.png?ph=89752c26b8)
Μίλτος Πασχαλίδης: συνέντευξη στη Χαριτίνη Μαλισσόβα
Τη βαθιά φιλία του με έναν από τους πιο αξιόλογους στιχουργούς, τον Άλκη Αλκαίο, περιγράφει ο Μίλτος Πασχαλίδης στο βιβλίο του με τίτλο Αγύριστο κεφάλι: Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα. Νικημένος από τον καρκίνο, το 2012 έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 64 ετών ο μεγάλος ποιητής και στιχουργός Άλκης Αλκαίος, αφήνοντας πίσω του ως παρακαταθήκη περισσότερα από 150 τραγούδια. Μαζί με τον Θάνο Μικρούτσικο έχτισε μια συγκλονιστική διαδρομή, που ξεκίνησε με το «Ερωτικό» (την περίφημη «Πιρόγα» με τον Μανώλη Μητσιά), πέρασε απ’ το «Κακόηθες Μελάνωμα», έκανε στάση Στου αιώνα την παράγκα, για να κορυφωθεί με το «Πάντα γελαστοί» και, φυσικά, με τη «Ρόζα». Η πρώτη του συνεργασία (πριν τον ανακαλύψει ο Μικρούτσικος) ήταν με τον Νότη Μαυρουδή. Στίχους του μελοποίησαν ακόμη ο Μάριος Τόκας, ο Σωκράτης Μάλαμας και, βέβαια, ο Μίλτος Πασχαλίδης. Το βιβλίο, με πολλά στοιχεία της ζωής και της πορείας του Άλκη Αλκαίου (καλλιτεχνικό όνομα του Βαγγέλη Λιάρου), στάθηκε η αφορμή για τη συζήτηση που ακολουθεί με τον γνωστό τραγουδοποιό. Μια συζήτηση η οποία, όπως ήταν φυσικό, περιστράφηκε και γύρω από τις αξίες, τα πρότυπα της ζωής, τις αναγνωστικές προτιμήσεις του, αλλά και τα σχέδιά του πάνω στη συγγραφή και στη μουσική.
Το βιβλίο σας με τίτλο Αγύριστο κεφάλι, που γνωρίζει δεύτερο εκδοτικό ταξίδι από τις Εκδόσεις ΚΨΜ, είναι ένας φόρος τιμής στον εκλιπόντα από το 2012 στιχουργό, ποιητή, συνεργάτη και, κυρίως, προσωπικό σας φίλο Άλκη Αλκαίο. Πώς θα τον αποτυπώνατε με λίγα λόγια;
Δεν μπορώ να τον περιγράψω λακωνικά, κυρίως επειδή δεν μπορώ να είμαι αντικειμενικός. Αλλιώς βλέπει κανείς τους ποιητές που δεν έχει συναντήσει ποτέ. Θα σας απαντήσω με τη φράση του Θάνου Μικρούτσικου, που είπε ότι ο Άλκης Αλκαίος ήταν ένας ποιητής μεταμφιεσμένος σε στιχουργό. Αυτή η φράση νομίζω είναι μια καλή σύνοψη σχετικά με το τι ήταν ο Άλκης.
Τι σήμαινε και τι σημαίνει ο Άλκης Αλκαίος για εσάς;
Ήταν ένας ακριβός φίλος, ένας από τους ελάχιστους αισθητικούς μου πήχεις. Και παραμένει ακόμα. Ακόμα και τώρα, όταν γράφω ένα τραγούδι ή ένα κείμενο, πάντα σκέφτομαι αν θα του άρεσε.
Ποια είναι εκείνα τα στοιχεία που πιστεύετε ότι κάνουν έναν δημιουργό τόσο σημαντικό;
Εικάζω ότι είναι ο συνδυασμός δημοφιλίας και διαχρονικότητας, συν κάτι άλλο, άδηλο, το οποίο δεν είναι χειροπιαστό για να το περιγράψουμε. Και για να μη μιλήσω ως κριτικός τέχνης ή κριτής ή ρατσιστής ή απόλυτος, ίσως είναι η ποιότητα των γραπτών του, αλλά αυτό δεν ορίζεται.
Είναι απαραίτητο για έναν δημιουργό να αρέσει και ως άνθρωπος, να είναι αποδεκτή η κοινωνική εικόνα του;
Όχι περισσότερο από έναν υδραυλικό…
Άρα, για τα τόσα νέα παιδιά που σας παρακολουθούν, δεν σας ενδιαφέρει να είστε και πρότυπο;
Όχι, δεν μ’ ενδιαφέρει να είμαι πρότυπο για κανέναν. Κατά καιρούς, βέβαια, όταν βγάζω κατά το τέλος της παράστασης να ανάψω τσιγάρο στην πίστα, αναρωτιέμαι αν είναι σωστό που με βλέπουν από κάτω τα παιδιά, αλλά μέχρι εκεί φτάνει η σκέψη μου σχετικά με το αν θέλω να είμαι παράδειγμα ή πρότυπο. Κατά τα άλλα, δεν με αφορά.
Στον αξιακό σας κώδικα, ποιες αξίες είναι κυρίαρχες;
Στα επαγγελματικά είναι η συνέπεια, πάντα ήταν. Γενικότερα στις σχέσεις μου η ειλικρίνεια.
Θέλετε να μας πείτε για κάποιο βιβλίο που διαβάζετε αυτό το διάστημα ή κάποιο που αγαπάτε ιδιαίτερα;
Έχω διαβάσει εκατοντάδες βιβλία και γι’ αυτό δεν έχω κάποιο ιδιαίτερα αγαπημένο. Πρόσφατα διάβασα τα Έθιμα ταφής της Χάνα Κεντ και το βρήκα καταπληκτικό. Διάβασα και τον Κύριο Μερσέντες του Στίβεν Κινγκ.
Έχετε προτίμηση σε κάποιο συγκεκριμένο είδος λογοτεχνίας;
Όχι, δεν έχω. Η Χάνα Κεντ γράφει μάλλον υπαρξιακά, ενώ ο Στίβεν Κινγκ ιστορίες τρόμου. Γενικά διαβάζω τα πάντα. Διαβάζω τα πάντα που αγαπώ. Όταν θέλω να ξεκουραστώ κάπως, διαβάζω αστυνομική λογοτεχνία. Κατά καιρούς διαβάζω και πιο βαριά λογοτεχνία, όπως το περασμένο καλοκαίρι που διάβασα το Αλεξανδρινό κουαρτέτο. Δεν υπάρχει ένα είδος λογοτεχνίας που διαβάζω. Διαβάζω κατά καιρούς ό,τι πέσει στα χέρια μου. Διάβασα πρόσφατα και την Έξοδο του Άρη Σφακιανάκη, και μου άρεσε πολύ, επίσης.
Ποίηση, που συνδέεται και με τη στιχουργία και το τραγούδι, διαβάζετε;
Τα τελευταία χρόνια, όχι, δεν πολυδιαβάζω ποίηση, αλλά κι όταν διαβάζω προτιμώ τους παλιούς ποιητές, αυτούς με τους οποίους μεγάλωσα. Δηλαδή ξαναδιαβάζω τον Σεφέρη, τον Ρίτσο, τον Ελύτη και από σύγχρονους τη Δημουλά. Με την πάρα πολύ σύγχρονη ποίηση δεν έχω πολλά.
Για να ξαναγυρίσουμε στον Άλκη Αλκαίο, ξεχωρίζετε λίγο περισσότερο κάποιον από τους στίχους του;
Όχι, γιατί όπως τα τραγούδια, είτε είναι δικά μου είτε άλλων, έτσι και οι στίχοι μέσα μου κάνουν κύκλους. Άλλοτε βγαίνει στον κύκλο ένα και είναι πολύ μέσα μου κι άλλοτε υποχωρεί. Δεν έχω κάποιον συγκεκριμένο στίχο του στο κεφάλι μου. Έρχονται διάφοροι, και μάλιστα έρχονται σε άσχετες στιγμές. Δεν συμβαίνει μόνο όταν είμαι στη σκηνή, σε ώρα συναυλίας.
Στο βιβλίο σας αναφέρετε ότι μετανιώσατε που, λόγω υποχρεώσεων, είχατε απομακρυνθεί από τη συχνή συναναστροφή που είχατε στο παρελθόν μαζί του. Αυτή η εμπειρία σάς έκανε να αναθεωρήσετε ή και να αλλάξετε τη στάση σας ως προς το να μη χάνετε πολύτιμο χρόνο με τους πολύτιμους της ζωής σας ανθρώπους;
Κοιτάξτε, οι άνθρωποι δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, όσο κι αν θέλουμε να πιστεύουμε το αντίθετο. Πάρα πολύ δύσκολα μαθαίνει κανείς. Σκεφθείτε πως όταν συμβαίνει κάτι πολύ σοβαρό, όπως είναι η απώλεια ενός αγαπημένου μας ανθρώπου, λες πως τώρα αυτό θα με αλλάξει, και στην πραγματικότητα σε αλλάζει για τρεις μέρες. Υπό αυτή την έννοια, θα μπορούσα να σας πουλήσω μούρη και να σας πω ότι άλλαξα, αλλά εντάξει, νομίζω ότι, σίγουρα, από αυτό το συμβάν και μετά, δεν έχω αφήσει φίλο που να μην έχω για τόσο καιρό επαφή. Κάποια στιγμή μάς καταπίνει ο μικρόκοσμός μας και ξεχνιόμαστε – όσο πιο πολύ μπορούμε να το καταπολεμήσουμε αυτό, τόσο το καλύτερο. Αλλά δεν μπορώ να καυχηθώ ότι το κατάφερα.
Θα συνεχίσετε να γράφετε;
Ναι, φυσικά, αυτό εξάλλου είναι το τρίτο μου βιβλίο. Έχω γράψει, εκτός από αυτή τη νουβέλα, δύο μυθιστορήματα. Μου περισσεύουν ιστορίες και μου περισσεύουν και λέξεις, εννοώ ιστορίες και λέξεις που δεν χωρούν στα τραγούδια. Εμένα με γοητεύει η τέχνη της αφήγησης. Μου αρέσει και να αφηγούμαι, αλλά και να ακούω ιστορίες. Για μένα η συγγραφή είναι σαν συμπληρωματική ενασχόληση σε σχέση με το τραγούδι. Συνεπώς, δεν ξέρω πότε θα είμαι έτοιμος να εκδώσω κάτι καινούργιο. Σίγουρα, όμως, συνεχίζω να γράφω.
«Μου περισσεύουν ιστορίες και μου περισσεύουν και λέξεις, εννοώ ιστορίες και λέξεις που δεν χωρούν στα τραγούδια. Εμένα με γοητεύει η τέχνη της αφήγησης. Μου αρέσει και να αφηγούμαι, αλλά και να ακούω ιστορίες.»
Ετοιμάζετε κάτι νέο στον δισκογραφικό χώρο;
Όχι, γιατί τα τελευταία χρόνια είχα, για τα δικά μου δεδομένα, υπερπαραγωγή. Τον Νοέμβριο του 2016 κυκλοφόρησα τις Περσείδες, ένα ολοκληρωμένο άλμπουμ με 11 καινούργια τραγούδια, και τον Νοέμβριο του 2017 κυκλοφόρησα τα τραγούδια του Άλκη Αλκαίου που είχα στο συρτάρι σε μελωδίες του Μάριου Τόκα, οπότε μέσα σε δυο χρόνια το να βγάλω δυο δίσκους είναι για μένα προσωπικό ρεκόρ. Συνειδητά, βγάζω νέα δουλειά κάθε τρία χρόνια. Οπότε, μάλλον σ’ αυτή τη φάση είμαι σφουγγάρι, δηλαδή ρουφάω εικόνες, συναισθήματα, καταστάσεις και δεν ξέρω πότε θα είμαι έτοιμος, δεν είμαι σίγουρος.
Θέλετε να μας πείτε για τα επαγγελματικά σας σχέδια;
Συναυλίες θα κάνω. Το βασικό, βέβαια, επαγγελματικό σχέδιο του καθενός είναι να παραμένει υγιής, να είναι όρθιος και να εργάζεται όσο καλύτερα μπορεί. Έχω προγραμματίσει μια σειρά περίπου τριάντα συναυλιών για το καλοκαίρι. Αυτή είναι η ιδέα: θα παίξουμε τα τραγούδια μας σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Αγύριστο κεφάλι
Ο Άλκης Αλκαίος που γνώρισα...
Μίλτος Πασχαλίδης
ΚΨΜ – Β’ έκδοση, ανανεωμένη
176 σελ.
ISBN 978-618-5156-40-4
Τιμή €12,00
πηγή : diastixo.gr