"Μέσα από τα μάτια σου" Πέμπτη 8 Μαρτίου 2018, 8:15΄μμ από το Cine-Δράση

2018-03-02 17:36

Μία στις 4 γυναίκες στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ πέφτει, κατά τη διάρκεια της ζωής της, θύμα συζυγικής βίας. Ετησίως, η ενδοοικογενειακή βία, είναι αιτία θανάτου για 66 γυναίκες στην Ισπανία. Περισσότερο από μία γυναίκα την εβδομάδα, δολοφονείται από τον σύζυγό, τον πρώην σύζυγο, τον σύντροφο ή απλώς τον εραστή της. Το αντίστροφο συμβαίνει εξαιρετικά σπάνια. Η ταινία «Μέσα από τα μάτια σου» είναι μια ταινία καταπέλτης, μικρή, τρυφερή, προσωπική και απίστευτα δυνατή για το δύσκολο θέμα της ενδοοικογενειακής βίας. Αν και σε όλη την διάρκεια της υπάρχει μόνον ένα βίαιο επεισόδιο, ωστόσο διαρκώς παρακολουθούμε τη δυναμική της εξουσίας και του ελέγχου που ο άντρας ασκεί πάνω στην γυναίκα του μέσω συναισθηματικών, λεκτικών και άλλων μορφών κακοποίησης. Μια χειμωνιάτικη νύχτα, μια τρομαγμένη νέα γυναίκα, η Πιλάρ, βάζει βιαστικά μερικά ρούχα σε μια βαλίτσα, ξυπνά τον γιο της, τον ετοιμάζει και μαζί εγκαταλείπουν την συζυγική εστία. Βρίσκουν καταφύγιο στο σπίτι της αδελφής της Πιλάρ, της Άννα, μιας γυναίκας οικονομικά και κοινωνικά ανεξάρτητης. Η Άννα πηγαίνοντας στο σπίτι της αδελφής της για να πάρει τα υπόλοιπα πράγματά της, βρίσκει ιατρικές αναφορές και γνωματεύσεις που αποδεικνύουν ότι έχει επανειλημμένα πέσει θύμα κακοποίησης από το σύζυγό της Αντόνιο.

Ο Αντόνιο από την πλευρά του λατρεύει την Πιλάρ, ισχυρίζεται ότι είναι η ηλιαχτίδα του και μόνο μέσα από τα μάτια της μπορεί να δει τον υπόλοιπο κόσμο. Αλλά είναι ένας άρρωστος άνθρωπος, ζηλιάρης, ανασφαλής, γεμάτος συμπλέγματα κατωτερότητας. Το μίσος, η επίγνωση της ανεπάρκειας του πάντα τον οδηγούν σε βίαιες εκρήξεις εναντίον της. Και ναι μεν η Πιλάρ είναι το κέντρο του κόσμου του αλλά είναι και το επίκεντρο των εμμονών του, το αστέρι της νόσου του. Οτιδήποτε κάνει εκείνη, οποιαδήποτε δεξιότητα της αποδεικνύει την βούλησή της για ανεξαρτησία και τη δυνατότητα της να ζήσει έξω από την «κατοχή» του αποτελεί μια πρόκληση.

Απεγνωσμένος από την απουσία της, θα την αναζητήσει παντού. Όταν την ξαναβρεί θα της υποσχεθεί ότι δεν πρόκειται να την ξαναγγίξει, να την απειλήσει, να την χτυπήσει. Θα καταφύγει, μάλιστα, στην βοήθεια των ειδικών, θα ακολουθήσει ομαδική συμβουλευτική θεραπεία για άντρες με βίαιη συμπεριφορά και μέσω αυτής θα κάνει ένα διεισδυτικό προσωπικό ταξίδι στα βάθη του εαυτού του. Όλα δείχνουν ότι ξέρει πια να τιθασεύει την οργή του. Η Πιλάρ, έχει βρει στο μεταξύ δουλειά σε ένα μουσείο, έχει ανακαλύψει το μεγάλο ενδιαφέρον και το ταλέντο της στην τέχνη και ανασυντάσσει τον εαυτό της. Αλλά εξακολουθεί να είναι τρελά ερωτευμένη μαζί του. Η άσβεστη ερωτική της επιθυμία την οδηγεί στο κρεβάτι του. Η αντισυμβατική Άννα την συμβουλεύει να μην επιστρέψει, η συντηρητική και συγκαταβατική μητέρα τους την προτρέπει να τα ξαναβρεί μαζί του, να του δώσει μια ακόμα ευκαιρία. Σε πείσμα κάθε λογικής, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι κάνει λάθος επιστρέφει «δοκιμαστικά». Αλλά ο έρωτας δεν είναι αρκετός για να τους σώσει. Το σπίτι γίνεται κόλαση, η αγάπη πόνος και οι σχέσεις στοργής και προστασίας άγριος τρόμος.

Η Iciar Bolein (στο Cine-Δράση έχουμε δει την ταινία της «Ακόμα και η Βροχή») σκηνοθετεί ένα φιλμ που μπορεί να συγκριθεί με τις καλύτερες του είδους και το σινεμά μεγάλων Βρετανών δημιουργών της κοινωνικής σχολής, όπως ο Ken Loach. Το εξαιρετικό εδώ είναι ότι προσπαθεί να δώσει στον θεατή μια σφαιρική εικόνα για την πολυπλοκότητα της ενδοοικογενειακής βίας, που δεν περιορίζεται σε ένα μαυρισμένο μάτι, επισημαίνοντας παράλληλα την ανεπάρκεια των νομικών και κοινωνικών συστημάτων στις σύγχρονες κοινωνίες. Χωρίς περιττές σκηνές με ξυλοδαρμούς και αιματοχυσίες, αναδεικνύει ως το πιο τρομακτικό και βάρβαρο στοιχείο του Αντόνιο όχι την βία αυτή καθεαυτή, αλλά το ξαφνικό, το ανεξέλεγκτο, το συντριπτικό της συμπεριφοράς του.

Το μεγάλο ερώτημα «γιατί είναι τόσο δύσκολο να σπάσει μια γυναίκα τον κύκλο της βίας και να απεμπλακεί από μια τόσο επώδυνη σχέση;» διατρέχει όλη την ώρα τη σκέψη του θεατή. Τι συμβαίνει και η Πιλάρ, ενάντια σε κάθε λογική, επιστρέφει στον Αντόνιο πάντα μετά τις βίαιες εκρήξεις του; Είναι μόνον οι προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένου του φόβου για αντίποινα, που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες όταν προσπαθούν να φύγουν από αυτό τον κύκλο βίας (το 75% των γυναικών που σκοτώθηκαν από τους συντρόφους τους δολοφονήθηκε μετά την απομάκρυνση από τη σχέση); Είναι ο φόβος της έκθεσης στην κοινωνία; Είναι η πεποίθηση ότι το θύμα αρέσκεται στη βία, «τα θέλει και τα παθαίνει»; Η μήπως είναι όλα αυτά και πολλά άλλα ακόμα;

Η ηθοποιός Laia Marull, στο ρόλο της Πιλάρ δίνει μια συγκλονιστική ερμηνεία, που φτάνει κοντά στην τελειότητα. Τα συναισθήματα της απεικονίζονται έντονα και καθαρά σε όλο της το σώμα, στους μύες του λαιμού, τα μάγουλα, τα μάτια. Ο Luis Tosar είναι απολύτως πειστικός ως οργισμένος Αντόνιο ενώ εξαιρετική παρουσία είναι και η Rosa María Sardà στο ρόλο της Άννα.

Η ταινία τιμήθηκε με 42 Βραβεία στα φεστιβάλ όλου του κόσμου και είχε 17 ακόμα υποψηφιότητες. Στην Ισπανία κέρδισε 7 Goya Awards: Βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Α΄ Ανδρικού, Α΄ και Β΄ Γυναικείου Ρόλου, Καλύτερου Ήχου. Στο Seattle Film Festival κατέκτησε το Βραβείο A’ Ανδρικού Ρόλου. Στο San Sebastian Film Festival το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας και Βραβεία «Silver Shell» A’ Γυναικείου και A’ Ανδρικού Ρόλου. Στο Γαλλικό Creteil International Women Film Festival, τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας.

Ισπανία, 2003. Διάρκεια:107΄. Σενάριο: Iciar Bolein-Alicia Luna. Σκηνοθεσία: Iciar Bolein. Πρωταγωνιστούν: Laia Marul, Luis Tosar, Candela Pana, Rosa Maria Sarda, Kiti Manver, Sergi Calleja, David Mooney, Nicolás Fernández Luna, Elisabet Gelabert, Elena Irureta, Chus Gutiérrez, Antonio de la Torre, Aitor Merino, Francesc Garrido, Javier Batanero. Φωτογραφία: Carles Gusi. Μουσική: Alberto Iglesias

Οι χειμερινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη, 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.