ΠΑΙΔΙΚΑ Κωστής Α. Μακρής: «Η Εβίτα που νίκησε τα Αποθαρρύνια» κριτική της Γεωργίας Γαλανοπούλου

Γραφίστας, ζωγράφος και τα τελευταία χρόνια συγγραφέας, ο Κωστής Μακρής ξεχώρισε για το προσωπικό του ύφος με το νεανικό μυθιστόρημά του Ο Πιοζ Νάμε και οι πέντε γάτες (Πατάκης 2010), βραβεύτηκε από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου το 2011, μπήκε στη βραχεία λίστα των βραβείων του Διαβάζω και τον επόμενο χρόνο στη λίστα των Κρατικών Βραβείων. Γραμμένο με έξυπνο χιούμορ, φαντασία και ονοματοπλαστική δεινότητα, το ογκώδες αυτό μυθιστόρημα περιπέτειας, αναζήτησης και αυτογνωσίας διατρέχεται –κατά μήκος και κατά πλάτος– από ένα καστ ιδιαίτερων χαρακτήρων, των οποίων τα ονόματα προέρχονται από συνενώσεις λέξεων και φωνημάτων απερίγραπτης περιγραφικότητας. Ρήματα, επίθετα, αντωνυμίες και άλλα μέρη του λόγου συμπλέκονται, φωνήματα διασπαθίζονται, ιδιότητες προσώπων καθορίζονται από τα ίδια τα ονόματά τους. Ένα εργοτάξιο διάπλασης ονομάτων προς απόλαυση του αναγνώστη.

Αυτό το ιδιότυπο εργαστήρι, το προσωπικό ονοματοτάξιο του Κωστή Μακρή, επαναλειτουργεί και στο νέο του βιβλίο, μια ιστορία για παιδιά μέσης σχολικής ηλικίας, για να κατασκευάσει έναν έναν τους συμπαραστάτες της μικρής Εβίτας στην ολονύχτια μάχη της ενάντια στα αντιπαθητικά Αποθαρρύνια. Η ιστορία αυτή καθαυτή είναι συμπαθητική και τρυφερή σαν όλες τις ρεαλιστικές ιστορίες παιδιών που έχουν την τύχη να περνούν Σαββατοκύριακα και γιορτές στο σπίτι γιαγιάδων και παππούδων και οι οποίες, αρκετά συχνά, αποτελούν πηγή έμπνευσης για δημιουργούς. Εκείνο όμως που την κάνει ξεχωριστή είναι η πρόσληψη της ελληνικής γλώσσας ως εργαλείο για τη σύνθεση ενός πρωτότυπου θιάσου καλών πλασμάτων, που συμπαραστέκονται στην ηρωίδα στην προσπάθειά της να απομακρύνει τα «αχώνευτα καλικατζάρια», τα Αποθαρρύνια, που αμφισβητούν την ικανότητά της όταν, στη μέση της νύχτας και ενώ οι παππούδες έχουν πέσει για ύπνο, επιχειρεί πεισματικά να φτιάξει εκείνη τα γλυκά που θα στολίσουν το γιορτινό τραπέζι της επετείου τους την άλλη μέρα.

Τα πολύχρωμα καλαμάκια της πορτοκαλάδας πρώτα, τα μασούρια της κανέλας ύστερα, κι έπειτα διάφορα άλλα αντικείμενα αλλάζουν σχήμα, αποκτούν υπόσταση και γίνονται λαλίστατα, άλλα για να αποθαρρύνουν το κοριτσάκι και άλλα για να το εμψυχώσουν.

Με κεντρικό σκηνικό την κουζίνα και πρωταγωνιστές διάφορα χρηστικά αντικείμενα που ένα ένα ζωντανεύουν, μεταμορφώνονται και παίρνουν θέση μάχης, η περιπέτεια αποκτά ενδιαφέρον. Τα πολύχρωμα καλαμάκια της πορτοκαλάδας πρώτα, τα μασούρια της κανέλας ύστερα, κι έπειτα διάφορα άλλα αντικείμενα αλλάζουν σχήμα, αποκτούν υπόσταση και γίνονται λαλίστατα, άλλα για να αποθαρρύνουν το κοριτσάκι και άλλα για να το εμψυχώσουν. Απέναντι στα γκρινιάρικα Αποθαρρύνια παρατάσσονται τα αντίθετά τους, τα χαρωπά Ενθαρρύνια, καθένα με τη δική του ιδιότητα όπως ορίζεται από το όνομά του. Ο φτερωτός σκαντζόχοιρος Πανταμπορής, το σοφό κουκουβαγιάκι Ακουναμαθένης, τα υπομονετικά Προσπαθόντα, τα επίμονα Καντοξανά, οι τρεις Μεγάλες Μπορούσες, ο χαριτωμένος Αχ-Τικαλά, που δουλειά του είναι να επιβραβεύει, αλλά και τα Γλυκόλογα που βοηθάνε τους σωστούς «μα και αυτούς που κάνουν λάθη/ κι όποιος πει δεν κάνω λάθη/ κάτι λάθος έχει μάθει/ και χοντρή ζημιά θα πάθει».

Διανθισμένη με χιούμορ, πικάντικα ομοιοκατάληκτα στιχάκια, απλές σοφίες τρυφερά δοσμένες και ασπρόμαυρες ζωγραφιές που συμπληρώνουν παραστατικά όλες τις εμπλεκόμενες φυσιογνωμίες, η περιπέτεια της Εβίτας, μια «ιστορία πραγματικής φαντασίας ή φανταστικής πραγματικότητας», όπως την ονομάζει ο συγγραφέας της, είναι από εκείνες που τρέφουν τη φαντασία των παιδιών προσφέροντάς τους εμπειρίες και μηνύματα ενθάρρυνσης, που μόνο μέσα από προσεγμένα βιβλία έχουν τη δυνατότητα να βιώσουν. Και η Εβίτα που νίκησε τα Αποθαρρύνια είναι γι’ αυτό ό,τι πρέπει.

Η Εβίτα που νίκησε τα Αποθαρρύνια
Κωστής Α. Μακρής
εικονογράφηση: Κωστής Α. Μακρής
Πατάκης
57 σελ.
Τιμή € 5,50

Πηγή : diastixo.gr