Μελέτες Δοκίμια-«Ναπολέων Βοναπάρτης: Οι μεγάλες μάχες» κριτική του Γεωργίου-Κωνσταντίνου Πήλιουρα

«Η ζωή είναι ένα όνειρο ανάερο που διαλύεται». Ναπολέων Βοναπάρτης

Με την παραπάνω φράση ξεκινά η ιστορική αφήγηση της τετράτομης, έως τώρα, σειράς «Ναπολέων Βοναπάρτης: Οι μεγάλες μάχες», που επιμελούνται οι εκδόσεις Historical Quest και παρακολουθεί τη σταδιακή άνοδο στην εξουσία του Γάλλου στρατηλάτη, καταγράφοντας διεξοδικά με χρονολογική ακρίβεια και ακολουθία όλες τις σημαντικές πολεμικές αναμετρήσεις που διεξήχθησαν μεταξύ της Γαλλίας και των αντίπαλων Συνασπισμών Δυνάμεων κατά τη Ναπολεόντεια Περίοδο.

Στη φροντισμένη αυτή σειρά, αναλύονται εις βάθος οι ιστορικές πολεμικές αναμετρήσεις τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα. Οι αντιτιθέμενες παρατάξεις παρουσιάζονται σε ευσύνοπτους πίνακες, με τους αναγνώστες να έχουν τη δυνατότητα να συγκρίνουν τις αριθμητικές δυνάμεις που παρατίθεντο, την ισχύ τους στον στρατιωτικό εξοπλισμό και τους επικεφαλής των παρατάξεων. Παράλληλα, γίνονται εκτενείς αναφορές στις κινήσεις των στρατιωτικών τμημάτων, τους ελιγμούς αλλά και την ακολουθούμενη στρατηγική. Η περιγραφή των μαχών διανθίζεται από την παράθεση στιχομυθιών που διημείφθησαν μεταξύ των πρωταγωνιστών, καθώς και σχόλια των στρατιωτικών ηγητόρων, που αναφέρονται στη στάση και τις επιλογές τους. Συμπληρωματικά, τα παραθέματα που παραδίδονται λειτουργούν επιβοηθητικά φωτίζοντας έτι περαιτέρω την αφήγηση των γεγονότων της περιόδου.

Επιπλέον, σκιαγραφείται ενδελεχώς ο χαρακτήρας των στρατιωτικών προσωπικοτήτων που έλαβαν ενεργό δράση στις πολεμικές αναμετρήσεις. Οι αναφορές στον χαρακτήρα και την ιδιοσυγκρασία των ηγετών των επιτιθέμενων και αμυνόμενων παρατάξεων βοηθούν στη σαφέστερη κατανόηση των στρατηγικών επιλογών που έκαναν, σε συνδυασμό με τη μέριμνα που επέδειξαν για την καλύτερη οργάνωση των στρατευμάτων που διοικούσαν, τη στρατηγική τους οξυδέρκεια και την πείρα που είχαν στα πεδία των μαχών. Τέλος, πραγματοποιείται απολογισμός της προσφοράς των ηγετικών προσωπικοτήτων στην εξέλιξη των μαχών, των εκστρατειών και εν γένει του πολέμου.

Οι συγγραφείς της σειράς παρουσιάζουν λεπτομερώς την ιστορική εξέλιξη των γεγονότων, εκθέτοντας αρκετές φορές τις αντιτιθέμενες εκτιμήσεις των επιτελείων, φανερώνοντας και αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις των αντίπαλων παρατάξεων που επηρέασαν σημαντικά την πορεία των πολεμικών αναμετρήσεων.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι εικόνες που έχουν επιλεγεί για να πλαισιώσουν την ιστορική αφήγηση της σειράς. Έτσι, στην πλούσια εικονογράφηση ενσωματώνονται πορτρέτα των στρατιωτικών προσωπικοτήτων που πρωταγωνίστησαν στα πεδία των μαχών· έγχρωμοι γεωφυσικοί χάρτες που παρουσιάζουν την κατανομή και κίνηση των στρατιωτικών παρατάξεων στις σημαντικότερες μάχες· γκραβούρες και πίνακες που επιμελήθηκαν ζωγράφοι της εποχής και αναπαριστούσαν στιγμιότυπα των πολεμικών αναμετρήσεων· εικαστικές αναπαραστάσεις των στρατιωτών και των εξοπλισμών που έφεραν μαζί τους ανάλογα με το σώμα στο οποίο ανήκαν, ώστε να αναδεικνύονται τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των συγκρουόμενων παρατάξεων και, τέλος, όπλα και εξαρτήματα της εποχής, βοηθώντας στην καλύτερη κατανόηση των συνθηκών που επικρατούσαν την εν λόγω περίοδο.

Επιπροσθέτως, το ύφος και η γλώσσα του έργου ακολουθούν και συνάδουν με το πνεύμα της στρατιωτικής ιστορίας που ασχολείται με την αναλυτική μελέτη μαχών, εκστρατειών και πολέμων. Ύφος φροντισμένο και πυκνό με ακριβολογία στην έκφραση, δεν αναλώνεται σε περίτεχνα λογοτεχνικά εκφραστικά σχήματα αλλά, στηριζόμενο στον μικροπερίοδο λόγο, προσδίδει ζωντάνια, παραστατικότητα και κομψότητα στη γλαφυρή ιστορική αφήγηση, γεγονός που βοηθά τους αναγνώστες να παρακολουθήσουν την πορεία εξέλιξης των γεγονότων. Η γλώσσα είναι απλή με προτίμηση στην αναφορική χρήση της, ούτως ώστε να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη σαφήνεια.

Η βιβλιογραφία της σειράς είναι πλούσια, στηριζόμενη κατά κύριο λόγο σε αγγλόφωνα και γαλλόφωνα έργα τόσο της σύγχρονης εποχής του Ναπολέοντα όσο και μεταγενέστερων ιστορικών. Οι συγγραφείς της σειράς παρουσιάζουν λεπτομερώς την ιστορική εξέλιξη των γεγονότων, εκθέτοντας αρκετές φορές τις αντιτιθέμενες εκτιμήσεις των επιτελείων, φανερώνοντας και αναδεικνύοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις των αντίπαλων παρατάξεων που επηρέασαν σημαντικά την πορεία των πολεμικών αναμετρήσεων.

Η εκδοθείσα τετράτομη σειρά καλύπτει τα γεγονότα από τις παραμονές έκρηξης της Γαλλικής Επανάστασης (1789) έως την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης της Βιέννης (1809). Το νήμα της ιστορικής αφήγησης του πρώτου τόμου, τον οποίο υπογράφει ο Δημήτριος Γ. Θαλασσινός, ξεκινά με την εκδήλωση της Γαλλικής Επανάστασης, ενώ ακολουθούν η περιγραφή των χρόνων του Ναπολέοντα στην Κορσική και οι πρώτες στρατιωτικές επιτυχίες του στη Γαλλία, με την αναφορά να ολοκληρώνεται με τις δύο εκστρατείες του Γάλλου στρατηλάτη στην Ιταλία και την Αίγυπτο. Στον δεύτερο τόμο της σειράς, τον οποίο υπογράφουν οι Δημήτριος Γ. Θαλασσινός και Γιάννης Κ. Χρονόπουλος, περιλαμβάνονται μερικές από τις σημαντικότερες ναυμαχίες των Ναπολεόντειων Πολέμων, η δημιουργία του Τρίτου Συνασπισμού Δυνάμεων εναντίον του Κορσικανού και το τέλος του με την εξουδετέρωση ενός εκ των σημαντικότερων εχθρών της Γαλλίας την εποχή αυτή, της Αυστριακής Αυτοκρατορίας. Στη συνέχεια, ο τρίτος τόμος, τον οποίο υπογράφει ο Γιάννης Κ. Χρονόπουλος, αφηγείται τη γένεση του Τέταρτου Συνασπισμού και τις εκστρατείες της Γαλλίας εναντίον της Πρωσίας, της Πολωνίας και της Σουηδίας. Τέλος, ο τέταρτος και εκτενέστερος τόμος της σειράς αναφέρεται στις τελευταίες μάχες που έλαβαν χώρα στο πλαίσιο του Τέταρτου Συνασπισμού, προχωρώντας στην εξιστόρηση της δημιουργίας του Πέμπτου Συνασπισμού και των πιο ισχυρών μαχών που έγιναν έως την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης της Βιέννης.

Ναπολέων Βοναπάρτης: Οι μεγάλες μάχες (Δ’ τόμος)
Γιάννης Κ. Χρονόπουλος
Historical Quest
456 σελ.
Τιμή € 25,00

Πηγή : diastixo.gr