Παιδικά-Μάνος Κοντολέων: «Ιστορίες για τα δικά μου Χριστούγεννα» κριτική της Ελένης Χωρεάνθη

Πρόκειται για ένα χαριτωμένο βιβλίο με εντυπωσιακό εξώφυλλο, βουτηγμένο στα κόκκινα με διακριτικές πινελιές λευκού, μπλε και πράσινου, που πλαισιώνουν μια χαρακτηριστική παιδική φατσούλα πλάι στο χριστουγεννιάτικο δέντρο, όλα στοιχεία από τον καιρό και τον κόσμο της αθωότητας του συγγραφέα. Το κομψό σχήμα, η πολύ όμορφη –εξωτερική και εσωτερική– τυπογραφική εμφάνιση, οι απλές, καλογραμμένες, τρυφερές ιστορίες/παραμύθια, οι χαμηλοί τόνοι της αφήγησης δημιουργούν ευχάριστη ατμόσφαιρα, φέρνουν στο προσκήνιο της μνήμης ξεχασμένες εικόνες και σκηνές, αναμοχλεύουν συναισθήματα αγάπης, συμπόνιας, αλληλεγγύης, φιλίας, συντροφικότητας και μεταφέρουν σε καιρούς απλούς, «αναμάρτητους» θα έλεγα, ανθρωποκεντρικούς.

Ο Μάνος Κοντολέων με τις Ιστορίες για τα δικά μου Χριστούγεννα φέρνει στην επιφάνεια σελίδες από τη ζωή του, μνήμες από την οικογενειακή του ιστορία. Με το «Χριστουγεννιάτικο παραμύθι» περιγράφει το οικογενειακό του περιβάλλον, από όπου ξεκινάει και όπου καταλήγει την αφήγηση των έξι ιστοριών που ακολουθούν με πρωταγωνιστή, σχεδόν πάντα, το έλατο. «Μαζί θα περάσουμε τον χειμώνα», είπε το έλατο στα πουλιά, τότε παλιά, «μια φορά κι έναν καιρό», όταν όλα είχαν λαλιά, ήταν μαγικά, στα πουλιά που δεν βρήκαν καταφύγιο αλλού πουθενά, σε κανένα άλλο δέντρο, είτε γιατί δεν ανέχονταν τις φωνές των πουλιών είτε γιατί ο άνεμος θα σκόρπιζε τα κίτρινα φύλλα τους. Μόνο το έλατο προσφέρθηκε να τα φιλοξενήσει και να περάσουν τον άγριο χειμώνα μαζί. Κι εκείνα το στόλισαν με το πολύχρωμο φτέρωμά τους πατόκορφα, το έκαναν χαρούμενο με τα λαλήματα, με τις μουσικές τους. Και ξεχώρισε μέσα στο «καταχείμωνο, στην καρδιά του χειμώνα, μέσα στο απόλυτο λευκό ένα δέντρο στολισμένο. Το πρώτο έλατο που στολίστηκε ήταν από τα πουλιά...». Από τα πουλιά έμαθαν οι άνθρωποι να στολίζουν το έλατο κάθε Χριστούγεννα!

Η μικρή νεράιδα, στην ιστορία «Το πνεύμα των Χριστουγέννων», με κανέναν τρόπο δεν θα ήθελε να ήταν άνθρωπος. Συνήθισε να πετάει με το σύννεφο πάνω από τον κόσμο και πολύ «της άρεσε να έχει όλα τα χαρίσματα ενός ξωτικού. Αλλά για δεκαπέντε μέρες του χρόνου», κάθε χρόνο τις μέρες των Χριστουγέννων, «να ζει στην αυλή ενός σπιτιού ήταν μια αλλαγή και τόσες όμορφες στιγμές, στιγμές αγάπης, μήτε στα ουράνια θα τις συναντούσε ποτέ της».

Όλες οι ιστορίες, όπως είναι δοσμένες, με τη μαστοριά του έμπειρου και καταξιωμένου συγγραφέα που ξέρει και μπορεί να μιλάει στα παιδιά με απλότητα, αλλά με υπευθυνότητα και σοβαρότητα, τέρπουν και διδάσκουν τους μικρούς.

Με το «Δασάκι από έλατα των Χριστουγέννων» αφηγείται μια χαριτωμένη, όσο και πολύ συγκινητική, ιστορία με ήρωα ένα χριστουγεννιάτικο έλατο που φυτεύτηκε μετά στον κήπο του σπιτιού και τρέχανε τα δάκρυά του γιατί ήταν ολομόναχο. Αλλά το μεγάλο δέντρο έσκυψε και το παρηγόρησε. «Και το έλατο σταμάτησε να δακρύζει» και είδε τη ζωή του κήπου γύρω του και χάρηκε. Και περίμενε τα άλλα Χριστούγεννα, που θα έφερναν κι άλλα έλατα στον κήπο και θα γινόταν «Ένα δασάκι από έλατα των Χριστουγέννων».

Πολύ έξυπνο και διδακτικό παραμυθάκι πως όλα, ακόμα και τα σκουπίδια, έχουν αισθήματα και μπορεί να είναι χρήσιμα, όπως τα σκουπίδια ενός κάδου που στόλισαν ένα δεντράκι Χριστουγέννων πεταμένο στο πεζοδρόμιο και του έδωσαν μεγάλη χαρά. Κι αν οι σκουπιδιάρηδες που το έριξαν στο φορτηγό δεν ήξεραν ποιος το στόλισε, ήξερε, ωστόσο, το αστέρι που ξαναγύρισε στον ουρανό και πάντα θα θυμόταν «τη μαγεία μιας καθυστερημένης νύχτας Χριστουγέννων», όπως διηγείται η ιστορία: «Χριστουγεννιάτικο δέντρο στο πεζοδρόμιο».

«Το τριαντάφυλλο των Χριστουγέννων» έχει τη δική του ιστορία, μια ιστορία αγάπης και λύτρωσης, με οδηγό το ξεχωριστό άρωμα που κουβαλάει το λουλούδι μιας σπάνιας τριανταφυλλιάς που φύτρωσε και άνθισε μια σημαδιακή νύχτα, τότε που γεννήθηκε ένα ξεχωριστό μωρό σε μια σπηλιά... Μια ιστορία κυκλική που ξεκινάει από τη Γέννηση και δίνει με ιδιαίτερο, και πρωτότυπο ίσως, τρόπο την πορεία του Ιησού στον κόσμο ίσαμε το μαρτύριό του, και τη Μαγδαληνή να πορεύεται μαζί του με το άρωμα του ξεχωριστού λουλουδιού «το ίδιο τρυφερό, το ίδιο ζεστό με (το βλέμμα του Εσταυρωμένου προς τη Μητέρα του και με) αυτό που κάποτε ένα μωρό κοίταξε ένα κορίτσι, μέσα σε μια σπηλιά, μια νύχτα του χειμώνα... Νύχτα των Χριστουγέννων».

Και τελειώνει με τη «Χρυσαφένια, Ασημένια... νύχτα Χριστουγέννων», που κάποτε ήταν δυο πολύ αγαπημένες αδερφές, η Ασημένια φιλενάδα της νύχτας και η Χρυσαφένια αγαπημένη της ημέρας, αλλά μια οριακή στιγμή, την άγια νύχτα των Χριστουγέννων, ενώθηκαν και έγινε η «Χρυσαφένια, Ασημένια... νύχτα Χριστουγέννων».

Όλες οι ιστορίες, όπως είναι δοσμένες, με τη μαστοριά του έμπειρου και καταξιωμένου συγγραφέα που ξέρει και μπορεί να μιλάει στα παιδιά με απλότητα, αλλά με υπευθυνότητα και σοβαρότητα, τέρπουν και διδάσκουν τους μικρούς. Παράλληλα, κάνουν εμάς τους μεγάλους να θυμηθούμε και να ξαναβρούμε τον δρόμο για τον ξεχασμένο παράδεισο της παιδικότητας, να δούμε λίγο παραπέρα από το σκληρό πρόσωπο της καθημερινότητας με την ολοένα αυξανόμενη και κλιμακούμενη επικίνδυνα ηθική, πολιτική και οικονομική κρίση.

Τα βιβλία της σειράς απευθύνονται σε μικρούς και μεγάλους, έχουν ταυτότητα αθωότητας, πραότητας, παιδικής αφέλειας, μεταδίδουν ένα άρωμα από τα παλιά, μοιάζουν με κοσμήματα για να στολίζουμε τη σκέψη μας τις άχαρες μέρες, τις κουραστικές νύχτες μας και παραπέμπουν αυτομάτως σε άλλες εποχές και στις παλιές μνημειακές εκδόσεις που αγαπήθηκαν και άφησαν εποχή.

Το εμβληματικό εξώφυλλο και τις διακοσμητικές βινιέτες φιλοτέχνησε η Φωτεινή Στεφανίδη.

Ιστορίες για τα δικά μου Χριστούγεννα
Μάνος Κοντολέων
εικονογράφηση: Φωτεινή Στεφανίδη
Πατάκης
86 σελ.
Τιμή € 7,70

Πηγή : diastixo.gr