Δράση για μιά Άλλη Πόλη-Καλή πατρίδα, σύντροφε Λευτέρη!
Πέθανε ο σκηνοθέτης και ποιητής Λευτέρης Ξανθόπουλος. Τα Βριλήσσια χάνουν έναν σπουδαίο δημότη. Και η ΔΡΑΣΗ έναν καλό φίλο.
Τον Λευτέρη Ξανθόπουλο τον γνώρισα από τον Σάμη Γαβριηλίδη. Σήμερα δεν υπάρχει κανένας από τους δύο. Τι θλίψη! Μετοίκησαν σε άλλους ουρανούς και σίγουρα, αν υπάρχει μετά θάνατον ζωή, αυτή την ώρα κάνουν σχέδια για ποιήματα, ταινίες και εκδόσεις. Ο Λευτέρης Ξανθόπουλος θα μείνει στην ιστορία της ελληνικής τέχνης, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης για το Παρασκήνιο, τις ταινίες, τα ντοκιμαντέρ, τα ποιήματα του. Εμείς θα τον θυμόμαστε για την ζεστασιά, την τρυφερότητα και τη φιλία που μας χάρισε. Για όλα όσα έκανε για εμάς και μαζί μας. Ο Λευτέρης συμμετείχε στις εκδηλώσεις μας. Ήταν Βριλησσιώτης εξάλλου! Τον Ιούλιο του 2010 συμμετείχε σε εκδήλωση της ΔΡΑΣΗΣ στο ΤΥΠΕΤ που είχε θέμα «Κρίση και διανόηση»*. «Η δουλειά μου είναι να αφηγούμαι ιστορίες», μας αυτοσυστήθηκε. «Αυτό γνωρίζω, αυτό μου αρέσει και αυτό προσπαθώ να κάνω, όσο καλύτερα μπορώ. Είτε γράφω ένα ποίημα είτε σκηνοθετώ μια ταινία, η ιστορία είναι που με ενδιαφέρει, το στόρι όπως λέμε στην διάλεκτο της συντεχνίας μας. Προσπαθώ, αυτό που θα αφηγηθώ να έχει αρχή μέση και τέλος και να είναι, όσο πιο συναρπαστικό γίνεται, ίσως γιατί πρώτα-πρώτα σε μένα τον ίδιο αρέσει να ακούω, να διαβάζω ή να βλέπω στον κινηματογράφο ιστορίες που με γοητεύουν και με συγκινούν». Το 2016** ήρθε πάλι στο Cine Δράση, στις 25 Γενάρη, την επέτειο του Ολοκαυτώματος, για να κουβεντιάσουμε πάνω στο ντοκιμαντέρ του Αλέν Ρενέ «Νύχτα και Καταχνιά», την πρώτη κινηματογραφική μαρτυρία για τα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης. Είχε μόλις κυκλοφορήσει το βιβλίο «Μπλόκ 25: Μαρτυρία ομηρίας» της Καρολίνας Ναχμούλη – Γαβριηλίδου, μιας από τις ελάχιστες γυναίκες που επέζησαν των στρατοπέδων Άουσβιτς-Μπιρκενάου και Μπέργκεν-Μπέλζεν. Τα υλικά για το βιβλίο προέκυψαν από τη συνέντευξη που παραχώρησε η Καρολίνα, στις 10 Μαρτίου 1998 στο Ίδρυμα Οπτικής Ιστορίας του Ολοκαυτώματος (Shoah Visual History Foundation) του Στήβεν Σπίλμπεργκ και χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία της ταινίας «Λίστα του Σίντλερ». Ο γιος της, εκδότης, Σάμης Γαβριηλίδης έφερε στο φως τις μαρτυρίες μέσα από το συγκεκριμένο βιβλίο το οποίο ολοκληρώθηκε με την εξαιρετική έρευνα, επιμέλεια και επίμετρο του Λευτέρη. 35΄λεπτά κράτησε το ντοκιμαντέρ, 2 ώρες η συζήτηση. Άμεσος, αυθεντικός ειλικρινής, χείμαρρος ο Λευτέρης, ούτε αυτός σταματούσε, ούτε οι θεατές έφευγαν. Πάντα μας βοηθούσε με ιδέες για προβολές, εκδηλώσεις, δραστηριότητες. Δική του πρόταση ήταν να καλέσουμε τον Ροβήρο Μανθούλη, από τα δικά του αρχεία πήραμε την ταινία «Μπλουζ με σφιγμένα δόντια», αλλά και πολλά άλλα σπάνια φιλμ του πρωτοποριακού ελληνικού κινηματογράφου των τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα. Τα σεμινάρια για τον κινηματογράφο, που έφτασαν στην φετινή Κινηματογραφική Γεωγραφία, ήταν μια δική του πρόταση. Θα ήθελε να συμμετέχει, αλλά είχε μόλις αναλάβει την υποχρέωση να σκηνοθετήσει μια σειρά ντοκιμαντέρ με τον γενικό τίτλο «Αυτοί που τόλμησαν» για λογαριασμό της Cosmote TV. Ξέρω πως πριν μπει στο νοσοκομείο για εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς είχε αναλάβει υποχρεώσεις σε μια σειρά εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του ποιητή Μίλτου Σαχτούρη, έναν ποιητή που αγαπούσε να διαβάζει και είχε γυρίσει δύο ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του. Τελευταία φορά που τον είδα ήταν στο αγαπημένο Poems and Crimes των εκδόσεων Γαβριηλίδης στις αρχές του χρόνου. Είχε κόψει την αντισυμβατική αλογοουρά του, αλλά είχε πάντα το ίδιο αντισυμβατικό και τρυφερό ύφος. Είπαμε να τα ξαναπούμε αλλά μας πρόλαβε η πανδημία και τώρα ο θάνατος. Αλλά τι με αυτό; Ο Λευτέρης θα είναι πάντα εδώ με το έργο του και πολύ περισσότερο με το παράδειγμα του: Όταν αγαπάς αυτό που κάνεις πάντα δίνεσαι ολόψυχα και πάντα αποδίδεις τα καλύτερα. Για τη ΔΡΑΣΗ και το Cine - Δράση Μαρίνα Παπαχριστοδούλου Μικρό βιογραφικό του Λευτέρη Ξανθόπουλου Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε Νομικά χωρίς να δώσει πτυχιακές εξετάσεις. Στην Αγγλία σπούδασε κινηματογράφο, στη σχολή The London Film School. Έζησε για περισσότερο από δέκα χρόνια σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Σκηνοθέτησε ένα μεγάλο αριθμό ταινιών ντοκιμαντέρ (Ελληνική κοινότητα Χαϊδελβέργης, Ο Γιώργος από τα Σωτηριάνικα, Στα Τουρκοβούνια, Επί Κολωνώ, Η μεγάλη πομπή, Παύλος Ζάννας, Ποιός είναι ο τρελός λαγός, Σκοτεινός συνωμότης, κ.ά). Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Καλή πατρίδα, σύντροφε (Beloiannisz), γυρίστηκε το 1985 στην Ουγγαρία και βραβεύτηκε στο 39ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Λοκάρνο ενώ η επόμενη Ο Δραπέτης (1991) συμμετείχε στο Δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών στο 44ο Φεστιβάλ των Καννών. Τον Ιανουάριο του 1967, ποιήματά του βραβεύονται στον Γ’ πανελλήνιο ποιητικό διαγωνισμό του περιοδικού Πανσπουδαστική. Το 1972 εκδίδεται η πρώτη του ποιητική συλλογή Αντίψυχα (β’ έκδοση 1992). Ακολουθούν: Περιπέτειες πλανόδιου σωματοφύλακα ονείρων, Το κόκκινο δωμάτιο, Σήκωσε το κεφάλι σου πατέρα, Η ορμή του νερού και των υδάτων, Άγγελος των πρώτων ημερών (πεζό), Γιατί οι γυναίκες δεν αγαπούν τη βροχή, Η έβδομη βροχή και Γάτες αλλού (μικρές ιστορίες). Ανάμεσα στις πρόσφατες δουλειές του στο ντοκιμαντέρ περιλαμβάνονται οι τίτλοι: Η εποχή των Κενταύρων – Ο μουσουργός Αλέκος Ξένος (2009), Γεώργιος Ν. Παπανικολάου – Παπ τεστ (2008), Σπίτι δίπλα στη θάλασσα – Η. Χ. Παπαδημητρακόπουλος (2007), Ένας υπέροχος άνθρωπος – Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή (2006), Ο κήπος με τ’ αμέτρητα παράθυρα – Νίκος Εγγονόπουλος (2005), Κληρονόμος πουλιών – Μίλτος Σαχτούρης (2004) και πολλά άλλα. (Τα βιογραφικά στοιχεία είναι από το περιοδικό «Ο Αναγνώστης») * Ιούλιος 2010: Ο σκηνοθέτης και ποιητής Λευτέρης Ξανθόπουλος στην εκδήλωση της ΔΡΑΣΗΣ: https://www.drasivrilissia.gr/Articles/Article/1786 ** Ιανουάριος 2016: Ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος, προβολή του εμβληματικού ντοκιμαντέρ του Αλαίν Ρενέ και συζήτηση με τον σκηνοθέτη - ποιητή Λευτέρη Ξανθόπουλο: https://www.drasivrilissia.gr/Articles/Article/2781