Κωνσταντίνος Κ. Παπουλίδης: «Ανατολικό Ζήτημα και Άγιον Όρος» κριτική του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη

2016-12-28 09:50

Όταν το Άγιον Όρος απελευθερώθηκε από το ελληνικό ναυτικό, στις 2 Νοεμβρίου 1912, επικράτησε κατ’ αρχήν νομική αβεβαιότητα. Η Συνθήκη του Λονδίνου (Μάιος 1913) ανέθεσε στις Μεγάλες Δυνάμεις να αποφασίσουν για την τύχη του. Η Πρεσβευτική Συνδιάσκεψη του Λονδίνου (Νοέμβριος 1913), με αξίωση της Αυτοκρατορικής Ρωσίας, αποφάσισε την ανεξάρτητη και ουδέτερη αυτονομία του Αγίου Όρους. Η Συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913) αλλά και η συνθήκη των Αθηνών (1913) περιέβαλαν το Άγιον Όρος μέσα στα όρια του ελληνικού κράτους. Εξάλλου, η Συνθήκη του Νεϊγύ (1919), η οποία καθόρισε τη νέα οροθετική γραμμή της Βουλγαρίας και της Ελλάδας, περιέλαβε το Άγιον Όρος. Τέλος, η συνθήκη της Λωζάνης (1923) με το πρωτόκολλό της «Περί προστασίας των εν Ελλάδι μειονοτήτων» αναφέρεται κατ’ ευθείαν στο ίδιο πρωτόκολλο της Συνθήκης των Σεβρών.

Ο συγγραφέας μέσα από τη μελέτη του φωτίζει εκείνη την εποχή και φέρνει στην επιφάνεια νέα στοιχεία, φωτογραφίες, έγγραφα, επιστολές.

Ο συγγραφέας αναφέρεται στον ελληνορωσικό ανταγωνισμό του 1913. Η ρωσική κυβέρνηση τότε έστειλε τον Boris S. Serafimov στο Άγιον Όρος. Η παραμονή του προκάλεσε τις αντιδράσεις της Ιεράς Κοινότητας, η οποία ζήτησε, στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1913, την απομάκρυνσή του από το Άγιον Όρος. Ο Serafimov έκανε δυο υπομνήματα. Στο πρώτο υποστήριξε ότι τα ελληνικά μοναστήρια στο Άγιον Όρος υπήρχαν από εράνους μοναχών στη Ρωσία ή από μισθώματα των μονών από κτήματα στις χώρες του Βορρά. Και καταλήγει ότι σε λίγα χρόνια τα μοναστήρια του Αγίου Όρους δεν θα έχουν μοναχούς, αν θελήσουν να επιζήσουν, χωρίς βοήθεια από τη Ρωσία. Άρα τα μοναστήρια, αν θέλουν να επιζήσουν, πρέπει να έχουν τη βοήθεια της Ρωσίας. Ο Serafimov έκανε και δεύτερο υπόμνημα προς τους προϊσταμένους του, με απώτερο σκοπό την καθιέρωση ρωσοελληνικής συμφωνίας. Στην προσπάθεια εύρεσης λύσης συνέβαλε και ο μητροπολίτης Κιτίου. Η ελληνική πλευρά έστειλε τον Έλληνα μητροπολίτη Μελέτιο Μεταξάκη. Σημαντική ήταν η παρέμβαση του Ρώσου υπουργού Sazonov και η αξίωση από τον Ελευθέριο Βενιζέλο να συνεισφέρει στη λύση του προβλήματος. Η όλη κατάσταση ήταν δύσκολη γιατί μετά το 1912 η Ελλάδα είχε να αντιμετωπίσει και άλλα προβλήματα, διοικητικής και οικονομικής κρίσης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσίδα ιστορικός Lora A. Gerd τονίζει ότι η ρωσική κυβέρνηση δεν αναγνώρισε την ένωση του Αγίου Όρους με την Ελλάδα μέχρι την επανάσταση του 1917, και μόνο το 1926 θεώρησε ότι το Άγιον Όρος συμπεριλήφθηκε στην υπόλοιπη Ελλάδα, όταν η ελληνική κυβέρνηση εξέδωσε νόμο βάσει του οποίου όλοι οι Αγιορείτες μοναχοί έπρεπε να έχουν την ελληνική υπηκοότητα.

Ο συγγραφέας μέσα από τη μελέτη του φωτίζει εκείνη την εποχή και φέρνει στην επιφάνεια νέα στοιχεία, φωτογραφίες, έγγραφα, επιστολές. Ακόμη, χρησιμοποιεί αποσπάσματα από ελληνικές εφημερίδες εκείνης της περιόδου. Όλα αυτά συνεισφέρουν στο να είναι η μελέτη του μια σπουδαία συμβολή στην εκκλησιαστική ιστορία εκείνης της εποχής.

Ανατολικό ζήτημα και Άγιον Όρος
Ο ελληνορωσικός ανταγωνισμός (1913)
Κωνσταντίνος Κ. Παπουλίδης
Κυριακίδη
74 σελ.
ISBN 978-960-599-055-8
Τιμή: €9,00

 

 

 

πηγή : diastixo.gr