Ιζαμπέλ Αλιέντε: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

2016-05-12 17:26

«Παρ’ όλο που είμαι Χιλιανή, γεννήθηκα συμπτωματικά στη Λίμα. Είχα έναν πατέρα που εξαφανίστηκε χωρίς ν’ αφήσει αναμνήσεις. Η μητέρα μου ήταν ο φάρος της ζωής μου· ίσως γι’ αυτό μου είναι πιο εύκολο να γράφω για γυναίκες. Εκείνη μου έδωσε, σε μια ηλικία που τα άλλα κοριτσάκια παίζουν με τις κούκλες, ένα τετράδιο για να καταγράφω τη ζωή, σπέρνοντας έτσι το σπόρο που τριάντα χρόνια αργότερα θα με έκανε να εισβάλω στη λογοτεχνία». Η Ιζαμπέλ Αλιέντε [Isable Allende] –ανιψιά του προέδρου της Χιλής Σαλβαδόρ Αλιέντε, που σκοτώθηκε στο πραξικόπημα του 1973– γεννήθηκε το 1942, παντρεύτηκε δυο φορές και απέκτησε δυο παιδιά και δυο προγόνους. Δούλεψε ασταμάτητα από τα δεκαεπτά της χρόνια, πρώτα ως δημοσιογράφος και έπειτα ως συγγραφέας. Το 1982, όταν δημοσίευσε το πρώτο της μυθιστόρημα, Το σπίτι των πνευμάτων, έγινε αμέσως ένα από τα κορυφαία ονόματα συγγραφέων στη γλώσσα του Θερβάντες. Ακολούθησαν, με την ίδια επιτυχία, άλλα έξι μυθιστορήματά της: Του έρωτα και της σκιάς, Εύα Λούνα, Ιστορίες της Εύα Λούνα, Το επουράνιο σχέδιο, Κόρη της μοίρας και Φωτογραφία σε σέπια. Έγραψε επίσης τα βιβλία Πάουλα, Αφροδίτη, κ.ά. Τα έργα της έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες .

Πολλοί άνθρωποι στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι έχουν παραγκωνιστεί και ότι τα παιδιά τους έχουν λιγότερες ευκαιρίες από αυτές που είχαν οι ίδιοι στα νιάτα τους. Κάποιοι κατηγορούν τους μετανάστες (π.χ. ο Τραμπ), αλλά ο κύριος λόγος είναι ότι ζούμε μια τεχνολογική επανάσταση. Κατά την διάρκεια της βιομηχανικής επανάστασης (1760-1840) το εργατικό δυναμικό υπέφερε και έπρεπε να προσαρμοστεί. Αυτή είναι και η σημερινή περίπτωση.

 

Ένα από τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν το μυθιστόρημα είναι η αγάπη. Γιατί η κοινωνία μας έχει ανάγκη την αγάπη;
Ο κόσμος χρειάζεται την αγάπη. Για χιλιάδες χρόνια ζούσαμε σε ένα πατριαρχικό καθεστώς, καθοδηγούμενο από τη δύναμη, την απληστία, τη φιλοδοξία και τη βία. Είναι καιρός να τα αλλάξουμε όλα, ξεκινώντας από την αντρική κυριαρχία. Πρέπει να αγαπάμε ο ένας τον άλλον και τον πληγωμένο πλανήτη μας. Πρέπει να τελειώσουμε με την πατριαρχία.

Το μυθιστόρημα αποκαλύπτει κρυμμένα μυστικά. Με ένα μηχανισμό αυτά αποκαλύπτονται και ο αναγνώστης μένει μετέωρος. Είναι και αυτό μια ακόμη τεχνική του συγγραφέα;
Όταν διηγούμαστε μια ιστορία, η αγωνία είναι σημαντική. Κρατώ τον αναγνώστη σε αγωνία δίνοντας στοιχεία για κάτι που θα συμβεί και αποκρύπτοντας πληροφορίες μέχρι την κατάλληλη στιγμή, ώστε να αποκαλυφθούν. Δεν υπάρχει κάτι πρωτότυπο σε αυτό, πολλοί συγγραφείς το κάνουν, ιδιαίτερα οι συγγραφείς αστυνομικών έργων.

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου μαθαίνουμε νέα πράγματα για τους Ιάπωνες μετανάστες της Αμερικής. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο πολλοί από αυτούς χάθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Έκανε κάτι η αμερικανική πολιτεία για να επανορθώσει αυτή την κατάσταση;
Η δεύτερη και η τρίτη γενιά των Ιαπώνων της Αμερικής ανέλαβε δράση ώστε να φέρει την ιστορία στο φως. Το 1988 η κυβέρνηση των ΗΠΑ, υπό των πρόεδρο Ρίγκαν, ζήτησε συγνώμη από την ιαπωνική κοινότητα της Αμερικής και σε μια συμβολική μορφή αποζημίωσης πλήρωσε 20.000 δολάρια για καθένα από τους 100.000 που βρέθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Γράφετε για τους ηλικιωμένους και για την αγάπη που χρειάζονται στο τέλος της ζωής τους. Είναι μια λύση οι οίκοι ευγηρίας;
Όλοι, σε κάθε στάδιο της ζωής, χρειάζονται αγάπη. Οι ηλικιωμένοι την χρειάζονται όπως ακριβώς και τα παιδιά, γιατί είναι πολύ ευάλωτοι. Η τρίτη ηλικία μπορεί να είναι πολύ μοναχική. Αν δεν υπάρχει οικογένεια και φίλοι, οι οίκοι ευγηρίας μπορεί να είναι μια λύση. Το πρόβλημα με αυτό είναι ότι οι ηλικιωμένοι καταλήγουν να ζουν μόνο ανάμεσα σε άλλους ηλικιωμένους. Το ιδανικό είναι οι διαφορετικές γενιές να ζουν μαζί.

Ακολουθείτε μια πορεία ενηλικίωσης και φτάνετε μέχρι τα γηρατειά, παρακολουθώντας την οικογένεια Μπελάσκο. Μια οικογένεια με πάθη και με εργατικούς ανθρώπους που παλεύουν για το καλό. Γιατί είναι ιδιαίτερη αυτή η οικογένεια;
Η οικογένεια Μπελάσκο είναι πράγματι πολύ ιδιαίτερη. Έχει παιδεία, κουλτούρα, πλούτο και υψηλές ηθικές αρχές. Είμαι σίγουρη πως υπάρχουν και άλλες οικογένειες με παρόμοιες αρχές, αλλά η οικογένεια Μπελάσκο δεν αντιπροσωπεύει τον μέσο αμερικανικό πληθυσμό.

Η Άλμα είναι ένα πρόσωπο που κατορθώνει να κατακτήσει το αμερικάνικο όνειρο. Σήμερα μπορεί να γίνει κάτι ανάλογο με ένα νέο μετανάστη;
Η Άλμα δεν ήταν ποτέ φτωχή. Στην Πολωνία οι γονείς της ήταν πλούσιοι και στο Σαν Φρανσίσκο υιοθετήθηκε από εύπορους συγγενείς. Το αμερικανικό όνειρο είναι ακόμα εφικτό σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά έχει γίνει δυσκολότερο να το πραγματοποιήσει κανείς. Επίσης πολλοί οργανισμοί και βιομηχανίες δουλεύουν με εργατικό δυναμικό στο εξωτερικό. Είναι φθηνότερο να προσλαμβάνεις εργάτες σε άλλες χώρες παρά στις ΗΠΑ.

Η Ιρίνα είναι ένα ερωτηματικό ως χαρακτήρας. Γιατί δεν μπορεί να διαχειριστεί την αγάπη που της προσφέρει ο Σεθ;
Νομίζω ότι είναι προφανές στο βιβλίο. Είχε τραυματιστεί σεξουαλικά από τον θετό πατέρα της. Γι’ αυτό και δεν μπορούσε να παραδοθεί στην αγάπη.

Ο Νάθανιελ και η Άλμα κάνουν ένα αναγκαστικό γάμο. Σέβεται και αγαπά ο ένας τον άλλο. Μπορεί όμως να επιβιώσει ένας γάμος μόνο με τον σεβασμό; Τι άλλο χρειάζεται;
Ο Ναθάνιελ και η Άλμα είχαν κάτι παραπάνω από σεβασμό. Είχαν αγάπη, φιλία, εμπιστοσύνη και κοινά ενδιαφέροντα. Ανήκαν στην ίδια κοινωνική τάξη, ακόμα και στην ίδια οικογένεια.

Εδώ και μια περίπου τριακονταετία εκδίδετε μυθιστορήματα. Τα πρώτα είχαν πολιτικό περιεχόμενο, τα επόμενα διαφορετικά θέματα. Πώς διαλέγετε τα θέματά σας;

Δεν διαλέγω εγώ τα θέματα: αυτά διαλέγουν εμένα! Ποτέ δεν ξέρω ποιο θα είναι το επόμενο που θα γράψω. Γράφω από καρδιάς για πράγματα που με ενδιαφέρουν, για τις εμπειρίες μου, τις έμμονες ιδέες μου και τα μυστήρια που θέλω να ξετυλίξω.  

Πόσο διάστημα κάνετε να γράψετε ένα μυθιστόρημα;
Εξαρτάται από την έρευνα. Πολλά ιστορικά μυθιστορήματα χρειάζονται πολλή έρευνα σε βάθος. Το γράψιμο μού παίρνει συνήθως 12 με 18 μήνες.

Διαβάζετε άλλα μυθιστορήματα;
Διαβάζω πολλή λογοτεχνία όταν δεν γράφω. Το διάστημα στο οποίο γράφω διαβάζω μόνο για ερευνητικούς λόγους, έτσι συχνά δεν πρόκειται για λογοτεχνία ή ποίηση.

Η φήμη σας είναι μεγάλη στην πατρίδα μας. Πώς νιώθετε για την αγάπη που σας έχουν οι Έλληνες;
Σας ευχαριστώ για το ευγενικό σας σχόλιο. Με χαροποιεί το γεγονός ότι έχω φίλους στην Ελλάδα. Είμαι πολύ ευγνώμων που τα βιβλία μου έχουν μεταφραστεί σε τόσες πολλές γλώσσες και αγγίζουν αναγνώστες σε μακρινά μέρη. Ο ρόλος του μεταφραστή και του εκδότη είναι πολύ σημαντικός. Στην Ελλάδα είχα καλούς μεταφραστές και καλούς εκδότες.

Τι σας αρέσει από την Ελλάδα;
Τι ερώτηση!!! Υπάρχει κάτι που να μην αρέσει σε κάποιον στην Ελλάδα;

Τι θα απευθύνατε στους αναγνώστες που θα διαβάσουν τη συνέντευξή σας;
Θέλω να ευχαριστήσω τους Έλληνες αναγνώστες μου για την εμπιστοσύνη τους. Είναι μαζί μου από Το σπίτι των πνευμάτων. Ελπίζω να απολαύσουν τον Ιάπωνα εραστή, ένα μυθιστόρημα διαφορετικό από τα άλλα που έχω γράψει. Είναι ένα βιβλίο για την παθιασμένη και ρομαντική αγάπη στην τρίτη ηλικία. Το έγραψα όταν έγινα 70 και χώριζα από τον άντρα μου μετά από 27 χρόνια γάμου. Φυσικά, τα ερωτήματα στο μυαλό μου ήταν σχετικά με το γήρας και τη σημασία της αγάπης.

*Ευχαριστίες για τη μετάφραση στον Θοδωρή Ιντζέμπελη

Ο Ιάπωνας εραστής
Ιζαμπέλ Αλιέντε
Μετάφραση Βασιλική Κνήτου
Ψυχογιός
384 σελ.
ISBN 978-618-01-1456-0
Τιμή € 16,60

Πηγή : diastixo.gr