"Επίσημη Ιστορία" από το Cine-Δράση Πέμπτη 18 Απριλίου, 8:15’μμ΄στο ΤΥΠΕΤ

2019-04-16 18:16

Το κοινωνικοπολιτικό δράμα «Επίσημη Ιστορία» του Luis Puenzo είναι μια από τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας του ’80. Πολυβραβευμένη, προτάθηκε για πάνω από 30 βραβεία και κέρδισε 24 μεταξύ των οποίων το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (1986), Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξένης Ταινίας, Βραβείο Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας στο Φεστιβάλ Καννών για τη Norma Aleandro, Βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών και Βραβείο Κοινού στο Φεστιβάλ του Τορόντο.

Ο σκηνοθέτης και η συν-σεναριογράφος του Aida Bortnik με αφορμή μια οικογενειακή ιστορία, αφηγούνται το εθνικό δράμα που έζησε η Αργεντινή, από το 1976 έως το 1983 όταν κυριαρχούσε η στρατιωτική χούντα του Χόρχε Ραφαέλ Βιδέλα που έφερε τη χώρα στα όρια της αβύσσου. Στη διάρκεια του αμερικανοκίνητου καθεστώτος, του αποκαλούμενου και «Βρώμικου Πολέμου» περίπου 30.000 άνθρωποι κάθε ηλικίας από βρέφη έως υπερήλικες εξαφανίστηκαν. Μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας και μέχρι σήμερα οι μητέρες και γιαγιάδες των εξαφανισθέντων συγκεντρώνονται και διαδηλώνουν στους δρόμους του Μπουένος Άιρες και ιδιαίτερα στην Πλατεία του Μαΐου, κρατώντας πλακάτ και πανό με τις φωτογραφίες των χαμένων παιδιών και εγγονών τους.

Βρισκόμαστε στο 1983. Η χούντα του στρατηγού Βιδέλα έχει μόλις εκπνεύσει μετά και από την ήττα της Αργεντινής στον πόλεμο των Φώκλαντ. Η χώρα μετράει τα θύματα, εξετάζει τις πληγές, προσπαθεί να ανακτήσει τις δημοκρατικές αξίες και να ανακατασκευάσει το μέλλον της. Η Αλίσια είναι καθηγήτρια Ιστορίας, μέλος μιας εύπορης μεγαλοαστικής οικογένειας και ζει στην πρωτεύουσα με την πεντάχρονη υιοθετημένη κόρη της και τον σύζυγό της, έναν επαγγελματία με ισχυρές και ύποπτες διασυνδέσεις με το φασιστικό καθεστώς. Το δράμα της χώρας δεν έχει καθόλου επηρεάσει τη ζωή της που αναλώνεται σε ανώδυνες κοινωνικές συναναστροφές, όπου η πολιτική και η πραγματικότητα δεν έχουν καμία θέση. Η ίδια επιλεκτικά αγνοεί τα γεγονότα και ζει την αυταπάτη της βαθιά νυχτωμένης ευζωίας της. Αποδέχεται και διδάσκει στους μαθητές της, χωρίς και να τους πείθει, μόνο την επίσημη εκδοχή της ιστορίας, που ακόμα και μετά από την κατάρρευση του καθεστώτος, είναι απαλλαγμένη από τις άβολες λεπτομέρειες για τα εγκλήματα που συντελέστηκαν.

Μέχρι που σε μια επανασύνδεση παλιών συμμαθητριών θα συναντήσει την παιδική της φίλη Άννα που μόλις έχει επιστρέψει από την εξορία. Σε μια φορτισμένη συζήτηση μαζί της θα πληροφορηθεί έντρομη όλα εκείνα που ήθελε να αγνοεί. Τα βασανιστήρια που υπέστη η Άννα, τις διώξεις, εξαφανίσεις και εκτελέσεις αντιφρονούντων, τις βίαιες αρπαγές παιδιών από τις φυλακισμένες μητέρες τους, τα οποία δίνονταν για υιοθεσία σε πλούσιες οικογένειες. Κλονισμένη από τις αλήθειες η Αλίσια θα δει τον κόσμο της να καταρρέει και θα αρχίσει να παρατηρεί με άλλο μάτι τα όσα συμβαίνουν γύρω της. Θα αντιληφθεί επιτέλους την λαϊκή δυσαρέσκεια που εκφράζεται με καθημερινές διαδηλώσεις που συγκλονίζουν την χώρα και οι αμφιβολίες για την προέλευση της κόρης της θα πάρουν συγκεκριμένο σχήμα και μορφή. Και καθώς πλησιάζουν τα γενέθλια της μικρής, θα αναζητήσει τους πραγματικούς της γονείς. Σκαλίζοντας την υιοθεσία μια ηλικιωμένη μάνα «εξαφανισμένης» θα της αποκαλύψει την ζοφερή αλήθεια που αφορά την ίδια και χιλιάδες ακόμα περιπτώσεις ανθρώπων σε ολόκληρη τη χώρα. Η Αλίσια θα συνειδητοποιήσει έτσι, το πραγματικό νόημα και την τραγική ειρωνεία, που κρύβεται πίσω από την επίσημη εκδοχή της ιστορίας που όλα αυτά τα χρόνια δίδασκε στους μαθητές της.

Ο Luis Puenzo ζωντανεύει μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες στην πολυτάραχη ιστορία της Αργεντινής, χώρας επαναστατών, ηρώων και μεγάλων καλλιτεχνών. Κινηματογραφεί την πορεία συνειδητοποίησης της ηρωίδας και ολόκληρης της χώρας και το πέρασμα από τον εφησυχασμό στην αμφιβολία και την γνώση με απόλυτη επιτυχία. Ταυτόχρονα συνθέτει μια αποκαλυπτική τοιχογραφία της αργεντίνικης κοινωνίας της εποχής: οι ανώτερες κοινωνικές τάξεις βαυκαλίζονται χωρίς ίχνος ενοχής για το βρώμικο πρόσφατο παρελθόν, στους δρόμους επικρατεί ένα εκρηκτικό κλίμα με πορείες και διαμαρτυρίες για τα εγκλήματα του καθεστώτος, οι δημόσιοι λειτουργοί δε γνωρίζουν οτιδήποτε για την τύχη των αγνοούμενων. Επιπλέον στο σχολείο αντιστρέφονται οι ρόλοι και είναι οι μαθητές τελικά, μάρτυρες άλλωστε των γεγονότων, που κάνουν το ουσιαστικό μάθημα της Ιστορίας στη δασκάλα τους.

«Οι λαοί δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς Ιστορία. Η Ιστορία είναι η μνήμη τους. Κατανοώντας την κατανοούμε τον κόσμο», αυτά είναι τα λόγια με τα οποία τους η Αλίσια τους υποδέχεται στην αρχή κάθε σχολικής χρονιάς. Για να πάρει την απάντηση ότι «αυτή η Ιστορία έχει γραφτεί από δολοφόνους». Σήμερα, 4 δεκαετίες σχεδόν μετά την πρώτη του έξοδο στους κινηματογράφους το φιλμ παραμένει διαχρονικά επίκαιρο για την καλλιτεχνική του αξία, αλλά και ως μάθημα για τη σημασία που έχουν η γνώση της ιστορίας για την κατανόηση του παρελθόντος.

Αργεντινή, 1985. Διάρκεια: 112 λεπτά. Σκηνοθεσία: Luis Puenzo. Σενάριο: Aida Bortnik, Luis Puenzo. Πρωταγωνιστούν: Hector Alterio, Norma Aleandro, Chunchuna Villafañe, Hugo Arana, Guillermo Battaglia, Chela Ruíz, Patricio Contreras, Maria Luisa Robledo.


*Οι χειμερινές κινηματογραφικές προβολές του Cine-Δράση πραγματοποιούνται κάθε Πέμπτη, 8.15 το βράδυ στην αίθουσα "Ν. Εγγονόπουλος" του πάρκου "Μ. Θεοδωράκης" (ΤΥΠΕΤ), Π. Μπακογιάννη 38-42, Βριλήσσια.