Oliver Sacks: «Εν κινήσει: Μια ζωή» κριτική του Σιδέρη Ντιούδη

2017-02-22 10:43

«Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ως μικρό αγόρι, οι γονείς μου με είχαν στείλει σε οικοτροφείο. Όσο βρισκόμουν εκεί με διακατείχε μια αίσθηση φυλάκισης. Ένιωθα ανήμπορος και λαχταρούσα την κίνηση και τη δύναμη, αποζητούσα την ελευθερία να μετακινούμαι και ονειρευόμουν πως είχα υπεράνθρωπες δυνάμεις» εξομολογείται ο Oliver Sacks στις πρώτες φράσεις της αυτοβιογραφίας του. Λέξεις που δικαιολογούν απόλυτα τον τίτλο Εν κινήσει: μια ζωή καθώς και η φράση που συναντάμε λίγες σελίδες κατόπιν: «Τρομερή η αίσθηση της ταχύτητας και της μηχανής…». Μιας μηχανής –ή μάλλον των μηχανών– που έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ζωή του Sacks και πάνω στην οποία απεικονίζεται στο γραφιστικά όμορφο εξώφυλλο της ελληνικής έκδοσης.

O Oliver Sacks ήταν γνωστός νευρολόγος και εν μέρει στοχαστής με το αναγνωστικό κοινό να τον γνωρίζει κυρίως από βιβλία όπως Ο άνθρωπος που μπέρδεψε τη γυναίκα του με ένα καπέλο, Το νησί των τυφλών στα χρώματα κ.ά. Το παρόν βιβλίο αποτελεί μια άκρως ειλικρινή, παθιασμένη, ανθρώπινη και ενίοτε αστεία εξιστόρηση της περιπετειώδους ζωής του, που διαβάζεται πολύ πολύ εύκολα, παρά τις αρκετές θεματικές γύρω από ιατρικά θέματα, και αυτό γίνεται λόγω της ρέουσας γραφής του.

Ο Oliver Sacks ήταν ένας επιστήμονας, συγγραφέας, μα πάνω απ’ όλα άνθρωπος με τις δικές του αδυναμίες και τα πολλά προτερήματα του. Το Εν Κινήσει: μια ζωή δικαιολογεί απόλυτα τον τίτλο του, αφού αυτό που λαμβάνει και απολαμβάνει ο αναγνώστης είναι μια διαρκής κίνηση του αεικίνητου Sacks όσον αφορά την ζωή και τις προσωπικές του στιγμές αλλά και όσον αφορά την επιστήμη του και, κατ’ επέκταση, τους ασθενείς του για τους οποίους ήταν στο πόδι συνέχεια.

Ο Βρετανός γιατρός και συγγραφέας δεν κάνει εκπτώσεις σ’ αυτά που εξιστορεί στους αναγνώστες του, αν και αναφέρει ότι «Δεν γράφω τα ημερολόγιά μου για τους άλλους ούτε τα διαβάζω συχνά. Είναι απλώς ένας ιδιαίτερος τρόπος για να απευθυνθώ στον εαυτό μου». Εντούτοις, βοηθούμενος από τα ημερολόγια που κρατούσε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του προβαίνει σε μια εκ βαθέων εξομολόγηση αναφέροντας σχετικά: «Άρχισα να κρατώ ημερολόγια σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών και κατά την τελευταία καταμέτρηση τα υπολόγισα σε χίλια μέχρι τώρα. Προσωπικές καταθέσεις ψυχής, σκέψεις και βιώματα που περικλείονταν σε ημερολόγια κάθε σχήματος και μεγέθους, από μικρά τετραδιάκια τσέπης που μπορούσα να κουβαλώ μαζί μου μέχρι ογκώδεις τόμους».

Η πένα του Sacks κάνει στάσεις σε πολλούς σταθμούς του βίου του με την αγάπη για τις μοτοσικλέτες και την ταχύτητα να είναι απαράμιλλη. Δεν θα μπορούσε να λείπει η αφήγηση των παιδικών και εφηβικών του χρόνων και οι επισκέψεις του σε βιβλιοθήκες, με προεξάρχουσα τη Βιβλιοθήκη της Βασιλικής Ακαδημίας. Γράφει για την παραδοχή της ομοφυλοφιλίας του και την άσχημη αντίδραση της μητέρας του. Την απόδρασή του στον Καναδά και το μεγάλο του ταξίδι σ’ αυτή την αχανή χώρα. Την ανταλλαγή αλληλογραφίας με τους γονείς του και τις αναμνήσεις του από την επαφή του με τη σχιζοφρένεια του αδελφού του. Τη μετακόμισή του στο Σαν Φρανσίσκο και το ταξίδι του στις ΗΠΑ με μηχανή και κατόπιν με νταλίκα. Την ενασχόλησή του με την άρση βαρών με εντυπωσιακά αποτελέσματα και την αγάπη του για τη φωτογραφία. Τις εμπειρίες του από ψυχοτρόπες ουσίες και ναρκωτικά. Τον θάνατο της μητέρας του και το πόσο του στοίχισε. Τη δημοσίευση των βιβλίων του και κυρίως του Ανθρώπου που μπέρδεψε τη γυναίκα του με ένα καπέλο που τον έκανε αναγνωρίσιμο συγγραφέα. Τη μεταφορά των βιβλίων του σε θεατρικές παραστάσεις και ταινίες, με πιο γνωστή τα Ξυπνήματα, όπου γνωρίστηκε με τον Robin Williams και τον Robert de Niro.

Ο Oliver Sacks ήταν ένας επιστήμονας, συγγραφέας, μα πάνω απ’ όλα άνθρωπος με τις δικές του αδυναμίες και τα πολλά προτερήματα του. Το Εν Κινήσει: μια ζωή δικαιολογεί απόλυτα τον τίτλο του, αφού αυτό που λαμβάνει και απολαμβάνει ο αναγνώστης είναι μια διαρκής κίνηση του αεικίνητου Sacks όσον αφορά την ζωή και τις προσωπικές του στιγμές αλλά και όσον αφορά την επιστήμη του και, κατ’ επέκταση, τους ασθενείς του για τους οποίους ήταν στο πόδι συνέχεια. Η αυτοβιογραφία μπορεί να διαβαστεί ποικιλοτρόπως και εντελώς αβίαστα, διότι η διαδικασία της αφήγησης των αναμνήσεων του συγγραφέα ήταν άκρως διασκεδαστική, όπως μας δηλώνει κλείνοντας το βιβλίο του: «Η πράξη της γραφής μοιάζει εξίσου φρέσκια και διασκεδαστική όπως τότε που ήμουν παιδί, σχεδόν εβδομήντα χρόνια πριν». Το βιβλίο συνοδεύεται από πλούσιο φωτογραφικό υλικό, ως απαραίτητο συμπλήρωμα και ως μια οπτική αναδρομή στους σταθμούς της ζωής του Oliver Sacks.

 

Εν κινήσει
Μια ζωή
Oliver Sacks
Μετάφραση: Ευαγγελία Μόσχου
Ροπή
439 σελ.
ISBN 978-618-82424-6-3
Τιμή: €23,00

 

 

 

πηγή : diastixo.gr