Παιδικά βιβλία-Hubert Ben Kemoun: «Το σκιάχτρο που ήθελε να ταξιδέψει» κριτική της Ελένης Σαραντίτη

2016-03-17 16:29

«Ήταν αλήθεια κι ήταν θάμα!
Οι πάγοι ρόδα είχαν γεμίσει…
Δεν ήταν τ’ άστρα που μπροστά μου
σκορπίστηκαν διαμάντια χύμα
ήταν τα μάτια σου- χαρά μου…»

Σκέπτομαι πώς με στίχους από το θαυμάσιο ποίημα «Ήταν αλήθεια κι ήταν θάμα…» του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου (1868- 1920) ή με άλλους, παρόμοιους, θα μπορούσε ίσως να απευθυνθεί το σκιάχτρο του Hubert Ben Kemoun στην εκλεκτή των λογισμών του προτού αγκαλιαστούν και, πριν ο χρόνος και η αγάπη, τους ενώσει σε ένα πανίσχυρο, θαλερό δέντρο με δυο κορμούς, φωλιά για τα πουλιά, καταφυγή για τους οδοιπόρους, τόπος συνάντησης παιδιών ή ερωτευμένων. 

Κρατώ στα χέρια μου ένα μικρό θαύμα. Ένα εξαίρετο παιδικό βιβλίο. Δημιουργοί του δυο ταλαντούχοι, γνωστοί για την εμπνευσμένη δουλειά τους, τις γνώσεις και την ευαισθησία τους, καλλιτέχνες: Ο Hubert Ben Kemoun, γεννημένος το 1958 στο Sidi Bel Abbes της Αλγερίας, συγγραφέας, και ο Γάλλος Herve Le Goff, γεννημένος το 1947 στη Γερμανία, φωτογράφος, δημοσιογράφος και εικονογράφος.

Πολλά τα έργα τους, οι καλλιτεχνικές δραστηριότητές τους, οι διακρίσεις τους. Έχουν και οι δυο εργασθεί στο ραδιόφωνο, σε εφημερίδες και περιοδικά, έκαναν σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, δίδαξαν στο πανεπιστήμιο, ο Kemoun έγραψε και αστυνομικά μυθιστορήματα· κάποτε μιλούν και γράφουν συμβολικά, άλλοτε εικονογραφούν, με λέξεις ή με χρώματα σύννεφα αέρινα, φευγαλέα και συχνά λαμπρύνουν πολλά από τα έργα τους αγάπες ακλόνητες, άφθαρτες, παντοτινές.

Ιδού, όπως σε αυτήν ακριβώς στην ιστορία· όπου η αγάπη απλώνεται πανίσχυρη, κυριεύει σχεδόν το βιβλίο το οποίο διηγείται την ιστορία του Σκιάχτρου που ήθελε να ταξιδέψει. Και μην πει κανείς όχι, αυτό δεν γίνεται! Εφόσον όλοι γνωρίζουμε ότι ο κόσμος είναι γεμάτος θαύματα –φανερά ή αθέατα– θαύματα που πραγματοποιήθηκαν κι άλλα βρίσκονται σε αναμονή ή ετοιμότητα, ας το δεχθούμε, και ας συντροφεύσουμε το Σκιάχτρο στο ωραίο, στο θαυμαστό ταξίδι.

Ήταν κάποτε, πληροφορούμαστε, πέρα μακριά, πίσω από τους λόφους και μακριά από τους ανθρώπους, ένα χωράφι που με τα χρόνια είχε χερσωθεί, είχε αφεθεί και κανένας, εκτός από τα περαστικά πουλιά, δεν το ζύγωνε. Στο μέσον της άγονης έκτασης μια παράξενη φιγούρα στέκει ξεχασμένη από καιρούς παλαιούς. Ένα σκιάχτρο ολομόναχο, γέρικο και λυπημένο. Δεν έχει πια συναίσθηση του χρόνου, δεν έχει μνήμες, σαν να βρισκόταν απ’ αιώνος εκεί, στην ακινησία και την ερημιά.

«Για πόδια
του ‘χαν βάλει δυο γαλότσες φορεμένες,
παλιές και τρυπημένες.
Και για χέρια, δύο γάντια μ’ άχυρα γεμάτα.
Το κόκκινο παλτό, με τα χρυσά κουμπιά
το ‘χαν πάρει από κάποιον που ‘παιζε κορνέτα
στη φιλαρμονική ενός χωριού εκεί κοντά…»

Τον παλιό, ξεχασμένο καιρό, με αυτή την εμφάνιση ήταν ο φόβος και ο τρόμος όλων των πουλιών, κι ας λαχταρούσαν τα σιτηρά από τα οποία –τότε– ήταν κατάσπαρτο το χωράφι – έως ότου ήρθαν κι άλλαξαν τα πράγματα. Τώρα το σκιάχτρο, ο άλλοτε υπερασπιστής και εξουσιαστής της περιοχής, είναι κουρελιασμένο, ένας κατάξερος στύλος που κλαίει με πικρά δάκρυα, τυραννισμένος από καταιγίδες, ταπεινωμένος και άπραγος· δίχως φίλους. Ωστόσο τα πουλιά που δεν τον φοβούνται πλέον, παρά ξεκουράζονται κελαηδώντας στα άγαρμπα χέρια του, στο κυρτό κορμί του, τα πουλιά με τις καρδιές και τη λαλιά των αγγέλων, όλα τα πουλιά που πριν σπάθιζαν με τα φτερά τους το φως συνωστίσθηκαν πάνω του και γύρω του, «Έχεις εμάς που σ’ αγαπάμε, λέει γλυκά ένα τρυγόνι… Μα τα χέρια σου είν’ αγκαλιά μεγάλη, τρυφερή! Λέει κελαηδιστά και το αηδόνι».

Έπειτα, όλα εν χορώ: «Ζήτησέ μας ό, τι θέλεις, κι αμέσως θα το έχεις!», ακούστηκαν ενθουσιώδη τα κελαηδίσματά τους. Κι εκείνο: «Πάρτε με, πάρτε με από δω!», άνοιξε την καρδιά του· εξομολογήθηκε καημούς και παράπονα ετών. Δεν ονειρευόταν ταξίδια μακρινά μόνο λαχταρούσε να ιδεί και να γνωρίσει τον κόσμο πίσω από τους λόφους. Εκεί πέρα θα είχε το πιο γλυκό τέλος. Γι’  αυτό, δίχως σταματημό παρακαλούσε. Πάρτε με, πάρτε με ψηλά επάνω…

Με την αυγή συνέβη το ακατανόητο για τους πολλούς θαύμα: Χιλιάδες πουλιά από όλα τα είδη, τα οποία έσπευσαν από παντού, σύννεφα από πουλιά, σηκώνουν τρυφερά και με στοργή μεταφέρουν το σκιάχτρο που δεν είναι πια θλιμμένο, παρά γελαστό και συγκινημένο. «Πετάει ώρες πολλές. Ώρες ατέλειωτες, μοναδικές». Ο κόσμος, οι κορυφές των δυνατών δέντρων, το ποτάμι. Πηγαίνετέ με. Πηγαίνετέ και εδώ, κι εκεί. Φίλοι μου! Πετάει κι έχει την καρδιά ελαφριά…

Έως ότου τη βλέπει από ψηλά. Εκείνη. Αυτήν που κοίμιζε αιώνες μέσα του. Είναι ντυμένη γυναικεία, είναι απλή, του μοιάζει, ωραία δείχνει με το φουστανάκι της το γαλαζωπό, με τα κουρελάκια που αντικαθιστούν τα μαλλιά, και με τα απλωμένα χέρια. Κάποτε θα ήταν σκιάχτρο, τώρα είναι ολομόναχη στο άδεντρο τοπίο. «Εκεί. Εκεί θέλω να κατεβώ! Κατεβάστε με, σας παρακαλώ!»

Τα πουλιά σφυρίζουν, γουργουρίζουν, τιτιβίζουν, κελαηδούν ενώ το ακουμπούν αντίκρυ της, και έπειτα ησυχάζουν. Σιωπούν και βλέπουν. Οι δυο τους στέκουν για λίγο αμίλητοι, τα μάτια τους συναντιούνται και έπειτα γέρνουν και αγκαλιάζονται σφιχτά και με λαχτάρα. Για πάντα. Κι ως την αιωνιότητα. Εκεί είναι ακόμη. Και θα είναι. Ένα δέντρο πελώριο, πανώριο, καμαρωτό, με δυο κορμούς, γερό και ευτυχισμένο. Το θαύμα της αγάπης. Η αμοιβή του ονείρου. Πουλιά, το αεράκι, οι πρώτες ψιχάλες, σύννεφα κεντητά, ολόλευκα, η νύχτα με τα υπερμεγέθη άστρα, οι χρυσές αχτίδες του ζωοδότη.  

«Κοτσύφια γύρω στα κλαδιά και κίχλες τραγουδούνε, προς τον αέρα και το φως σκορπούν σκοπό φαιδρό…», έγραψε για κάποιες πολύτιμες ώρες –ωσάν αυτές– ο Κωνσταντίνος Χατζόπουλος.

Συνιστώ ολόθερμα Το σκιάχτρο που ήθελε να ταξιδέψει. Γιατί όσο υπάρχουν όνειρα τίποτε δεν μένει ασάλευτο. Διότι όσο υπάρχουν φίλοι η ζωή φωτίζεται, λαμπρύνεται. Κι ακόμη διότι η αθωότητα, η αγαθότητα κάνουν τον άνθρωπο ωραιότερο. Τέλος γιατί ολόκληρο το βιβλίο είναι ένα έργο τέχνης.

Υ. Γ. Η εκδότρια του Ηλίβατον, Γεωργία Τσάκωνα, που απέδωσε τόσο ωραία το κείμενο, σε έμμετρο μάλιστα λόγο, φροντίζει πάντοτε την ποιότητα, σεβόμενη τον νεαρό αναγνώστη. Δεν εκδίδει πολλά, εκδίδει όμως εκλεκτά βιβλία.

Το σκιάχτρο που ήθελε να ταξιδέψει
Hubert Ben Kemoun
Εικονογράφηση Hervé Le Goff
Μετάφραση Γεωργία Τσάκωνα
Ηλίβατον
28 σελ.
ISBN 978-960-8085-19-0
Τιμή € 13,00

Πηγή : diastixo.gr