Ελληνική πεζογραφία-Αντώνης Γκόλτσος: «Η αφιέρωση» κριτική της Έρικας Αθανασίου

2016-10-04 17:07

Μια παράξενη αφιέρωση γίνεται αφορμή για να ξετυλιχτεί το μυστήριο, ένα μυστήριο που φτάνει πολλές δεκαετίες πίσω, στο μυθιστόρημα Η αφιέρωση του Αντώνη Γκόλτσου, ταγμένου στην αστυνομική λογοτεχνία. Μια αφιέρωση γραμμένη χειρόγραφα από το χέρι της μεταφράστριας σε μια συλλογή ποιημάτων.

Ο Αλκιβιάδης Πικρός θυμίζει ήρωες κλασικών αμερικανικών μυθιστορημάτων, με τις εμμονές τους, τις κατακτήσεις τους, την έλξη που ασκούν, τις περιπλανήσεις τους στην πόλη, την αδιαφορία τους για ανέσεις, την αντιμετώπιση της πείνας με ό,τι μπορεί να βρεθεί διαθέσιμο σε οποιαδήποτε μορφή, την αντοχή στο ποτό, την εξάρτησή τους από το τσιγάρο.

Μια αφιέρωση και στην πρώτη σελίδα του βιβλίου που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο. Αυτή όμως είναι μια χειρόγραφη αφιέρωση του συγγραφέα στους αναγνώστες του. «Με εκτίμηση, Αντώνης Γκόλτσος, Αθήνα 09.5.2016». Ημερομηνία που προφανώς παραδίδει το μυθιστόρημα του, ένα μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται το 2008, οι έρευνες όμως αφορούν γεγονότα που έγιναν δεκαετίες πίσω.

Βασικός ήρωας, ο Αλκιβιάδης Πικρός, δίνει την αφορμή στο συγγραφέα να κάνει λογοπαίγνια με το επίθετό του. «Ένα γλυκό για τον Πικρό». Ο Αλκιβιάδης Πικρός, ορφανός από δύο μηνών από μητέρα και από εννέα χρονών από πατέρα, έχει μεγαλώσει υπό την επίβλεψη του θείου του Αλέξανδρου, ενός ηλικιωμένου πια ευπατρίδη. Η αρχή του μυθιστορήματος τον βρίσκει ήδη γνωστό συγγραφέα αστυνομικών μυθιστορημάτων, να παλεύει με δύο αστυνομικά διηγήματα που μάλλον επιθυμούν να γίνουν ένα. Είναι οι μέρες που η πολύ μικρότερή του φίλη του πρέπει να φύγει για το Παρίσι, συνεχίζοντας τις σπουδές της, ενώ ο ίδιος ολοκληρώνει τη μετακόμιση από το πατρικό του σπίτι, όπου μέχρι τα 35 του συγκατοικεί με το θείο Αλέξανδρο.

Κατά τη μετακόμιση ζητάει από το θείο του και τα πράγματα των γονιών του, κυρίως βιβλία, τα οποία παραλαμβάνει ταξινομημένα σε διαφορετικά κουτιά. Νομικά κυρίως βιβλία από τη μητέρα του, διαφόρων ειδών από τον πατέρα του. Κάτι όμως φαίνεται να μην ταιριάζει ανάμεσα στα βιβλία αυτά. Μια συλλογή ποιημάτων, μεταφρασμένων από τα γαλλικά, με μια αφιέρωση προς τον πατέρα του από τη μεταφράστρια που δεν βγάζει νόημα: «Στον Πύρρο και στους άλλους σαμουράι, ελαφρά ας είναι η σκέψη».

Επιτέλους βρίσκει κάποιον που ήξερε τον πατέρα του και δεν είναι ο θείος του. Η πρώτη του σκέψη είναι να μιλήσει με τη μεταφράστρια αυτή, που όχι μόνο τον γνώριζε αλλά του αφιέρωσε και ένα βιβλίο. Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι μόνες διαθέσιμες πληροφορίες που έχει για τον πατέρα του είναι από το διαδίκτυο και δεν είναι πληροφορίες για τις οποίες ένας γιος θα μπορούσε να είναι περήφανος για τον γονιό του. Πρέπει να βρει τη μεταφράστρια. Οποιαδήποτε όμως αναζήτηση στο όνομά της αποβαίνει άκαρπη. Σαν να άνοιξε η γη και να την κατάπιε. Σαν η μοναδική μετάφραση και δουλειά που έκανε να ήταν αυτή η μετάφραση ποιημάτων. Αυτή που αφιέρωσε στον πατέρα του.

Η συγκεκριμένη αφιέρωση και η απουσία οποιασδήποτε πληροφορίας σχετικά με αυτή θα κινήσει τον Αλκιβιάδη Πικρό να αναζητήσει να μάθει ποιοι ήταν στην πραγματικότητα οι γονείς του. Γονείς για τους οποίους μέχρι τα 35 του χρόνια δεν είχε αναζητήσει περισσότερες πληροφορίες από αυτές που του έδινε ο θείος Αλέξανδρος.

Αυτά που μαθαίνει σιγά σιγά, ενώ ο θείος Αλέξανδρος δείχνει αρκετά απρόθυμος να συνεργαστεί μαζί του, παραπέμπουν σε άλυτα μυστήρια, έστω κι αν επισήμως οι λύσεις έχουν δοθεί. Μια δολοφονημένη μητέρα, με το δολοφόνο της να έχει καταδικαστεί, ένας πατέρας που έχει σκοτωθεί σε τροχαίο ατύχημα. Και όλα αυτά την περίοδο της Χούντας. Της Χούντας που ίσως να μην είναι εντελώς αμέτοχη στην τύχη των γονιών του. Γονείς που την έζησαν από αντίπαλα στρατόπεδα.

Κι όμως, φαίνεται να υπάρχει μια διαφορετική ιστορία από την επίσημα καταγεγραμμένη. Αυτή νιώθει την ανάγκη να ανακαλύψει ο Αλκιβιάδης Πικρός. Σαν χρέος του γιου προς τους γονείς του, σαν χρέος ενός συγγραφέα αστυνομικής λογοτεχνίας, που βρίσκεται μπροστά σε ένα μυστήριο που τον αφορά. Το μυστήριο τον συνεπαίρνει τόσο, που ξεχνάει ακόμα και να τηλεφωνήσει στην κοπέλα του, η οποία βρίσκεται πια στο Παρίσι και τον περιμένει, όπως της έχει υποσχεθεί.

Ο Αντώνης Γκόλτσος ακολουθεί με συνέπεια τον δικό του ήρωα συγγραφέα, ο οποίος ψάχνει για τη λύση του μυστηρίου, εξετάζοντας τα αρχεία που φαίνεται να έχει τηρήσει σχολαστικά ο θείος του. Μανιώδης καπνιστής, «μελετάει» το ταβάνι, κοιμάται τις δικές του ώρες ή δεν κοιμάται καθόλου, ξεχνάει να φάει, απορροφάται εντελώς από τις ενέργειες που απαιτείται να γίνουν προκειμένου να λυθεί το μυστήριο.

«Τσικλ» και ξεκινάει. «Τσικλ» το δικό του ακρωνύμιο για να μην ξεχνάει τα απαραίτητα όταν βγαίνει από το σπίτι, με πρώτα από όλα τα τσιγάρα του και φυσικά τα κλειδιά του. Και ενώ ζητάει τις απαντήσεις από τα φαντάσματα των γονιών του, μέσα από τα κουτιά που του παρείχε ο θείος του, διάφοροι εμφανίζονται στο δρόμο του. Η χαμένη μεταφράστρια, για την οποία δεν υπάρχει τίποτα στο διαδίκτυο, δημοσιογράφοι την εποχή της Χούντας αλλά και σημερινοί, ένας πρώην ιατροδικαστής, ένας ανάπηρος άντρας, μια δικηγόρος, μια γυναίκα που στην εποχή της δεν άφηνε κανέναν ασυγκίνητο, μια κοπέλα από το μπαρ που συχνάζει, η δική του κοπέλα που αναγκάζεται να επιστρέψει εσπευσμένα, αποφασισμένη να τον βοηθήσει να βρει την άκρη ή να τον αναγκάσει να σταματήσει πριν βρει την τύχη των γονιών του.

Ο Αντώνης Γκόλτσος κορυφώνει σιγά σιγά την αγωνία του αναγνώστη του, ενώ ο ήρωάς του, ανακαλύπτοντας όλο και περισσότερα στοιχεία, δέχεται διαφόρων τύπων απειλές προκειμένου να σταματήσει να σκαλίζει παλιές ιστορίες. Ο Αλκιβιάδης Πικρός θυμίζει ήρωες κλασικών αμερικανικών μυθιστορημάτων, με τις εμμονές τους, τις κατακτήσεις τους, την έλξη που ασκούν, τις περιπλανήσεις τους στην πόλη, την αδιαφορία τους για ανέσεις, την αντιμετώπιση της πείνας με ό,τι μπορεί να βρεθεί διαθέσιμο σε οποιαδήποτε μορφή, την αντοχή στο ποτό, την εξάρτησή τους από το τσιγάρο.

Η μέθοδος που φαίνεται ότι λείπει από τη ζωή του είναι εμφανής στον τρόπο που συλλέγει και ταχτοποιεί τα στοιχεία προκειμένου να φτάσει στη λύση του μυστηρίου, δίνοντας την ευκαιρία και στον αναγνώστη να παρακολουθήσει τα νέα στοιχεία που βγαίνουν στην επιφάνεια, κάνοντας τις δικές του υποθέσεις.

Το τέλος, όμως, είναι μη αναμενόμενο. Τα μυστικά, τα κρυμμένα από καιρό, όταν βγαίνουν στην επιφάνεια φέρνουν μεγάλες ανατροπές. Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Με μια αφιέρωση ξεκινάει το μυθιστόρημα, με ένα γράμμα τελειώνει. Γραμμένα από το ίδιο χέρι. Η αφιέρωση δημιουργεί το μυστήριο, το γράμμα το λύνει. Ανάμεσά τους έχουν κινηθεί ένα σωρό ζωές και θάνατοι.

Ένα ενδιαφέρον βιβλίο που διαβάζεται με ευχαρίστηση.

Η αφιέρωση
Αντώνης Γκόλτσος
Μεταίχμιο
456 σελ.
ISBN 978-618-03-0396-4
Τιμή: €16,60

 

Πηγή : diastixo.gr