Ελληνική πεζογραφία-Χριστίνα Φραγκεσκάκη: «Ρόσνα και... Μοζαμέλ» κριτική της Ελένης Χωρεάνθη

2016-09-22 17:05

Δεν χωράει αμφιβολία ότι η αγάπη είναι το αιώνια ζητούμενο, η αγάπη του ενός για τον άλλο, όχι ο έρωτας. Η αγάπη, γένους θηλυκού. Αν υπήρχε, όντως, αγάπη μεταξύ των ανθρώπων, δεν θα υπήρχαν διαφορές, κι αν υπήρχαν, θα έβρισκαν τρόπους οι άνθρωποι να τις λύνουν ειρηνικά. Χωρίς αγάπη, ειρήνη δεν είναι δυνατόν να υπάρξει. Ισότητα δεν είναι δυνατόν να υπάρξει. Ελευθερία δεν μπορεί να υπάρξει. Όλες ετούτες οι ωραίες λέξεις που τις πιπιλίζουν σαν καραμέλα είτε ιδεολόγοι είτε εραστές ανυποχώρητοι της Εξουσίας, αντιπροσωπεύουν έννοιες που βρίσκονται στη σφαίρα της φαντασίας τόσο των ιδεολόγων όσο κι εκείνων που καπηλεύονται με τον χειρότερο τρόπο, διαμορφώνουν συνειδήσεις των λαών και κατευθύνουν προς τα κει που θέλουν και τους συμφέρει τους ανθρώπους.

Μικρό, λιτό κι απέριττο, σύντομο, κατανοητό στη σύνθεση και την πυκνότητά του σε νοήματα, πολύ ανθρώπινο και τρυφερό, το Ρόσνα και... Μοζαμέλ της Χριστίνας Φραγκεσκάκη, αγαπητικό και όμορφο, γλυκό σαν την αγάπη, απαλό κι ανάλαφρο, επιβάλλεται με την ανεπιτήδευτη αθωότητά του.
 

Ο έρωτας, εξάλλου, ο κοσμογονικός, ως γονιμοποιό, πρωταρχικό στοιχείο, βασικός παράγοντας της δημιουργίας του κόσμου, σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ουδεμία σχέση έχει με την αγάπη όπως την ορίζει ο Απόστολος Παύλος (Α’ προς Κορινθίους επιστολή, κεφ. ιγ). Αλλά και ο έρωτας ο σαρκικός δεν είναι η αγάπη που ενώνει τους ανθρώπους. Ο έρωτας είναι κατακτητικός, ζητεί τα δικά του, έρχεται με σφοδρότητα, κατακυριεύει το αντικείμενό του πόθου και ξεθυμαίνει πολύ γρήγορα. Η αγάπη είναι δεσμός ακατάλυτος. Είναι η χρυσή σκιά που όταν μοιράζεται ενώνει.

Η Χριστίνα Φραγκεσκάκη με το αφήγημά της Ρόσνα και Μοζαμέλ, αυτή την αγάπη ψάχνει, αυτήν αναζητεί. Την αγάπη που σαν «χρυσή σκιά» ακολουθεί τη Ρόσνα, την ηρωίδα της, παντού και πάντα, αυτήν που τη μοιράζει ψίχουλο το ψίχουλο στους άλλους, αυτήν αναζητεί στο πρόσωπο, στο σώμα, στη ζωή των άλλων, ώσπου θα τη συναντήσει, σκιά χρυσή, στον Μοζαμέλ, τον άλλο ήρωα της ιστορίας.

Ο Μοζαμέλ είναι ο ιδανικός άντρας, ο άντρας των ονείρων της. Γι’ αυτόν τον άντρα «έψαχνε, έψαχνε όλα τα πρόσωπα των αντρών που συναντούσε». Κι όσο δεν τον έβρισκε, αναρωτιόταν μήπως δεν υπάρχει στην πραγματικότητα, αλλά στο μυαλό της, στη φαντασία της ή κάπου αλλού. Κι αφού στους μεγάλους δρόμους και στα καφενεία, σε όλα τα στέκια, δεν τον συνάντησε, έφτασε ψάχνοντας ως τα μέρη της Ανατολής και «περπάτησε σε αναρίθμητα σοκάκια. Σε κείνα τα μέρη της Ανατολής» δεν υπάρχουν μεγάλοι δρόμοι, «τα πιο πολλά είναι σοκάκια. Εκεί μέσα στα πέτρινα στενά που ‘ναι γεμάτα μυρωδιές και ήχους, φυλάνε όλοι τις ζωές τους. Και τις χαίρονται».

Όλα στις φτωχογειτονιές με τα στενά δρομάκια τα βρήκε ωραία και καλά. Και προπαντός συνάντησε ανθρώπους πολύ δοτικούς, φιλόξενους, είδε κι έμαθε πολλά, άκουσε ιστορίες και παραμύθια ένα σωρό, γέμισε τις αποσκευές της με γνώση και πολύτιμη πείρα, μόνο τον Μοζαμέλ δεν έβλεπε πουθενά. Και δεν είχε καταλάβει πως όσο έψαχνε κι αναζητούσε απεγνωσμένα τον Μοζαμέλ της ίσαμε τα πέρατα του κόσμου της φαντασίας που έφτασε, μοίραζε τη χρυσή σκιά της απλόχερα και φύραινε και λιγόστευε, λιγόστευε, μέρα με τη μέρα αδυνάτιζε η λάμψη της και μίκραινε ώσπου έμεινε μια μαύρη πίσω της σκιά.

Αφού έκανε το γύρο του κόσμου και δεν εκπλήρωσε τον προορισμό της «πίστεψε πως ήτανε ο Μοζαμέλ μονάχα του ονείρου της». Και πήρε τις αποσκευές με τη σωρευμένη πείρα της στον ώμο, δίχως τη χρυσή σκιά της να την ακολουθεί πιστά, απογοητευμένη γύρισε «πίσω στα παλιά, στο κάθε μέρα, στο τότε, πριν τον ονειρευτεί. Επέστρεφε λυπημένη» στον κόσμο τον δικό της, στο γνώριμο δικό της το σοκάκι φορτωμένη του κόσμου όλου την πείρα, χωρίς όμως αυτό που αναζητούσε. Και δίχως τη χρυσή σκιά της.

Ωστόσο, αν και η αναζήτηση και η πείρα δεν την ωφέλησε (ή μήπως την ωφέλησε;) σε τίποτα, το όνειρό της την περίμενε στο αρχικό σημείο εκκίνησης για την αναζήτηση. Ο Μοζαμέλ, σέρνοντας τη χρυσή σκιά του, φωτεινός, ολόλαμπρος σαν ήλιος, ο άντρας που έψαχνε στους μεγάλους δρόμους, στις πλατείες και στα καφενεία του κόσμου του αλαργινού, ήταν εκεί και μοίραζε χρυσά κομμάτια τη σκιά του στον κόσμο που τον ακολουθούσε. Και δεν έμεινε ούτε σημάδι πίσω του από τη χρυσή σκιά κι από τη λάμψη.

Και η στιγμή της αποκάλυψης έφτασε εκεί, στον δικό της κόσμο. Ο Μοζαμέλ ήταν εκεί, «ήταν σχεδόν μες στην αυλή της» και δεν τον είχε δει. Και χρειάστηκε να κάνει τόσο μακρύ ταξίδι στον απέραντο κόσμο, σαν τον «πολύτροπον» Οδυσσέα, για να τον συναντήσει στην αυλή της, στην αρχή της.

Χρειάστηκε, ήταν ανάγκη να κάνει τόση προσπάθεια για να δει πόσο κοντά της ήταν η ευτυχία της και δεν την είχε πάρει είδηση. Και χρειάστηκε να μοιραστεί με όλο τον κόσμο τη χρυσή σκιά, την αύρα, την αγάπη, για να ανοίξουν τα μάτια της στο φως της αλήθειας, στον ήλιο της αγάπης, για να συναντήσει ο άνθρωπος τον άνθρωπο, να δέσουνε τα χέρια, να γίνουν ένα και μαζί να προχωρούνε με «όλο το χρυσό, όλο το φως» μέσα τους.

Από τη στιγμή που βρήκε η Ρόσνα τον αγαπημένο των ονείρων της, τον Μοζαμέλ, «η λάμψη έφυγε από τον δρόμο και μπήκε μέσα τους και ρίζωσε. Κι έμεινε εκεί. Για πάντα». Όπως ακριβώς στα παραμύθια.

«Μια φορά κι έναν καιρό», η Ρόσνα, ένα κορίτσι...

Μικρό, λιτό κι απέριττο, σύντομο, κατανοητό στη σύνθεση και την πυκνότητά του σε νοήματα, πολύ ανθρώπινο και τρυφερό, το Ρόσνα και... Μοζαμέλ της Χριστίνας Φραγκεσκάκη, αγαπητικό και όμορφο, γλυκό σαν την αγάπη, απαλό κι ανάλαφρο, επιβάλλεται με την ανεπιτήδευτη αθωότητά του, προσφέρεται ως δώρο γιορτινό ή γενεθλίων παντός καιρού κι αδιακρίτως ηλικίας, για να συνεχίσει να κάνει κύκλους στα στενά δρομάκια της καρδιάς όλων των ερωτευμένων με την αγάπη και με τη ζωή. Και να μοιράζεται η χρυσή σκιά της Ρόσνα στις φτωχογειτονιές των αισθημάτων.

Όπως ακριβώς στα παραμύθια.

Όπως «Μια φορά κι έναν καιρό, η Ρόσνα...».

Ρόσνα και... Μοζαμέλ
Χριστίνα Φραγκεσκάκη
Πατάκης
22 σελ.
ISBN 978-960-16-2921-6
Τιμή: €3,00

 

Πηγή : diastixo.gr