Κυριάκος Αθανασιάδης – Κίκα Τσιλιγγερίδου: «Αρσέν και Φαντομά: Το μυστήριο με τα στοιχειωμένα τυράκια»

2018-05-31 18:54

Μπορεί ο Αρσέν και η Φαντομά να είναι ένας σκύλος και μία γάτα, ωστόσο δεν τσακώνονται όπως ο σκύλος με τη γάτα. Είναι πολύ αγαπημένοι, είναι αδέλφια –αφού είναι μέλη της ίδιας οικογένειας– και επίσης είναι και οι καλύτεροι συνεργάτες αφού, ως δαιμόνιοι ντετέκτιβ, διευθύνουν το Γραφείο Ιδιωτικότατων Ερευνών που φέρει τα ήδη διάσημα ονόματά τους. Και είναι διάσημα τα ονόματά τους για δύο λόγους: πρώτον, τα έχουν δανειστεί από δύο πασίγνωστους μυθιστορηματικούς ληστές –τον Αρσέν Λουπέν, δημιούργημα του Μορίς Λεμπλάν, και τον Φαντομά, ήρωα του Μαρσέλ Αλέν– και δεύτερον επειδή, ως αυτόνομες προσωπικότητες, είχαν ήδη αποκτήσει φανατικούς θαυμαστές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης προτού κατακτήσουν και τον χώρο της λογοτεχνίας.

Ο Αρσέν, ο αξιολάτρευτος σκύλος Παγκ που έχει αδυναμία στο φαγητό, ταλέντο στις έρευνες και την τάση να ψευδίζει όταν νευριάζει, και η Φαντομά, η πανέξυπνη γάτα Περσίας με το στοχαστικό βλέμμα και την αριστοκρατική προσωπικότητα, είναι δύο ζωάκια που υπάρχουν πραγματικά. Ανήκουν στην οικογένεια του συγγραφέα Κυριάκου Αθανασιάδη και της δημοσιογράφου Κίκας Τσιλιγγερίδου και εδώ και λίγο καιρό αποτελούν κι ένα ασταμάτητο δίδυμο, που έχει στόχο την καταπολέμηση του κακού – για την ακρίβεια, την αποδυνάμωση των μοχθηρών στοιχείων που καραδοκούν στη φιλήσυχη γειτονιά τους απειλώντας την ηρεμία της με διάφορους ύπουλους τρόπους.

Στην πρώτη τους περιπέτεια, Το μυστήριο του εξαφανισμένου παπαγάλου, ο Αρσέν και η Φαντομά γνώρισαν τον αδίστακτο Τσουμπάκα, ένα πολύ σατανικό μπουλντόγκ που είχε σκοπό να τους εξοβελίσει ώστε να επιβληθεί ο ίδιος ως ντετέκτιβ, κάτι που εννοείται πως δεν ήταν για καλό: το πραγματικό σχέδιό του ήταν να κλονίσει την εμπιστοσύνη των ζώων της γειτονιάς προς τον Αρσέν και τη Φαντομά και να κερδίσει τη συμπάθειά τους για να μπορεί ανενόχλητος, κάτω από το προκάλυμμα του τίτλου του ντετέκτιβ, να κάνει κάθε λογής μοχθηρές πράξεις. Φυσικά, ο Αρσέν τον πήρε χαμπάρι και, με τη βοήθεια της Φαντομά, κατάφερε να τον ξεσκεπάσει, λύνοντας παράλληλα και το μυστήριο της εξαφάνισης της Φερράντε, του παπαγάλου από το τυροπιτάδικο.

Τώρα λοιπόν ο Αρσέν και η Φαντομά επανέρχονται στην ενεργό δράση για να λύσουν Το μυστήριο με τα στοιχειωμένα τυράκια. Αυτή η πολύ περίεργη υπόθεση με «θύματα» τα τυράκια του μπακάλικου, την οποία ζωντανεύει, όπως και την προηγούμενη, με τα διασκεδαστικά και ιδιαίτερα εκφραστικά ασπρόμαυρα σχέδιά της η Ναταλία Καπατσούλια, αποδεικνύεται πως έχει και έντονο μεταφυσικό χαρακτήρα (όπως φαίνεται έως τώρα τουλάχιστον, γιατί ποτέ δεν ξέρει κανείς τι επιφυλάσσει το μέλλον), αφού στην ιστορία εμπλέκεται και ένα τρομακτικό φάντασμα που κατοικεί σε μια εγκαταλελειμμένη πολυκατοικία, ενώ δεν είναι αμέτοχος και ο Τσουμπάκα, άσπονδος εχθρός και Νέμεσις των ατρόμητων ηρώων μας.

Αυτό που ορίζει το χιούμορ σε μια ιστορία δεν είναι κάτι συγκεκριμένο. Άλλες φορές πηγάζει από τον τρόπο αφήγησης, άλλοτε από τους χαρακτήρες, σε κάποιες περιπτώσεις από τις καταστάσεις, αλλά μπορεί και να είναι ένας συνδυασμός όλων αυτών των στοιχείων μαζί. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τα βιβλία για παιδιά, το χιούμορ μπαίνει συνήθως σε διαφορετικές βάσεις. Παρόλο που κάτι αυθεντικά χιουμοριστικό έχει απήχηση στους αναγνώστες ανεξάρτητα από την ηλικία τους, τα παιδιά αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους διαφορετικά, γι’ αυτό και η σύνθεση μιας ιστορίας για παιδιά με έντονο το χιουμοριστικό στοιχείο είναι συχνά μια διαδικασία πολύ πιο περίπλοκη και απαιτητική. Από την άλλη, γενικά συνηθίζεται στα βιβλία για παιδιά να επιστρατεύεται ο ανθρωπομορφισμός των ζώων – είναι μια τεχνική ιδιαίτερα αγαπητή, η οποία βρίσκει ανταπόκριση στο αναγνωστικό κοινό των μικρότερων ηλικιών. Στις ιστορίες του Αρσέν και της Φαντομά, το χιούμορ βγαίνει τόσο από τις καταστάσεις όσο και από την πολύ έξυπνη και ανεβασμένη αφήγηση, η οποία γίνεται σε πρώτο πρόσωπο από τη Φαντομά. Ο ανθρωπομορφισμός αξιοποιείται με εξαιρετικό τρόπο, καθώς οι τετράποδοι χαρακτήρες σκέφτονται μεν και μιλάνε σαν άνθρωποι, δεν ξεχνάνε ωστόσο ούτε στιγμή την ουσιαστική τους φύση, η οποία τονίζεται διακριτικά μέσα από μικρές λεπτομέρειες – για παράδειγμα, λέει η Φαντομά σε κάποια φάση: «Ήταν δίπλα μου πριν προλάβω καν να φουντώσω τη γούνα μου και να καμπουριάσω την πλάτη μου», φέρνοντας στον νου μια πολύ οικεία εικόνα σε σχέση με τις γάτες. Μιλάει, δηλαδή, σαν άνθρωπος αλλά οι αντιδράσεις της είναι πέρα για πέρα γατίσιες. Η συμπεριφορά του καθενός είναι σε απόλυτη συνάρτηση με τη φυσική του υπόσταση αλλά και τον χαρακτήρα του. «Είμαι ο τελειότερος ιδιωτικός ντετέκτιβ», δηλώνει πιο κάτω ο Αρσέν, εκφράζοντας τη γεμάτη αυτοπεποίθηση προσωπικότητά του.

Ο Αρσέν, η Φαντομά και οι υπόλοιποι ήρωες τοποθετούνται σε μια εκδοχή της πραγματικότητας που είναι εν μέρει ρεαλιστική και εν μέρει αγγίζει το φανταστικό. Ο κόσμος μεταφέρεται στη δική τους οπτική, οι δραστηριότητές τους έχουν να κάνουν με θέματα που δεν γίνονται αντιληπτά από τους ανθρώπους – ή γίνονται αντιληπτά με διαφορετικό τρόπο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι χαρακτήρες και τα γεγονότα αποκτούν αναπόφευκτα μια σουρεαλιστική διάσταση, η οποία ωστόσο αποδίδεται με απόλυτη συνέπεια, και το αποτέλεσμα είναι ανατρεπτικό, πρωτότυπο και εξαιρετικά ευχάριστο.

«Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι χαρακτήρες και τα γεγονότα αποκτούν αναπόφευκτα μια σουρεαλιστική διάσταση, η οποία ωστόσο αποδίδεται με απόλυτη συνέπεια, και το αποτέλεσμα είναι ανατρεπτικό, πρωτότυπο και εξαιρετικά ευχάριστο.»

Το χιούμορ των βιβλίων αυτών προσδιορίζεται εν μέρει και από τις αναφορές που μπορεί να εντοπίσει κανείς εν είδει easter eggs – πρόκειται για έναν όρο που προέρχεται από τον χώρο του προγραμματισμού και χρησιμοποιείται για να χαρακτηρίσει όλα εκείνα τα κρυμμένα στοιχεία και τις αναφορές που περιλαμβάνονται σε ένα έργο και που παραπέμπουν σε άλλα έργα της ευρύτερης καλλιτεχνικής παραγωγής. Τα βιβλία της σειράς μπορεί να απευθύνονται πρωτίστως σε παιδιά, αλλά σε ένα δεύτερο επίπεδο «μιλάνε» σε αναγνώστες με προσλαμβάνουσες, καθώς είναι γεμάτα με ανάλογες αναφορές. Η γάτα Κριστίν και η σκυλίτσα Κάρι (από τo δαιμονισμένo αυτοκίνητο και την εκδικητική αδικημένη μαθήτρια, αντίστοιχα, στις ομώνυμες ιστορίες τρόμου του Στίβεν Κινγκ), ο Τσουμπάκα (από τις ταινίες Star Wars), τα χάμστερ Πιν και Τσον (από το όνομα του συγγραφέα Τόμας Πίντσον), κλείνουν το μάτι στους ενήλικες αναγνώστες και σίγουρα θα τους κάνουν να χαμογελάσουν, καθώς θα παίρνουν μέρος σ’ αυτό το ανεπίσημο παιχνίδι ανακάλυψης των αναφορών / easter eggs που, κατά κάποιον τρόπο, εξελίσσεται παράλληλα με την πλοκή. Κι αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο οι περιπέτειες του Αρσέν και της Φαντομά διαβάζονται εξίσου ευχάριστα και από μεγάλους – βασικά πρόκειται για βιβλία τα οποία δεν έχουν περιορισμένο ηλικιακό κοινό, κι αυτή είναι μία από τις σημαντικές αρετές τους.

 

Αρσέν και Φαντομά: Το μυστήριο με τα στοιχειωμένα τυράκια
Κυριάκος Αθανασιάδης – Κίκα Τσιλιγγερίδου
εικονογράφηση: Ναταλία Καπατσούλια
Εκδόσεις Παπαδόπουλος
96 σελ.
ISBN 978-960-569-767-9
Τιμή €8,99

 

 

πηγή : diastixo.gr