Η έκθεση ζωγραφικής και η συζήτηση με τον εικαστικό Μανώλη Χάρο
Και ξαφνικά... το ΤΥΠΕΤ γέμισε από έντονες χρωματικές αντιθέσεις, αυθορμητισμό, δημιουργική υπερβολή, ανάλαφρη διάθεση και …παιχνίδι !
Ένας από τους σπουδαιότερους σύγχρονους Έλληνες ζωγράφους, που έχει συμμετάσχει σε πολυάριθμες ατομικές και συλλογικές εκθέσεις στο εσωτερικό, έχει εκπροσωπήσει τη χώρα μας σε μεγάλες διοργανώσεις σε όλο τον κόσμο και έχει βραβευτεί για το έργο του στην Ελλάδα και το εξωτερικό, βρέθηκε στα Βριλήσσια την Κυριακή 7 Φλεβάρη, προσκαλεσμένος της Κινηματογραφικής Λέσχης Βριλησσίων Cine Δράση.
Στη διάρκεια της ολοήμερης εκδήλωσης στην αίθουσα του ΤΥΠΕΤ, εξέθεσε έργα του και στο τέλος της ημέρας κουβέντιασε με το κοινό για την πορεία του στις εικαστικές τέχνες, τις απόψεις του για τα καλλιτεχνικά πράγματα και όχι μόνον της χώρας, τις σχέσεις καλλιτέχνη και έργου και άλλα πολλά. Τον Μανώλη Χάρο παρουσίασαν στους παραβρισκόμενους, εκ μέρους του Cine Δράση ο Τάκης Μάτσας και η Σμαράγδα Καζασίδου, που αναφέρθηκε στην καλλιτεχνική και κοινωνική του προσφορά.
O Μανώλης Χάρος εξήγησε ότι επέλεξε να παρουσιάσει κάποια συγκεκριμένα έργα, σε αναφορά με το χώρο προβολής τους, δηλαδή τον δημοτικό χώρο του ΤΥΠΕΤ που αποτελεί μια απλή «συνεδριακή» αίθουσα χωρίς υποδομή για εκθέσεις. Έτσι επέλεξε να φέρει 8 έργα μεγάλων διαστάσεων, από διάφορες φάσεις της δουλειάς του, για να τα αναδείξει όσο γίνεται καλύτερα.
Τα έργα αυτά, όπως σημείωσε ο ζωγράφος ήταν τμήμα της έκθεση που είχε πραγματοποιηθεί πριν από 10 χρόνια στο Βυζαντινό Μουσείο και στην Κέρκυρα και αφορούσε ένα ιστορικό έργο, το Νησί των νεκρών, του Ελβετού ρομαντικού ζωγράφου Α. Μπέκλιν, που τελείωσε στα τέλη του 18ου αιώνα και επηρέασε πολύ τη ζωγραφική.
«…Πρόκειται για εμβληματικό έργο και εγώ προσωπικά ασχολήθηκα μαζί του γιατί έχω μια ευαισθησία στα νησιά, την αίσθηση του κόσμου που βγαίνει μέσα από τη θάλασσα και βρίσκεται μέσα στο υγρό στοιχείο...» τόνισε.
Στη συνέχεια ανέλυσε «τα πώς και τα γιατί» κάθε πίνακα που βρίσκονταν στην αίθουσα. Ο καλλιτέχνης έχει μακρά ιστορία πειραματισμού με το υλικά, κάτι που φαίνεται να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στην τέχνη στις ημέρες μας. Δουλεύει πολύ με κύριο μέσο το χαρτί. Τα συγκεκριμένα έργα της έκθεσης, ζωγραφίστηκαν αρχικά σε λάδι, στη συνέχεια εξαϋλώθηκαν μέσω σκαναρίσματος σε ηλεκτρονικό υπολογιστή και εκτυπώθηκαν σε χειροποίητα ιαπωνικά χαρτιά μεγάλων διαστάσεων. Ο τίτλος, όπως εξήγησε ο Χάρος κρύβει μια παιγνιώδη και υπονομευτική διάθεση, ενώ στην πραγματικότητα η απεικόνισή του δίνει μια άλλη διάσταση στην αντίληψη για τη σιωπή και το «επέκεινα», παρουσιάζοντας τα με γαλήνια, έντονα χρωματισμένα τοπία.
Ακολούθως ο ζωγράφος, με αφορμή κάποια μικρά βίντεο που προβάλλονταν ταυτόχρονα στην αίθουσα, στάθηκε σε δύο συγκεκριμένες δουλειές του. Η πρώτη αφορά στην εικονογράφηση των Μύθων του Αισώπου. Το σχετικό βίντεο είχε τραβηχτεί σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη με 25 περίπου δισδιάστατα έργα του καλλιτέχνη καθώς και ντοκουμέντα και ιστορικές αναπαραστάσεις από παλαιότερες εκδόσεις και εικονογραφήσεις των μύθων του Αισώπου «...που παρά το πέρασμα των 2.500 χρόνων εξακολουθεί να είναι επίκαιρο, ένα πολυπρισματικό όχημα για την έκφραση κριτικής βασικών κοινωνικών συμπεριφορών...». Πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο αυτό έχουν οι ομιλούντες χαρακτήρες των ζώων, η αλεπού, το λελέκι, το ποντίκι, το βόδι, το κοράκι, το βατράχι, το κουνούπι. Στα πλάσματα αυτά, αποδίδεται ένας εσωτερικός κόσμος, πλούσιος σε αρετές, εμμονές, κακίες.
Σκοπός της εικονογράφησης του ήταν, μέσα από τα μικρά αυτά αφηγήματα με ηθικοδιδακτικό, συμβολικό, αλληγορικό και παραβολικό χαρακτήρα, να μυήσει το κοινό και κυρίως τα παιδιά, σε έναν κώδικα ηθικής, που αντιστοιχεί στην σημερινή κοινωνία και πολιτισμό με εύληπτο τρόπο. Ο ζωγράφος, όπως είπε ο ίδιος, μετά από μία πολύχρονη έρευνα σε βιβλιοθήκες, συλλογές και αγορές, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ανακάλυψε ότι οι αναπαραστάσεις των μύθων, έτσι όπως αυτές παρουσιάζονται μέσα στο χρόνο, μεταφέρουν, ανάλογα με τις συνθήκες της κάθε εποχής, διαφορετικά μηνύματα, που αντιστοιχούν στα ήθη και τα έθιμα της εποχής, αλλά διατηρούν πάντα, την ποίηση της μεταφοράς και την αμεσότητα των γνωστών σε όλους ιστοριών. Με την δική του εικαστική του παρέμβαση, «...συμμετέχει στο έργο του Αισώπου που μεταβάλλεται καθώς προσαρμόζεται στις ανάγκες των εκάστοτε κοινωνικών, πολιτικών και πολιτισμικών αιτημάτων, όπως και ο κάθε εικαστικός επηρεάζεται από τον προκάτοχό του και συνεχίζει τη δική του διαδρομή ανά τους αιώνες... ».
Οι μύθοι παρουσιάζονται από τον Μανώλη Χάρο με τη χρήση μέσων, υλικών και τεχνικών που χρησιμοποιούσαν οι ποπ καλλιτέχνες στην δεκαετία του εξήντα: ακρυλικά, ακουαρέλα, αλουμίνιο, κολάζ, σχέδιο, ξυλογραφία, βίντεο, ψηφιακά επεξεργασμένες εικόνες κ.ά. Το έργο του αυτό όπως και το επόμενο που αφορούσε στην Ακρόπολη απευθύνονται κυρίως σε παιδιά και για αυτό το λόγο έχουν δημιουργηθεί έτσι ώστε αυτά να μπορούν να τα επεξεργαστούν, να παίξουν μαζί τους και να τα συναρμολογήσουν πάλι και πάλι και μάλιστα ευκολότερα από τον ίδιο.
Της ομιλίας ακολούθησε ζωηρή συζήτηση με πολλές ερωτήσεις από το κοινό για τη δουλειά του, για το από που αντλεί την έμπνευσή του, το αν υπάρχουν αυτοβιογραφικά ή ψυχαναλυτικά στοιχεία σε αυτό, αν προτιμά να εργάζεται μόνος ή σε συνεργασία με άλλους, καθώς και για την εμπειρία του ως δραστήριος πολίτης.
Ο καλλιτέχνης ρωτήθηκε επίσης για τη σχέση της ζωγραφικής με τις άλλες τέχνες, για το τεράστιο κόστος των ζωγραφικών έργων που τα καθιστά απλησίαστα όσον αφορά την κατοχή τους από το μέσο άνθρωπο, καθώς και για την επίδραση της κρίσης στον πολιτισμό και τη θέση του έργου τέχνης και του ίδιου του καλλιτέχνη σε περιόδους σαν αυτή που βιώνουμε σήμερα.
Σε όλες αυτές τις ερωτήσεις ο Μανώλης Χάρος απάντησε με σεμνότητα, ήθος και γενναιοδωρία, χαρακτηριστικά τα οποία έδειξε από την αρχή της συνεργασίας μας. Όσο για εμάς από το Cine-Δράση θα συνεχίσουμε να οργανώνουμε εκδηλώσεις, από τις οποίες κερδίζουμε τόσο εμείς, όσο και όλοι όσοι τις παρακολουθούμε.
Τέλος, θέλουμε να ευχαριστήσουμε όσους συνέβαλαν στην επιτυχία της εκδήλωσης. Εκτός από το μέλη του Cine-Δράση, που από νωρίς μετέφεραν και έστησαν τα έργα με την καθοριστική βοήθεια του καλλιτέχνη ή διακόσμησαν και καθάρισαν την αίθουσα, ευχαριστούμε τη φίλη Πίτσα Κούρτη που διέθεσε το βανάκι της για την μεταφορά των έργων καθώς και τους Νίκο Μήτση και Σπύρο Τσιρίκο, εργαζόμενους του Δήμου Βριλησσίων, που με την έγκριση του δημάρχου προσφέρθηκαν να βοηθήσουν στην μεταφορά, παρόλο που τελικά δεν χρειάστηκε να αξιοποιηθεί η βοήθεια τους.
Ευχαριστούμε επίσης όσους μας τίμησαν με την παρουσία τους, τον φίλο της Λέσχης γλύπτη Κυριάκο Ρόκο, τον πρώην δήμαρχο Βριλησσίων Κώστα Ιωαννίδη και άλλους.
Η Ομάδα του Cine – Δράση