Χαρά Κοσεγιάν: «Ναϊρί, εκεί που συναντιούνται τα ρυάκια…»

2017-11-16 17:43

Ναϊρί… Παίρνεις το βιβλίο και σκέφτεσαι τι να σημαίνει άραγε. Το προφέρεις και ακούς νερά που τρέχουν… Όνομα κοριτσιού θα ’ναι. Αργότερα επαληθεύεται η εκδοχή σου: όνομα θηλυκό –Αρμενία, το ασσυριακό της όνομα– αλλά και νερά που τρέχουν, εκεί που συναντιούνται τα νερά της Μεσοποταμίας.

«Ρυάκια οι ζωές των ανθρώπων, αέναα μετακινούμενες» λέει η αφηγήτρια. «Μετακινούνται, σμίγουν, χωρίζουν, δημιουργούν, γκρεμίζουν, καταστρέφουν…». Και πάνω απ’ όλα ερωτεύονται. Στο μυθιστόρημα της Χαράς Κοσεγιάν δεσπόζει ο έρωτας με τις εύθραυστες ισορροπίες του και τις σχέσεις εξάρτησης που δημιουργεί. Σμίγουν άνθρωποι από όλα τα μέρη του κόσμου: Έλληνες, Αρμένιοι, Κούρδοι, Πόντιοι, Κύπριοι, Βούλγαροι. Οι προσωπικές τους μικροϊστορίες συνυφαίνονται με μνήμες του παρελθόντος και συντονίζονται με την ιστορία του κόσμου, την επικαιρότητα αλλά και με την ιστορία του Κύπρου, εκεί που τους ενώνει η μοίρα. Όλα τα πρόσωπα είναι σε τροχιά αναζήτησης κάποιου έρωτα, νοητού ή υπαρκτού, κυριολεκτικού ή μεταφορικού: έρωτα πατρίδας, άντρα, γυναίκας, πατέρα, γης, ιδέας. Πρωταγωνιστές στο ίδιο δράμα, συναντιούνται σε τόπο δραματικό, σε συνέδριο διαλεκτολογίας. Και καθώς το νήμα της αφήγησης ξετυλίγεται, ακολουθούμε μαζί τους το οδοιπορικό του ταξιδιού, τους στοχασμούς τους, τις προσδοκίες και ανησυχίες τους.

Όλα τα πρόσωπα περιφέρονται στο νησί έχοντας έναν καημό στην καρδιά. Αναζητούν, προβληματίζονται, συζητούν για την πολιτική, την πολύπαθη γλώσσα, τις μικρότητες του έρωτα, τα πάθη των ανθρώπων. Διάλογοι εύστροφοι, διανοούμενοι. Η αφήγηση πολυεστιακή με κύρια αφηγήτρια τη Λυδία, που ενίοτε παραχωρεί τον λόγο (τον μονόλογο θα έλεγα) στην Ντενίς, αλλά και άλλοι ενδοδιηγητικοί αφηγητές με παρένθετες ιστορίες. Ημερολογιακές οι σημειώσεις τους με επίκεντρο το συνέδριο και την Κύπρο αλλά και τις προσωπικές τους ιστορίες.

Ρυάκια που τρέχουν και συναντιούνται, λοιπόν, οι ζωές των ανθρώπων στο μυθιστόρημα της Κοσεγιάν. Το χέρι της μοίρας καθοδηγεί τα βήματά τους στον τόπο συνάντησης και γνωριμίας, εκεί όπου θα ανακαλύψουν μυστικά που τους ενώνουν χωρίς να το γνωρίζουν. Στο φόντο η ιστορία και ο πολιτισμός της Κύπρου: η φύση της, οι συνήθειες των ανθρώπων, αλλά και η πονεμένη ιστορία του νησιού αδιάλειπτα παρούσα. Και παράλληλα μια άλλη ματωμένη ιστορία, ο διωγμός των Αρμενίων και η δική τους περιπλάνηση. 

Στο μυθιστόρημα της Χαράς Κοσεγιάν δεσπόζει ο έρωτας με τις εύθραυστες ισορροπίες του και τις σχέσεις εξάρτησης που δημιουργεί. Σμίγουν άνθρωποι από όλα τα μέρη του κόσμου: Έλληνες, Αρμένιοι, Κούρδοι, Πόντιοι, Κύπριοι, Βούλγαροι. Οι προσωπικές τους μικροϊστορίες συνυφαίνονται με μνήμες του παρελθόντος και συντονίζονται με την ιστορία του κόσμου, την επικαιρότητα αλλά και με την ιστορία του Κύπρου, εκεί που τους ενώνει η μοίρα.

Στην αφήγηση ενσωματώνονται αυτούσιες εξιστορήσεις Κυπρίων για τον αγώνα του 1955-59 και την εισβολή του 1974. Εμβόλιμες στα επεισόδια του συνεδρίου και οι συζητήσεις για το κυπριακό: για την ΕΟΚΑ και την Ένωση, τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου, τις διακοινοτικές ταραχές του 1963, την εισβολή και τους αγνοούμενους, αλλά και για την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς στη βόρεια Κύπρο, για τους χιλιάδες Τούρκους εθνικιστές εποίκους, για το ΟΧΙ στο σχέδιο Ανάν και πολλά άλλα. Καίριες και οι συζητήσεις με αφορμή τις εισηγήσεις του συνεδρίου για την αξία των διαλέκτων και τη γλώσσα που φθίνει.

Το αφηγηματικό νήμα αρχίζει στις 8 Απριλίου γύρω από το τριήμερο συνέδριο. Ο αφηγηματικός χρόνος, όμως, και η περιπέτεια που περιγράφεται στο νησί ολοκληρώνεται σε 10 μέρες και το τέλος έρχεται τρεις μήνες μετά. Με πρωτότυπη αφηγηματική τεχνική, η οποία άλλοτε εστιάζει στον μικρόκοσμο της ηρωίδας και άλλοτε ανοίγει σαν κάμερα για να εξακτινωθεί πανοραμικά στο διεθνές πεδίο. Μυθιστόρημα γοητευτικό, με χαρακτήρες αληθοφανείς, με λέξεις επιλεγμένες σαν βότσαλα της θάλασσας, με ύφος μεταξύ ρεαλισμού και ποιητικότητας και με προβληματισμούς που αφορούν κάθε άνθρωπο. Αλήθειες που μας κάνουν να αγαπάμε περισσότερο τη ζωή που τρέχει σαν ρυάκι.

 

Η Αγάθη Γεωργιάδου είναι διδάκτωρ Φιλολογίας

 

Ναϊρί
Εκεί που συναντιούνται τα ρυάκια...
Χαρά Κοσεγιάν
Σταμούλης
304 σελ.
ISBN 978-618-5161-64-4
Τιμή: €19,08

 

 

πηγή : diastixo.gr