Κλελί Αβίτ: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

2016-07-21 10:17

H Κλελί Αβίτ γεννήθηκε στο Σεντ Ετιέν της Γαλλίας. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήµιο της Λιόν και από το 2008 διδάσκει σε λύκεια της Νίκαιας, στη νότια Γαλλία. Τον Φεβρουάριο 2015, µε το πρώτο της µυθιστόρηµα Είµαι ακόµα εδώ κέρδισε το Bραβείο Πρωτοεµφανιζόµενου Συγγραφέα. Το μυθιστόρημα γνώρισε τεράστια επιτυχία και έχει εκδοθεί σε περισσότερες από 29 χώρες, μεταξύ των οποίων η Αγγλία και οι ΗΠΑ.

Τα συναισθήματα είναι μια παγκόσμια γλώσσα. Παντού στον κόσμο μιλάμε για φιλία, έρωτα, φόβο και πάλη.

Μια τυχαία επίσκεψη και η αφήγηση αρχίζει. Έτσι ξεκινούν οι περισσότερες ιστορίες στη λογοτεχνία;

Πάρα πολλές ιστορίες ξεκινούν έτσι, με το τυχαίο. Το τυχαίο το βλέπουμε κάθε μέρα γύρω μας και αυτό είναι που δίνει νόημα σε ό,τι ακολουθεί. Πολλοί συγγραφείς επιλέγουν το τυχαίο για να ξεκινήσουν την ιστορία τους. Εγώ το υποστηρίζω ένθερμα γιατί θεωρώ πως το τυχαίο είναι κάτι σαν ένα μικρό θαύμα. Είναι η μαγική πλευρά της ζωής μας.

Μέσα στο μυθιστόρημα υπάρχει το απρόβλεπτο. Η ίδια η ζωή όμως δεν επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις;

Είμαι πεπεισμένη γι’ αυτό! Η ζωή είναι γεμάτη όμορφες εκπλήξεις, υπέροχες θα έλεγα, αρκεί να είμαστε εκεί να τις αρπάξουμε. Μερικές φορές περνάμε από δίπλα τους χωρίς να το συνειδητοποιήσουμε γιατί έχουμε την προσοχή μας στραμμένη σε κάτι άλλο. Στο Είμαι ακόμα εδώ, το απρόβλεπτο είναι βασιλιάς: η τυχαία συνάντηση, οι πληροφορίες που δίνονται λίγο λίγο, οι αποφάσεις των ηρώων που εκπλήσσουν μέχρι και τους ίδιους.

Η Ελζά και ο Τιμπό . Δυο διαφορετικοί κόσμοι. Ποια είναι τα στοιχεία που τους κάνουν να έρθουν κοντά;

Είναι σίγουρο πως είναι δυο διαφορετικοί κόσμοι. Η Ελζά δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τον έξω κόσμο, ενώ ο Τιμπό περπατάει, μιλάει, εξελίσσεται όπως όλοι. Εντούτοις έχουν πολλά κοινά. Καταρχάς είναι και οι δυο ευάλωτοι. Η Ελζά μέσα στο κώμα της δεν μπορεί να αποφασίσει τίποτα για τον εαυτό της πέρα από το να προσπαθήσει να ξυπνήσει. Αυτό όμως είναι το μόνο που μπορεί να κάνει. Κατά τ’ άλλα ζει χάρη στη μηχανική υποστήριξη. Ο Τιμπό από την άλλη είναι θύμα των ίδιων του των συναισθημάτων, λόγω του ατυχήματος που προκάλεσε ο αδελφός του, με αποτέλεσμα να περιπλανιέται χωρίς να ξέρει πού πάει. Νιώθει δεκάδες συναισθήματα, αλλά δεν ξέρει πώς να τα διαχειριστεί. Είναι και οι δύο αβοήθητοι, αλλά λόγω αυτής τους της κατάστασης θα προσπαθήσουν να το παλέψουν για να τα καταφέρουν. Άλλο κοινό τους στοιχείο είναι η ειλικρίνειά τους και η ολότητά τους. Η Ελζά και ο Τιμπό εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον χωρίς τον παραμικρό ενδοιασμό. Κάθε τους ευχή μεταφράζεται σε σκέψη (στην περίπτωση της Ελζά) ή σε λόγια (στην περίπτωση του Τιμπό) γιατί πιστεύουν πως η μεταξύ τους επικοινωνία είναι αδύνατη, συνεπώς γιατί να συγκρατήσουν τους εαυτούς τους; Έτσι, δίνοντας ολόκληρο τον εαυτό τους, καταφέρνουν τελικά να επικοινωνήσουν. Αυτό μάλλον είναι το πιο όμορφο κοινό τους σημείο. Και βεβαίως υπάρχουν και τα συναισθήματά τους. Κανείς από τους δύο δεν εμποδίζει τον εαυτό του να τα ζήσει. Έχουμε δύο τσουβάλια με συναισθήματα που αδειάζουν και γεμίζουν κατά τη διάρκεια του βιβλίου. Μία όμορφη ανταλλαγή που τους ενώνει για πάντα.

Η Ελζά είναι ένα μοντέρνο κορίτσι. Αγαπά τη φύση και ασχολείται με τον αλπινισμό. Τι είναι αυτό που την κάνει να ρισκάρει;

Ο αλπινισμός με τον οποίο ασχολείται η Ελζά είναι γι’ αυτήν ένα πραγματικό δώρο, ένας τρόπος για να είναι στη φύση, απομονωμένη και ταυτόχρονα στη μέση του κόσμου. Αλλά για να το καταφέρει αυτό πρέπει να διακινδυνεύσει, περνώντας από παγωμένες χαράδρες και μονοπάτια, γέφυρες από πάγο, πρέπει να υπολογίζει από πού θα πάει για να μη βρεθεί αντιμέτωπη με κάποια χιονοστιβάδα. Η Ελζά παίρνει το ρίσκο να αντιμετωπίσει όλους αυτούς τους κινδύνους προκειμένου να νιώσει αυτό που θεωρεί ευτυχία, γιατί το βουνό είναι γι’ αυτήν η απόλυτη ευτυχία. Το πάθος της για τον αλπινισμό είναι πάθος για την ευτυχία, αλλά ο δρόμος προς αυτή σπάνια είναι εύκολος. Και συχνά αξίζει τον κόπο να διακινδυνεύσει κανείς για αυτήν.

Από τη στιγμή που η Ελζά βρίσκεται στο νοσοκομείο, όλοι βρίσκονται κοντά της. Ποιοι της συμπαραστέκονται περισσότερο;

Η οικογένειά της περιβάλλει την Ελζά. Αλλά με τον καιρό και τη δυσκολία της κατάστασης ο δυναμισμός κι η σιγουριά των δικών της εξασθενεί. Το βάρος της απόφασης βαραίνει την οικογένειά της και είναι πολύ λεπτή ισορροπία να καταφέρουν να μην τους παρασύρουν τα συναισθήματα σε κάτι στο οποίο επιβάλλεται να επικρατήσει η λογική. Έτσι λοιπόν, οι φίλοι της Ελζά είναι αυτοί που είναι πιο παρόντες. Ο Στιβ, ο Αλέξ και η Ρεμπεκά , οι τρεις φίλοι και σύντροφοι από αλπινισμό που τη γνωρίζουν, ξέρουν γιατί είναι σε κώμα και ξέρουν γιατί δεν θα μετάνιωνε ποτέ για τη συγκεκριμένη ορειβατική εξόρμηση που την έφερε σε αυτή την κατάσταση. Υπάρχει επίσης ο νεαρός ασκούμενος γιατρός, ο Λορίς, ο οποίος δεν είναι παρά ένας απλός γιατρός, αλλά δένεται με την Ελζά και θα ήθελε να τη δει να ξυπνάει. Η παρουσία του είναι ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την Ελζά. Και βεβαίως υπάρχει ένα άτομο πάνω από όλους τους άλλους: ο Τιμπό, ο οποίος είναι ο μόνος που δεν ξέρει τίποτα, κι ακριβώς επειδή δεν ξέρει τίποτα εμπιστεύεται ολοκληρωτικά την Ελζά. Είναι ο ακρογωνιαίος λίθος που της δίνει την επιθυμία να ξυπνήσει. Χωρίς αυτόν δεν θα το είχε προσπαθήσει ποτέ.

Μπορεί ένας άνθρωπος που είναι σε κώμα να ακούει ή να καταλαβαίνει τι συμβαίνει γύρω του;

Η απάντηση είναι απόλυτη: ναι! Μετά από πολλές έρευνες κι εξετάσεις έχει πια αποδειχτεί πως κατά τη διάρκεια ενός κώματος, η μόνη περιοχή του εγκεφάλου που δεν απενεργοποιείται είναι αυτή της ακοής. Στη συνέχεια εξαρτάται από τον ασθενή αν θα τη χρησιμοποιήσει ή όχι. Από την άλλη, η περιοχή της σκέψης μπορεί να σβήσει κι έτσι στο ξύπνημα ο ασθενής μπορεί απλώς να θυμάται πως άκουγε χωρίς να μπορει να αντιδράσει. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαίο που οι οδηγίες σε ό,τι αφορά τα άτομα σε κώμα είναι οι γύρω τους να τους μιλάνε όσο το δυνατόν περισσότερο.

Ο Τιμπό γοητεύεται από την Ελζά. Μπορεί ακόμη και μια κοπέλα που βρίσκεται στο κρεβάτι του πόνου να γοητεύσει ένα άντρα;

Πολλοί μου έχουν ήδη πει πως είναι εντελώς αδύνατον. Πως δεν μπορούμε να ερωτευτούμε ένα άτομο αν δεν υπάρχει διαδραστικότητα στη σχέση. Τους απάντησα πως θα πρέπει να ήταν πολύ θλιβερή η ζωή τους. Ποιος δεν έχει ζήσει έναν κεραυνοβόλο έρωτα; Μία τυχαία συνάντηση, όπου ένα και μόνο βλέμμα προκάλεσε θύελλα συναισθημάτων; Μου αρέσει που όλα είναι δυνατά. Οι σκέψεις και τα συναισθήματα είναι υπέροχα πράγματα που μπορούν να διαπεράσουν τους τοίχους και να αντιμετωπίσουν τις χειρότερες δοκιμασίες. Λέμε συχνά πως ο έρωτας είναι πιο δυνατός από τα πάντα, έτσι συνεπώς μπορεί μια χαρά να γεννηθεί μέσα στη σιωπή και στην ακινησία. Η Ελζά κι ο Τιμπό βρήκαν έναν δικό τους τρόπο να επικοινωνούν κι ο έρωτάς τους γεννιέται χάρη σε αυτόν. Δεν είμαι σίγουρη ότι η Ελζά «γοήτευσε» τον Τιμπό με την κυριολεκτική έννοια, αλλά αυτό που είναι σίγουρο είναι πως δημιουργήθηκε μεταξύ τους ένα δέσιμο παρά την απουσία φανερών σημαδιών.

Την Ελζά την παρακολουθούν δυο γιατροί. Γιατί την αντιμετωπίζουν διαφορετικά;

Η τωρινή ιατρική ακολουθεί διαφορετικούς δρόμους, ανάλογα με το ιατρικό προσωπικό κάθε φορά. Οι γιατροί μας έχουν εκπληκτικές γνώσεις και τους θαυμάζω γι’ αυτό. Κάποιοι κρατάνε την ανθρωπιά τους κι άλλοι όχι. Κάποιοι έχουν πάθος για την ιατρική επιστήμη αλλά όχι για τον άνθρωπο. Άλλες φορές συμβαίνει το αντίστροφο και κάποιες άλλες και τα δύο. Στο Είμαι ακόμα εδώ, δεν προσάπτω κάτι σε κάποιον. Δίνω δύο εικόνες (τον θεράποντα γιατρό και τον ασκούμενο), βάζοντας σε πρώτο πλάνο το ποιο είναι το σημείο όπου ένας γιατρός, θέλει, μπορεί, ή πρέπει να βάζει στην άκρη τα ανθρώπινα συναισθήματά του για να κάνει σωστά τη δουλειά του. Σε ένα χειρουργικό τραπέζι είναι σίγουρο πως δεν είναι η ευαισθησία αυτή που θα βοηθήσει να γίνει μια σωστή επέμβαση αλλά η τεχνογνωσία. Αλλά σε ένα δωμάτιο, μετά την εγχείρηση, είναι επιτακτική ανάγκη να αντιμετωπιστεί το άτομο ως άνθρωπος κι όχι ως ασθενής. Πέρα όλων αυτών, το να αποφασίσει κανείς για τη ζωή και το θάνατο κάποιου είναι σίγουρα η χειρότερη δοκιμασία για το ιατρικό σώμα. Δεν μπορούμε να τους προσάψουμε το ότι επιδιώκουν να είναι ουδέτεροι, παρόλο που εμείς θα θέλαμε να είναι πιο συμπονετικοί.

Το βιβλίο κορυφώνεται με μια απρόσμενη αγωνία για το τι θα γίνει στο τέλος. Αυτό δεν είναι και ένα από τα μυστικά της συγγραφής;

Τα πάντα εξαρτώνται από το τι ψάχνει ο αναγνώστης. Εγώ προσωπικά διαβάζω πολύ και έχω μάθει να ξεχωρίζω τι μου αρέσει και τι όχι. Η αγωνία που δημιουργείται σιγά σιγά και τελειώνει στο τέλος είναι το ιδανικό για μένα. Ο αναγνώστης κολλάει με την ιστορία που τον παρασύρει μέχρι το τέλος.

Το μυθιστόρημα έχει πρωτότυπο θέμα ,αλλά σε γοητεύει και σε συνεπαίρνει. Αυτό το στοιχείο το έκανε να μεταφραστεί και σε πολλές γλώσσες;

Αυτό που άρεσε στους ξένους εκδότες ήταν η συναισθηματική διάσταση του βιβλίου. Αυτή η πλευρά που αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη με όλα αυτά τα συναισθήματα και τον κάνει σχεδόν να τα ζει. Το κώμα είναι ένα θέμα που έχουν χρησιμοποιήσει ήδη άλλοι συγγραφείς, εκ των οποίων αρκετοί με εξαιρετικό τρόπο. Νομίζω πως είναι ένα πολύ λεπτό ζήτημα και θέλει προσεκτική μεταχείριση. Η δύναμη των συναισθημάτων που έβαλα στο μυθιστόρημά μου επέτρεψε να ξεπεραστεί αυτή η δυσκολία και έβαλε τον αναγνώστη στη μέση αυτών των συναισθημάτων. Τα συναισθήματα είναι μια παγκόσμια γλώσσα. Παντού στον κόσμο μιλάμε για φιλία, έρωτα, φόβο και πάλη. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να δει πως αυτά τα δύο άτομα αγαπιούνται, ακόμη κι αν δεν μπορέσουν ποτέ να το εκφράσουν με λόγια.

Στο Είμαι ακόμα εδώ, το απρόβλεπτο είναι βασιλιάς: η τυχαία συνάντηση, οι πληροφορίες που δίνονται λίγο λίγο, οι αποφάσεις των ηρώων που εκπλήσσουν μέχρι και τους ίδιους.

Διδάσκετε σε Λύκειο. Πώς νιώθουν οι μαθητές σας τώρα που είστε και συγγραφέας;

Για το ξεκαθαρίσω, δεν είμαι πλέον καθηγήτρια Φυσικής και Χημείας στο Λύκειο, αλλά δασκάλα χορού. Η συγγραφή μού επέτρεψε να στραφώ σε ένα επάγγελμα που πάντα αγαπούσα. Οι περισσότερες μαθήτριές μου στο χορό γνωρίζουν ότι είμαι και συγγραφέας, παρόλο που δεν το διατυμπανίζω, γιατί για μένα είναι δύο διαφορετικά επαγγέλματα. Συχνά κάποια μαθήτριά μου το ανακαλύπτει και το λέει και στις άλλες. Πολύ συχνά ενδιαφέρονται για τα βιβλία μου, τα αγοράζουν και τα διαβάζουν με ευχαρίστηση. Πάνω από όλα όμως παραμένω η δασκάλα τους του χορού, αλλά χαίρονται που μπορούν να έχουν μια σχέση με έναν συγγραφέα. Καταλαβαίνουν επίσης πως ο χορός και η συγγραφή μπορούν να είναι πραγματικά συμπληρωματικά

Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες μας που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;

Θα τους έλεγα να συνεχίσουν να διαβάζουν και να ονειρεύονται με αυτά που τους προσφέρουν οι συγγραφείς. Να αφήνονται να τους παρασύρουν οι ιστορίες που ανακαλύπτουν και να ζουν μέσα στις σελίδες με τους ήρωες των βιβλίων. Και αν το Είμαι ακόμα εδώ καταλήξει στη βιβλιοθήκη τους, να μη διστάσουν να μου αφήσουν το σχόλιο τους στη σελίδα μου στο Facebook, ( θα προτιμούσα στα αγγλικά κι όχι στα ελληνικά!)

Θερμές ευχαριστίες για τη μετάφραση στην κ. Χριστίνα Μανιά.

Είμαι ακόμα εδώ
Κλελί Αβίτ
Μετάφραση: Χριστίνα Μανιά
Mamaya
256 σελ.
ISBN 978-618-5224-01-1
Τιμή: €12,90

 

Πηγή : diastixo.gr