Οι γυναίκες του λεωφορείου 678 Πέμπτη 22 Μαρτίου 2018, 8:15΄μμ,στο ΤΥΠΕΤ από το Cine-Δράση

2018-03-16 17:51

Γυρισμένο λίγο πριν από την Αραβική Άνοιξη, το «Λεωφορείο 678» του Mohamed Diab γνώρισε την παγκόσμια αναγνώριση μετά τα αιματηρά γεγονότα της πλατείας Ταχρίρ, με τα οποία σφραγίστηκε το τέλος της επανάστασης που ξεκίνησε στην Αίγυπτο στις 25 Ιανουαρίου 2011, συγκλόνισε το πολυπληθέστερο κράτος του αραβικού κόσμου, ανέτρεψε τον πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ και το 2014 έφερε στην εξουσία, τον Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, ένα στρατηγό με δικτατορικές εξουσίες.

Ένα δράμα με χιούμορ, ζεστασιά και ψυχή, που καταγράφει ρεαλιστικά την πραγματικότητα, ξεσκεπάζει την υποκρισία μιας ολόκληρης κοινωνίας, αγγίζει και παρασύρει το θεατή.



Έρευνα του 2008, κατέδειξε ότι το 83% των γυναικών στο Κάιρο έχουν υποστεί κάποιας μορφής σεξουαλική παρενόχληση, ενώ το 62% των ανδρών παραδέχεται πως έχει προβεί σε αντίστοιχη πράξη. Η ταινία μιλάει για αυτή τη σκοτεινή πλευρά της αιγυπτιακής ζωής που δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή στα εκατομμύρια τουριστών, για τους οποίους αυτή η χώρα είναι αγαπημένος ταξιδιωτικός προορισμός.

Τρεις γυναίκες διαφορετικής ηλικίας, με διαφορετικό κοινωνικό, οικονομικό και μορφωτικό υπόβαθρο, είναι και οι τρεις θύματα σεξιστικής συμπεριφοράς και παρενόχλησης στο σπίτι, στη δουλειά, το γήπεδο, το δρόμο, τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Σε μια λαϊκή γειτονιά η Fayza, συντηρητική μητέρα δύο παιδιών, βιώνει την παρενόχληση και μέσα στο σπίτι της, αλλά ζορίζεται κυρίως από τις σεξουαλικές επιθέσεις στο κατάμεστο λεωφορείο 678 που παίρνει για τη δουλειά. Εξ αιτίας της ντροπής που αισθάνεται δεν μοιράζεται με κανέναν το μαρτύριο της. Απογοητευμένη από την τροπή που έχει πάρει ο γάμος της, πιεσμένη από τα ζητήματα που καλείται να αντιμετωπίσει με την δουλειά και την ανατροφή των παιδιών της, αποξενώνεται όλο και περισσότερο από το σύζυγο της και την οικογένεια της που κριτικάρουν την επιλογή της να μετακινείται με ταξί για να αποφεύγει τον εφιάλτη.

Στην άλλη πλευρά της πόλης, η Seba, μορφωμένη και πλούσια σχεδιάστρια κοσμημάτων, βλέπει τη καλοστημένη ζωή της να ανατρέπεται όταν πέφτει θύμα ομαδικής επίθεσης στο γήπεδο. Αντιδρά οργανώνοντας μαθήματα αυτοάμυνας και δίνοντας διαλέξεις σε ομοιοπαθείς γυναίκες, όπου προσπαθεί, χωρίς καμία επιτυχία, να τις κάνει να μιλήσουν.

Η τρίτη, η νεαρή και δυναμική Nelly, ερασιτέχνης κωμικός, θα είναι η πρώτη γυναίκα στην Αίγυπτο που θα κινηθεί δικαστικά για την κακοποίηση που δέχθηκε. Γνωρίζει πολύ καλά, όταν αποφασίζει να καταθέσει μήνυση εναντίον ενός εγκληματία που επιχείρησε να τη ληστέψει και να την βιάσει, ότι ολόκληρο το σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειας της και του φιλικού της περιβάλλοντος, θα την αποδοκιμάσει και θα την νουθετήσει «να μην το τραβήξει στα άκρα». Η προσπάθεια να πνίξουν τη φωνή της κάτω από το θόρυβο της απάνθρωπης συνενοχής που προκαλεί η εμμονή σε αρχαιότατες πεποιθήσεις δεν την πτοεί. Ο φόβος της κοινωνικής κατακραυγής αποδεικνύεται λιγότερο δυνατός από την επιθυμία της να δικαιωθεί.

Οι τρεις γυναίκες θα συναντηθούν στις διαλέξεις της Seba και θα ενώσουν τις δυνάμεις τους για να αντιμετωπίσουν τις εγκληματικές ενέργειες που με σεξουαλικό κίνητρο πραγματοποιούνται σε βάρος τους. Η σχέση τους θα επιδράσει καταλυτικά στην ψυχολογία τους και θα οδηγήσει την Fayza στην αυτοδικία. Στο εξής θα τραυματίζει με κάποιο εργαλείο της δουλειάς τους άντρες που επιχειρούν να την παρενοχλήσουν, εκμεταλλευόμενοι το αδιαχώρητο στο λεωφορείο. Η αιματηρή και ανατριχιαστική της αντίδραση, πέραν του ότι θα γίνει το πρώτο θέμα συζήτησης στο πολύβουο Κάιρο, θα προξενήσει το ενδιαφέρον των αστυνομικών αρχών. Και ενώ οι άλλες δύο την εξιδανικεύουν και την αντιμετωπίζουν ως ηρωίδα, ο εντεταλμένος ανακριτής Essam θα φτάνει στα ίχνη τους. Αλλά θα είναι ο άντρας που θα κάνει τη διαφορά και ανέλπιστα θα σταθεί, με το δικό του τρόπο, στο πλευρό τους.

«Οι γυναίκες του λεωφορείου 678», αποτελεί το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Mohamed Diab ενός από τους πλέον διακεκριμένους νεαρούς σεναριογράφους στην Αίγυπτο. Βασίζεται σε δικό του σενάριο, εμπνευσμένο από αληθινές ιστορίες, αποτυπώνει μια κοινωνία γεμάτη αντιθέσεις και αποκαλύπτει την υποκρισία της. Αυτό που σοκάρει περισσότερο στην οπτική του δεν είναι τόσο η σεξουαλική παρενόχληση, αυτή καθαυτή, όσο ο τρόπος αντιμετώπισής της από την αιγυπτιακή κοινωνία. Ο νόμος της σιωπής κυριαρχεί απόλυτα. Μάτια, αυτιά και στόματα μένουν ερμητικά κλειστά. Τα θύματα στερούνται κάθε δυνατότητας αντίδρασης. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το διεφθαρμένο πολιτικό σύστημα που θέλει τις γυναίκες υποχείρια και ιδιοκτησία των αντρών τους.

Ο σκηνοθέτης χειρίζεται με χιούμορ και δυναμισμό το εξαιρετικά δύσκολο και ευαίσθητο θέμα του. Το αντιμετωπίζει σφαιρικά, αποφεύγοντας να ρίξει το ανάθεμα και αφήνοντας τους θεατές να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα. Παράλληλα σκιαγραφεί με ζωντάνια τα παράπλευρα κοινωνικά προβλήματα της Αιγύπτου. Το Κάιρο, μια αχανής πόλη που ενσωματώνει το παλιό με το νέο, τη φτώχεια με τον πλούτο, το σκοτεινό με το φωτεινό, τη λογική με την κουτοπονηριά χρησιμοποιείται έξυπνα ως σκηνικό. Στην ρεαλιστική απόδοση της αιγυπτιακής πραγματικότητας συμβάλλουν οι υποδειγματικές ερμηνείες του συνόλου των ηθοποιών, ενώ ο εμπλουτισμός του δράματος με αρκετά στοιχεία σασπένς κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή μέχρι το τέλος.

Εμείς, πριν ρίξουμε το ανάθεμα στο «απολίτιστο» Ισλάμ, ας σκεφτούμε πόσες θυσίες χρειάζεται να κάνει μια γυναίκα στο δυτικό κόσμο, για να είναι ταυτόχρονα εργαζόμενη, νοικοκυρά, καλή μάνα, δουλευταρού, επιθυμητή ερωτικά κοκ. Και για να μην μείνουμε με την εντύπωση ότι κάποια πράγματα συμβαίνουν μόνον εδώ, στην Αίγυπτο έγιναν προσπάθειες για διακοπή προβολής της ταινίας γιατί αμαύρωνε την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό. Ο Mahmoud Hanfy Mahmoud, εκπρόσωπος της Ένωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και Κοινωνική Δικαιοσύνης(!) απαίτησε, επίσης να απαγορευτεί η προβολή της ισχυριζόμενες πως ενθαρρύνει τις γυναίκες να μαχαιρώνουν τους άντρες.

Η ταινία είχε 14 υποψηφιότητες και απέσπασε 9 Βραβεία στα Διεθνή Φεστιβάλ. Ξεχωρίζουν το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής στο Asia Pacific Screen Awards (2011) για τις Nahed El Sebai, Bushra και Nelly Karim, Καλύτερης Ταινίας Μεγάλου Μήκους στο Chicago International Film Festival (2011) για τον Mohamed Diab και Καλύτερου Ηθοποιού για τον Magid El Kedwany, Καλύτερου Αντρικού και Γυναικείου Ρόλου για τον Magid El Kedwany και την Bushra αντίστοιχα, στο Dubai International Film Festival (2010), τo Βραβείο Κοινού Καλύτερης Ταινίας στο Montpellier Mediterranean Film Festival (2011) κ.ο.κ.


Αίγυπτος, 2011. Διάρκεια: 100'. Σενάριο-Σκηνοθεσία: Mohamed Diab. Πρωταγωνιστούν: Boshra, Nelly Karim, Maged El Kedwany, Nahed El Sebaï, Bassem Samra.


Οι χειμερινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη, 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.