Tο πρώτο μυθιστόρημα του Λεωνίδα Προυσαλίδη –στην καλαίσθητη και προσεγμένη παρουσίαση των εκδόσεων Σοκόλη– μας συστήνεται ως καθαρή πράξη γραφής, που προκρίνει την ανθρώπινη συνθήκη ως θυσιαστική πράξη στον βωμό της αυτογνωσίας, χωρίς προσχήματα και εκκρεμότητες. Με την πληγή να χαίνει στον πυρήνα της ανθρωπινότητας, ο συγγραφέας ενσκήπτει με ευαισθησία επί της ουσίας, χωρίς να κινδυνεύει ούτε μια στιγμή να εκπέσει στον χώρο του μελοδραματισμού και της εύκολης συναισθηματικής λύτρωσης.
Γεμάτο από χυμούς βαθιάς κατάνυξης σε ό,τι οικοδομεί το ανθρώπινο, το μυθιστόρημα αυτό διαρρηγνύει τα εμπόδια της προσωπικής σιωπής και προσχωρεί με ιαματική διαδικασία στην περιοχή του άβατου της ψυχής. Πρόκειται για μια δοκιμασία στα όρια της ιερότητας και της ιεροσυλίας, του φωτός και του σκότους, εκεί όπου συντελούνται οι μετατοπίσεις έσωθεν, εκεί όπου οι ρήξεις σκύβουν στη ρίζα και ανασκάπτουν με επιμονή τον σπόρο.
Τρεις άντρες, τρεις παράλληλες ζωές, τρεις συναναστροφές των οδυνών και των ηδονών τους κλιμακώνουν το οικοδόμημα του ανθρώπινου βίου, με περάσματα από το ιδιωτικό στο συλλογικό, μέσα στον Χρόνο. Σε ένα σκηνικό όπου συντελούνται θαύματα και καταστροφές, ο Προυσαλίδης καταφέρνει να μετακινεί τον αναγνώστη από το γεγονός στο υπέδαφος, να τον αναβαπτίζει και να τον κάνει συμμέτοχο.
Στην κόψη του εράν και του θνήσκειν –πώς αλλιώς;–, η γραφή του Προυσαλίδη ταξιδεύει μέσα στα αισθήματα, τα ναυάγια και τις διασώσεις τους. Άξιος θεματοφύλακας των παθών, ανακαλεί τη δέσμευσή του απέναντι στο δράμα του ανθρώπου και ανασύρει το αγνοημένο, το καταπιεσμένο, το αφανές.
Εξορύσσοντας εκ των υστέρων την κρυμμένη πραγματικότητα, ο συγγραφέας ανατέμνει με γνώση και αισθητήριο υψηλό τα πεπραγμένα του μύθου του. Κάθε συμβάν προβαδίζει ως αφορμή για την υπέρβαση, το σημείο εκείνο, δηλαδή, που θα οδηγήσει τον γραφέα και συνακόλουθα τον αναγνώστη στη μεγάλη πνοή, τη στοχαστικότητα. Ο Προυσαλίδης δεν φοβάται να κατέλθει εκεί όπου υποβόσκει ως λανθάνον το ισχυρό αίτημα της αλήθειας. Βουτάει στα βαθιά και αρθρώνει λόγο ικανό να αντιμετωπίσει την εντόσθια έκρηξη της αποκάλυψης.
Κάτω από την ενέργεια συνεχών δονήσεων, ο αναγνώστης, από τη μεριά του, δεν μένει ούτε μία στιγμή απλός μάρτυρας των κατακρημνίσεων σωμάτων και ψυχών. Αντιθέτως, ακολουθεί την πορεία του συγγραφέα, που δεν είναι επόπτης των γεγονότων αλλά βυθίζεται στο ίδιο του το αίμα και μιλάει με δυνατή φωνή για το αβάσταχτο της ανθρώπινης φύσης.
Στην κόψη του εράν και του θνήσκειν –πώς αλλιώς;–, η γραφή του Προυσαλίδη ταξιδεύει μέσα στα αισθήματα, τα ναυάγια και τις διασώσεις τους. Άξιος θεματοφύλακας των παθών, ανακαλεί τη δέσμευσή του απέναντι στο δράμα του ανθρώπου και ανασύρει το αγνοημένο, το καταπιεσμένο, το αφανές, με χειρισμούς λεπτοφυείς και απερίσταλτους ταυτόχρονα.
Επιστρατεύει κάθε τρόπο γραφής, που μπορεί να λειτουργήσει την κατάλληλη στιγμή μετωπικά στην κρίση των γεγονότων. Έτσι, συνυπάρχουν,ως αδιάσπαστη ενότητα, η ποίηση, το σκηνικό στήσιμο του χώρου, το κινηματογραφικό καρέ, όλα όσα, με άλλα λόγια, καθιστούν πιο διεγερτική και άμεση τη μεγάλη μέρα και νύχτα της ζωής. Ο συγγραφέας παραδίδεται άπας και με ανάστημα στο εύρος του λόγου, όπως του υπαγορεύεται, πολύτροπος και μεγαλόψυχος.
Με όρους ανεξάντλητης συστροφής γύρω από την ύπαρξη και τις αναδιπλώσεις της, ο Προυσαλίδης μυεί, εντέλει, τον αναγνώστη του στην απόλαυση λογοτεχνίας αξιώσεων. Με έναν μυστικό ρυθμό συντονισμένο στην ενδοσκόπηση του σπαραγμού. Πιάνοντας συνεχώς το νήμα του αινίγματος που ονομάζεται Άνθρωπος. Με μια δημόσια ομολογία, που αφορά την ατελεύτητη εγγενή τροχιά του καθένα μας. Με βλέμμα προσηλωμένο στη συστολή και διαστολή της κραυγής και της κάθαρσης. Χωρίς υποκατάστατα. Μόνο με πράξεις ζωής και πράξεις θανάτου. Αναλαμβάνοντας το θνητό σαρκίο. Ευθέως και ευθαρσώς.
Η Καλλιόπη Εξάρχου είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο ΑΠΘ.
Ο φίλος της Τρίτης
Λεωνίδας Προυσαλίδης
Σοκόλης
200 σελ.
ISBN 978-618-5139-66-7
Τιμή: €14,00
.png?ph=89752c26b8)
