Emir Kusturica: «Ξένος μες στον γάμο» κριτική του Σιδέρη Ντιούδη

2016-11-22 09:12

Οι σινεφίλ και οι fan του βαλκανικού κινηματογράφου τον γνωρίζουν απ’ το σπουδαίο κινηματογραφικό του έργο και από ταινίες όπως Ο καιρός των Τσιγγάνων, Underground και Μαύρη γάτα – Άσπρος γάτος. O λόγος γίνεται βεβαίως για τον σημαντικό Σέρβο σκηνοθέτη, σεναριογράφο και ηθοποιό Emir Kusturica, με αφορμή την έκδοση στην Ελλάδα της πρώτης του συλλογής διηγημάτων που έχει τον τίτλο του ομώνυμου διηγήματος Ξένος μες στον γάμο.

Στα έξι διηγήματα της συλλογής αυτής, το κινηματογραφικό κοινό και όχι μόνο έχει την ευκαιρία να ανακαλύψει τις συγγραφικές αρετές του Kusturica, ο οποίος είχε ήδη δοκιμαστεί στη συγγραφή, με τη συμμετοχή του στα σενάρια των ταινιών του και με την έκδοση της αυτοβιογραφίας του το 2011, με τον τίτλο Κι εγώ που είμαι σ’ αυτή την ιστορία.

Αναφερόμενος στην εμπειρία της συγγραφής της ως άνω αυτοβιογραφίας ο σκηνοθέτης είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όταν δεν έχω κάτι άλλο να κάνω, γράφω. Συνήθως έχω πολλά να κάνω, αλλά πάντοτε βρίσκω τρεις ώρες την ημέρα για να γράψω. Έχω γράψει διηγήματα που δημοσιεύθηκαν σε εφημερίδες και τώρα ετοιμάζω ένα δεύτερο βιβλίο που αφηγείται επτά ιστορίες από τη ζωή μου, από τότε που ήμουν 15 ετών ως σήμερα». Από τις επτά λοιπόν ιστορίες, προκρίθηκαν οι έξι και εκδόθηκαν σε ένα τόμο διακοσίων ογδόντα σελίδων, στον οποίο ο αναγνώστης θα αναγνωρίσει όλα εκείνα τα στοιχεία που έχει αγαπήσει το κοινό στις ταινίες του. Ευαισθησία, χιούμορ, σαρκασμός και έντονες δόσεις ζωής είναι διάχυτες στις σελίδες των έξι ιστοριών, στις οποίες δεν είναι τυχαίο ότι τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν παιδιά, όπως ανέφερε και στην ως άνω συνέντευξη του, ενώ διάχυτος είναι τόσο ο αυτοβιογραφικός τόνος, όσο και η πολιτική και κοινωνική ευαισθησία του Kusturica.

O αναγνώστης θα αναγνωρίσει όλα εκείνα τα στοιχεία που έχει αγαπήσει το κοινό στις ταινίες του. Ευαισθησία, χιούμορ, σαρκασμός και έντονες δόσεις ζωής είναι διάχυτες στις σελίδες των έξι ιστοριών.

Οι εικόνες που προκαλεί η γραφή του σκηνοθέτη είναι ιδιαίτερα ζωντανές και οι καταστάσεις ορισμένες φορές είναι σχεδόν σουρεαλιστικές, όπως στο διήγημα με τον τίτλο Τι δυστυχία, όπου ο μικρός ήρωας έχει για καλύτερο φίλο έναν κυπρίνο, στον οποίο εκμυστηρεύεται τη στεναχώρια του, επειδή ο πατέρας του ξεχνάει τα γενέθλιά του, που τυγχάνει να συμπίπτουν με τη γιορτή της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου. Ανάλογες εικόνες συναντάμε και στην ιστορία με τον τίτλο Σφιχταγκάλιασμα του ερπετού, όπου ένας γάιδαρος μιλάει, ένας έρωτας ανθεί εν μέσω οβίδων και ο ήρωας σώζεται από ένα φίδι που ταΐζει με γάλα. Οι συζητήσεις σχετικά με την ενηλικίωση του νεαρού ήρωα κυριαρχούν στο ομώνυμο διήγημα, όπου ο νεαρός πρωταγωνιστής μπλέκει σε μια ληστεία και σε ένα κυνηγητό με την αστυνομία, ενώ στην ιστορία με τον τίτλο Τελικά... όπως τη βρίσκει κανείς, ένα δεκατριάχρονο αγόρι στη Βοσνία αφήνεται σε φιλοσοφικές συζητήσεις γύρω από τη ζωή και το θάνατο με τους γονείς του καθώς οι εποχές κυλάνε και η μόνιμη κουβέντα για τον μισθό του πατέρα τον οδηγεί σε απρόσμενες περιπέτειες. Τέλος, με τη σημασία του διαβάσματος ασχολείται η ιστορία Αφαλός, η πύλη της ψυχής, ενώ στο διήγημα Ολυμπιονίκης ο Kusturica επιστρέφει στο Σεράγεβο και στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984, στήνοντας μια μικρή ιστορία για έναν Τσέχο ανταποκριτή, που ξυλοφορτώνεται εκ παρεξηγήσεως παραμονές των αγώνων και ενώ εγκαινιάζεται ανεπίσημα η πίστα του χειμερινού ολυμπιακού αγωνίσματος μπόμπσλεϊ.

Η ανάγνωση των έξι διηγημάτων του Kusturica ήταν αβίαστη, ιδιαιτέρως ευχάριστη, σαν να βίωνα μια κινηματογραφική εμπειρία ταινίας του. Και είναι αλήθεια ότι η κάθε ιστορία ξεχωριστά αλλά και όλες μαζί θα μπορούσαν να αποτελέσουν σενάριο ταινίας. Εξάλλου, δεν είναι τυχαίο ότι καθ’ όλη τη διάρκεια της ανάγνωσης βούιζε στα αυτιά μου νοητά η μουσική από τις μπάντες χάλκινων, ως ιδανικό soundtrack.

Είναι βέβαιο ότι οι λάτρεις των ταινιών του Kusturica θα απολαύσουν τις ιστορίες του, αλλά όχι μόνο αυτοί.

Ξένος μες στον γάμο
Emir Kusturica
Μετάφραση: Αλέξης Εμμανουήλ
Utopia
288 σελ.
ISBN 978-618-5173-10-4
Τιμή: €17,50

 

 

Πηγή : diastixo.gr