίες και η ψυχολογική υποστήριξη για την ανταλλαγή. Τα παιδιά αρχίζουν να περνούν λίγο χρόνο στο σπίτι των πραγματικών γονιών τους. Αλλά οι πρωτόγνωρες καταστάσεις που αντιμετωπίζουν επηρεάζουν το συναισθηματικό κόσμο όλων.
Οι άντρες διαμορφώνουν μια ανταγωνιστική σχέση μεταξύ τους, οι γυναίκες γίνονται φίλες και εμπιστεύονται η μία την άλλη. Ο Ριότα ανησυχώντας για τη χαλαρή διαπαιδαγώγηση του γιου του, αμφισβητεί, αρχικά, την ορθότητα της ανταλλαγής και με Σολομώντεια λογική προτείνει να αναλάβει η δική του οικογένεια και τα δυο παιδιά. Στην πορεία αποφασίζει να κρατήσει το παιδί που ανέθρεψε και όχι αυτό που γέννησε, αλλά ούτε και αυτή η λύση θα προχωρήσει όταν διαπιστώσει την αφοσίωση της γυναίκας του στο βιολογικό τους παιδί. Θα την κατηγορήσει, βέβαια, για έλλειψη μητρικού ενστίκτου. Αν το διέθετε, θα έπρεπε κατά τη γνώμη του, αποκλειστικά αυτή, να έχει αντιληφθεί από την αρχή και το τραγικό λάθος. Αλλά στη συνέχεια η συμπεριφορά των ίδιων των παιδιών, η συναναστροφή με τον πατέρα και όλη την άλλη οικογένεια, η διαπίστωση ότι παρά το γεγονός ότι ζουν πιο φτωχικά και χαλαρά, όλα της τα μελή είναι ψυχικά υγιή, χαρούμενα και περισσότερο ευτυχισμένα από αυτά της δικής του, θα ανατρέψουν όλες του τις βεβαιότητες. Για πρώτη φορά στη ζωή του, αυτό το απρόσμενο εμπόδιο, θα τον βγάλει από το αποστειρωμένο κλουβί του και θα τον κάνει να αμφισβητήσει τις αξίες και τις προτεραιότητες του. Κυρίως όμως θα αναρωτηθεί για την ουσία της πατρότητας, το πρότυπο πατέρα που εκπροσωπεί και την βιολογική και ουσιαστική σχέση γονιών και παιδιών.
Όπως λέει ο Hirokazu Kore-eda: «Σε ποιο σημείο, ένας πατέρας γίνεται πραγματικά γονιός; Όταν γεννήθηκε η κόρη μου...η σύζυγος μου μεταμορφώθηκε άμεσα σε μητέρα... Πέντε χρόνια αργότερα, πολύ συχνά ακούω να μου λένε πόσο μου μοιάζει…Συγκρίνοντας τα χαρακτηριστικά των προσώπων μας, διακρίνω όντως τις ομοιότητες, αλλά είναι η πατρότητα στο DNA ή στο χρόνο που περνάμε μαζί; Είναι το αίμα ή ο χρόνος; Κάπως έτσι ξεκίνησε το "Πατέρας και Γιος". Όλα μου τα διλήμματα, οι απορίες, και τα πράγματα που έχω μετανιώσει, είναι η πρώτη φορά που τα δίνω απλόχερα στον πρωταγωνιστή της ταινίας μου. Η ταινία τελείωσε, όσο για τον πρωταγωνιστή κι εμένα, τα ερωτήματα παραμένουν.»
Ο Hirokazu Kore-eda, ένας από τους πλέον χαρισματικούς Ιάπωνες σκηνοθέτες, που εδώ υπογράφει και το σενάριο, παρουσιάζει μια ταινία, που συγκλονίζει τόσο με το θέμα όσο και με τον τρόπο κινηματογράφησης της. Ακολουθώντας την αναζήτηση των συμπατριωτών του για το ρόλο της οικογένειας σε μια κοινωνία που άλλαξε δραματικά μέσα σε λίγες δεκαετίες, προσεγγίζει το θέμα του με ευαισθησία απέναντι στον άνθρωπο, κατανόηση για την αδυναμία του απέναντι στα παιχνίδια της μοίρας και μας δίνει την προσωπική του εκδοχή για τους παράγοντες που διαμορφώνουν την σχέση Πατέρα-Γιου.
Οι ερμηνείες όλων των ηθοποιών είναι εξαιρετικές, ιδίως των δύο μικρών παιδιών που αποδίδουν τους ρόλους τους με ρεαλισμό και φυσικότητα. To φιλμ έχει κατακτήσει πολλά βραβεία στα Φεστιβάλ όλου του κόσμου με προεξάρχοντα το Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών (2013), Ειδική Μνεία από την Οικουμενική Επιτροπή και Βραβεία Καλύτερου Α΄ και Β΄ γυναικείου ρόλου από την Ιαπωνική Ακαδημία.
Ιαπωνία, 2013. Διάρκεια: 121΄. Σενάριο-Σκηνοθεσία: Hirokazu Kore-eda. Πρωταγωνιστούν: Masaharu Fukuyama, Machiko Ono, Yôko Maki, Rirî Furankî, JunFubuki, Shôgen Hwang, Arata Iura, Kirin Kiki, Jun Kunimura, Megumi Morisaki, Isao Natsuyagi, Keita Ninomiya.
* Οι χειμρινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Τετάρτη στις 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.