Οι ζηλωτές του Ερντογάν // Προ των πυλών το αντιδημοκρατικό νομοσχέδιο για την Αυτοδιοίκηση
Όλα τα νομοσχέδια έρχονται να υπηρετήσουν πολιτικούς στόχους. Το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για την Αυτοδιοίκηση αποσκοπεί να αδρανοποιήσει τον θεσμό, να τον «παγώσει» ελέγχοντάς τον πνιγηρά, και να τον μετατρέψει σε κάτι άλλο, σε μια μετάλλαξη του «Καλλικράτη» και του «Κλεισθένη», όπου μετά δεν θα υπάρχει αυτοδιοίκηση, θα έχει αρθεί κάθε υπόλειμμα εκπροσώπησης, κάθε δυνατότητα αυθεντικής έκφρασης της τοπικής κοινωνίας, κάθε απόπειρα αμφισβήτησης του δικομματισμού που αναστυλώνεται και αναδομείται ταχύτατα, κάθε φύλο συκής. Οι Δήμοι θα απομείνουν κέλυφος αδειανό, ένας θεσμός ξεκομμένος από τον λαό, με τον δήμαρχο να εγκαθίσταται επί της τοπικής κοινωνίας επί πενταετία, αμετακίνητος και ανεξέλεγκτος, συνήθως ως μειοψηφία, να διοικεί αξιοποιώντας καλπονοθευτικές ρυθμίσεις. Αυτό είναι το νέο νομοσχέδιο. Μια επιστροφή. Η αντίληψη της κυβέρνησης για την δημοκρατία και την ισονομία.
Στόχος η αμφισβήτηση
Με τα σημερινά δεδομένα, αν το νομοσχέδιο ψηφιστεί, αριστερά στα δημοτικά συμβούλια δεν θα υπάρχει. Ούτε τοπικές πρωτοβουλίες και ακηδεμόνευτες καταστάσεις. Μόνον εκπρόσωποι του συστημισμού. Των δύο πόλων. Σκηνικό ανυδρίας. Εκεί στοχεύει το νομοσχέδιο. Σε συμβούλια 60-40. Να έχει 60 ο πρώτος, και ει δυνατόν, 40 ο δεύτερος. Άντε, να εμφανίζεται και κανένας «αντάρτης» των κομμάτων. Αυτός είναι ο σχεδιασμός. Ο έλεγχος της εκπροσώπησης από το κομματικό σύστημα. Στο έπακρο. Να ελεγχθεί το αυθόρμητο. Το τοπικό. Το αδιαμεσολάβητο. Να ρευστοποιηθούν όλα σε έναν χυλό ομοιομορφίας, τίποτα διαφορετικό να μην μπορεί να «κατέβει», να μορφοποιηθεί. Να μην διαφύγει καμία ΔΡΑΣΗ. Να «μαντρωθεί» ο κόσμος στα δύο στρατόπεδα. Και μετά, όλα θα ακολουθήσουν την πορεία τους. Αδιαμαρτύρητα, με σιωπή και ησυχία...
«Κυβερνησιμότητα» για να γίνει τι;
Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί την ίδια την σήψη των Δήμων, την αδυναμία και την αποτυχία τους, τον εκφυλισμό τους, ως επιχείρημα για περεταίρω εξουσιασμό. Αντί να επιχειρηθεί η αναστροφή των προβλημάτων, αντί να επιλεγούν κινήσεις αποκατάστασης της συμμετοχής και προσέλκυσης του ενδιαφέροντος των δημοτών, αξιοποιείται η αγανάκτηση του κόσμου για περεταίρω έλεγχο της αυτοδιοίκησης. Αυτό συμβαίνει κι αλλού. Πρώτα οι βανδαλισμοί στα Πανεπιστήμια, μετά η αγανάκτηση του κόσμου, στο τέλος τα σκληρά αστυνομικά μέτρα. Έτσι και οι δήμαρχοι, αποτυγχάνουν επειδή δήθεν δεν διαθέτουν ικανή πλειοψηφία! Επειδή, δήθεν, δυσκολεύονται στην κυβερνησιμότητα. Οπότε, να τους εξασφαλίσουμε περισσότερες έδρες, να μας κυβερνούν ανεμπόδιστοι! Αυτό είναι το νομοσχέδιο. Η ενορχήστρωση διοικήσεων «στα χαρτιά». Κάποιοι θα αναλαμβάνουν τον Δήμο ως φιλοδώρημα, για να υλοποιήσουν το πρόγραμμά τους. Αυτό είναι το σχήμα. Επειδή το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να διοικήσει, να πείσει, να εμπνεύσει, επιχειρεί να θωρακίσει το σκηνικό, να μην ξεφύγει τίποτα από τον έλεγχό του. Πότε πριονίζοντας τη δικαιοδοσία του δημοτικού συμβουλίου υπέρ των Επιτροπών όπως σήμερα, πότε εμποδίζοντας την αμφισβήτηση με εκλογικά συστήματα, όπως με το νέο νομοσχέδιο.
Όμως η σαπίλα οφείλεται στις πολιτικές, όχι στην έλλειψη επαρκούς ισχύος. Για το ότι οι Δήμοι είναι όπως είναι, δεν φταίει καμία ΔΡΑΣΗ και κανένα ΚΚΕ να τους πετάξουμε έξω, να μην γίνεται «χάβρα» στα δημοτικά συμβούλια, να υπάρχουν ομοφωνίες… Θέλουν να φορτώσουν την χρεοκοπία τους στην αμφισβήτηση. Βέβαια, ακόμα κι έτσι, πάλι θα αποδειχτεί ότι δεν μπορούν να κυβερνήσουν. Επειδή το μόνο που τους συγκρατεί, είναι η σχέση που διαμορφώνουν με την διαπλοκή και το πολιτικό σύστημα. Τα δημοτικά συμβούλια δεν θα αποκτήσουν κύρος με τα δώρα του 60%, ούτε με τις αντιδημοκρατικές μεθοδεύσεις. Αλλά μόνον όταν ένα κύμα πολιτικοποίησης και συμμετοχής δώσει ώθηση στις δημοτικές διαδικασίες. Όταν η πόλη θα μπορεί να αναδεικνύει τις καλύτερες προσπάθειες και ο δρόμος προς τα δημοτικά συμβούλια ανοίξει, ώστε να μην εκλέγονται μόνον όσοι παροικούν τα κομματικά γραφεία κι έχουν και μεγάλο σόι...
Το εκλογικό μέτρο: Έχουν όλοι οι άνθρωποι από μια ψήφο;
Σ’ αυτό το αντιδημοκρατικό νομοσχέδιο παραβιάζεται η κοινή λογική. Η μεθόδευση φτάνει στα όριά της. Ρευστοποιείται ακόμη και η εγκυρότητα της εκλογικής διαδικασίας. Όλα είναι σχετικά. Έχει τεθεί όριο εισόδου 3% στο δημοτικό συμβούλιο αλλά αυτό, σε συνδυασμό με τη μείωση του συνολικού αριθμού των δημοτικών συμβούλων και το δώρο του 60% προς τον πρώτο συνδυασμό, καθίσταται μεταβλητό. Ό,τι βγάλει η ζαριά! Δεν γνωρίζει κανείς εκ των προτέρων τι ποσοστό απαιτείται για να βγει μια έδρα στο δημοτικό συμβούλιο. Στα Βριλήσσια, αν εφαρμοζόταν οι νέες διατάξεις στα αποτελέσματα των εκλογών του 2019, το εκλογικό μέτρο θα διαμορφώνονταν στο 6,75%. Λένε 3% και εννοούν 6,75%. Ή και περισσότερο. Γιατί το εκλογικό μέτρο εξαρτάται από το μπόνους των εδρών που θα δοθούν στον πρώτο συνδυασμό, από το πόσες θα του λείψουν. «Όσο και να πάρεις, εμείς θα πάρουμε όσο χρειαστεί για να φθάσουμε το 60%» είναι το μήνυμα. Πρώτα θα γίνεται η ληστεία των «μικρών» συνδυασμών και στη συνέχεια αυτή θα χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα εναντίον τους, με τη θεωρία της χαμένης ψήφου! Την επόμενη φορά ίσως βάλουν όριο εισόδου και 10% στο δημοτικό συμβούλιο. Γιατί όχι, το έχει επιβάλει ο Ερντογάν στην Τουρκική Βουλή...
Αντίο μπάρμπα Γιάννη*
Κομβικό σημείο του νέου νομοσχεδίου είναι η διάλυση των μικρών κοινοτήτων. Το προετοίμασε ο «Καλλικράτης», το προσπάθησε ο «Κλεισθένης», ολοκληρώνεται τώρα. 200 χρόνια μετά την Ελληνική Επανάσταση, το χωριό των 500 κατοίκων δεν θα νοείται χωριό. Θα γίνει χωρικό σημείο. Δεν θα έχει κοινοτικό συμβούλιο, ούτε πρόεδρο. Θα έχει έναν «Εκπρόσωπο της Δημοτικής Κοινότητας». Που κι αυτός, για να εκλεγεί, θα πρέπει να συμπεριληφθεί στα ψηφοδέλτια των συνδυασμών του «κεντρικού» τομέα. Τέρμα οι χωριστές κάλπες για το κοινοτικό συμβούλιο και τον πρόεδρο της κοινότητας. Τέρμα και οι πολλοί κοινοτικοί σύμβουλοι σε κοινότητες με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων, ο αριθμός τους μειώνεται. Τι χρειάζονται; Έτσι κι αλλιώς κι αυτοί πρέπει να προστρέξουν στα κομματικά ψηφοδέλτια των Δήμων για να υπάρξουν. Όποιος θέλει να μετάσχει στο «παιχνίδι», πρέπει να πάει στην πόλη, να χτυπήσει την πόρτα των κομματανθρώπων, να ζητήσει να τον συμπεριλάβουν στους συνδυασμούς τους. Τόση δημοκρατία.
* Ιωάννης Κολεβέντης, Κοινοτάρχης Βριλησσίων 1961-1967, 1975-1978
Εκλογές κάθε πέντε χρόνια, χωρίς απρόοπτα κατά την προεκλογική περίοδο
Η προεκλογική περίοδος είναι χρόνος προετοιμασίας. Των πολιτών, των συλλογικοτήτων, των ομάδων, των συνδυασμών. Περίοδος κινητοποίησης, αύξησης του ενδιαφέροντος της κοινότητας, έντασης των ζυμώσεων και των πρωτοβουλιών, ενίοτε και ελπίδας, με ορίζοντα την εκλογική διαδικασία. Δεν πρόκειται για μια τυπική περίοδο, όπως όλες οι προηγούμενες. Αλλά σ’ αυτό το νομοσχέδιο η προεκλογική περίοδος ακυρώνεται, καθώς ο εκλογικός ορίζοντας απομακρύνεται. Γίνεται οποιαδήποτε περίοδος της πενταετίας. Για πρώτη φορά τίθεται καταληκτική ημερομηνία για την κατάρτιση των συνδυασμών η 30η Ιουνίου, ενώ οι εκλογές θα διεξαχθούν την δεύτερη Κυριακή του Οκτωβρίου. Ενώ έως σήμερα τα ψηφοδέλτια κατατίθονταν 20 ημέρες πριν την Κυριακή των εκλογών, τώρα πρέπει να είναι έτοιμα τέσσερεις μήνες πριν. Κατατεθειμένα! Πώς θα συγκροτηθούν συνδυασμοί, χωρίς προεκλογικό κλίμα; Ποιες τοπικές συλλογικότητες μπορούν να αντιμετωπίσουν τις γραφειοκρατικές προϋποθέσεις και τα διπλασιασμένα εκλογικά παράβολα, κατ’ ελάχιστον, έξι μήνες πριν τις εκλογές; Από πού θα αντληθούν υποψήφιοι, μάλιστα, αυξημένοι έως και κατά το 150% του αριθμού του αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου, χωρίς να έχει «ζεσταθεί» το πολιτικό κλίμα; Και, όταν αυτό συμβεί, πώς οι πολίτες θα εκφραστούν, αφού οι διαδικασίες θα έχουν ήδη «κλείσει»;
Νέα διαστροφική εφεύρεση! Οι μόνοι διαθέσιμοι να εγγραφούν στα ψηφοδέλτια μήνες πριν τις εκλογές θα είναι οι εκ των προτέρων έτοιμοι, αυτοί που έχουν κολλήσει ένσημα, αυτοί που θα ανασυρθούν από τις φυλαγμένες στην κατάψυξη κομματικές λίστες. Με αυτούς θα γεμίσουν τα ψηφοδέλτια. Και ιδίως στην επαρχία, εάν κάποιος πολίτης δημοσιοποιήσει την πρόθεσή του να είναι υποψήφιος ενάντια π.χ. στον κυβερνητικό συνδυασμό, τότε οι διάφοροι κομματικοί «παράγοντες» θα έχουν άπλετο χρόνο τεσσάρων μηνών για να τον μεταπείσουν... Ένα ακόμη δείγμα του εκφυλισμού του πολιτικού συστήματος, σε ό,τι αφορά και την νομοθετική του διάσταση. Γι’ αυτό και οι δημοτικές εκλογές προτείνεται να γίνονται ανά πενταετία. Για να σταθεροποιηθεί το σαθρό σκηνικό. Και για να μην ... τρέχουμε και για εκλογές κάθε τόσο! Η «εκλογική δημοκρατία», ολοένα και πιο προσχηματική...
Ο Σύμβουλος Ακεραιότητας
Όπως ήδη επισημάνθηκε, εκείνοι που έχουν διαλύσει τη δημόσια διοίκηση, αυξάνουν τον έλεγχό της ως «αντίδοτο» στην αποτυχία τους. Στο νομοσχέδιο για την Αυτοδιοίκηση συστήνονται «Μονάδες Εσωτερικού Ελέγχου» και η δημιουργείται θέση Συμβούλου Ακεραιότητας. Αμερικανόφερτες συνταγές: «Οι υπάλληλοι των δημόσιων φορέων στη χώρα μας έρχονται συχνά αντιμέτωποι με περιστατικά διαφθοράς, κατάχρησης εξουσίας, σοβαρής αντικοινωνικής συμπεριφοράς και γενικά παραβιάσεων ακεραιότητας από συναδέλφους ή προϊσταμένους τους, ωστόσο ο φόβος στιγματισμού ή αντιποίνων τους αποθαρρύνει από το να τα αναφέρουν», λένε στο ΥΠΕΣ! Δεν φταίει δηλαδή το κράτος – λάφυρο, το πολιτικό σύστημα - εξουσιαστής της κοινωνίας, δεν φταίει ο κομματισμός, οι πελατειακές σχέσεις, η διαπλοκή, η απουσία διαφάνειας και ελέγχου, φταίει που ως τώρα δεν είχαμε στους Δήμους «Σύμβουλο Ακεραιότητας»!
Αναζήτηση ισορροπίας
Στους Δήμους υπάρχουν δυο πόλοι εξουσίας, ο δήμαρχος και το δημοτικό συμβούλιο. Η ισορροπία ανάμεσά τους πρέπει να σταθμιστεί και να αποκατασταθεί. Ούτε τα δημοτικά συμβούλια μπορεί να οδηγούνται σε χάος και σε εξαγορές συμβούλων, ούτε και να καθίστανται διακοσμητικά. Υπό τις σημερινές συνθήκες, ζητούμενο είναι η διεύρυνση και όχι ο περιορισμός του ρόλου του δημοτικού συμβουλίου. Γιατί άραγε για τον νομοθέτη δεν αρκεί ο επιτυχών συνδυασμός να καταλαμβάνει «μόνο» το 50% των εδρών ενός δημοτικού συμβουλίου, και πρέπει να φθάσει στο 60% για να διοικήσει; Γιατί επιδοτούνται αδιακρίτως συνδυασμοί που την πρώτη Κυριακή είχαν πολύ διαφορετικά ποσοστά μεταξύ τους; Ποιο είναι το αποδεκτό όριο της «επιδότησης»; (π.χ., ένας συνδυασμός επικρατεί στον δεύτερο γύρο ενώ είχε 42% την πρώτη Κυριακή και ένας δεύτερος, ενώ είχε 22% τον πρώτο γύρο. Στον πρώτο συνδυασμό «λείπει» ένα 8% για να καταστεί θεωρητικά πλειοψηφικός, στον δεύτερο 28%! Και οι δύο όμως θα καταλήξουν με το 60% των εδρών).
Για να ανοίξει μια εποικοδομητική συζήτηση, αποφεύγοντας τις απλουστεύσεις και τα άγονα διλήμματα, πρέπει να έρθει στο επίκεντρο η βελτίωση της λειτουργίας της εκπροσώπησης. Πρέπει αυτή να γίνει δίκαιη και δημοκρατική, διαφορετικά σύντομα κανείς δεν θα ασχολείται με την αυτοδιοίκηση και με τα «κοινά».
Τίποτα δεν είναι εύκολο. Ωστόσο η μάχη για μια ουσιαστική προσέγγιση των ζητημάτων της πόλης και της αυτοδιοίκησης πρέπει να δοθεί. Πρώτο βήμα, να μην περάσει το κυβερνητικό νομοσχέδιο. Να απορριφθεί από τους δημότες και από τα δημοτικά συμβούλια. Διότι όλα έχουν ένα όριο.
Κίνηση Δημοτών Βριλησσίων ΔΡΑΣΗ για μια Άλλη Πόλη