Bernard Frio: «Ιστορίες στο τάκα τάκα»

2017-11-02 17:07

Από το στήσιμο και την εικονογράφηση του εξωφύλλου, προετοιμάζεσαι για το τι έχεις να αντιμετωπίσεις μπαίνοντας στον κύκλο με τις 25 «παρανοϊκές», τρόπος του λέγειν παρανοϊκές, ευφυέστατες, καθημερινές ιστορίες με ήρωες παιδιά, Ιστορίες στο τάκα τάκα, γραμμένες από έναν σύγχρονο, μοντέρνο, έμπειρο συγγραφέα, γνώστη της ψυχολογίας, αλλά και των «θέλω» του παιδιού. Ακόμα και τα περιεχόμενα που προτάσσονται είναι τόσο χαριτωμένα δοσμένα – αν όχι με εντελώς πρωτότυπο, σίγουρα με παιγνιώδη τρόπο. Όλα είναι ελκυστικά, προδιαθέτουν και συντελούν ώστε όποιος παίρνει στα χέρια το βιβλίο να είναι εντελώς αδύνατο να μην έχει την περιέργεια να το ανοίξει.

Μέσα από τις απλές, πιο απλές δεν γίνεται, πανέμορφες και ολοζώντανες μικρές ιστορίες του, ο Μπερνάρ Φριό μιλάει στους μεγάλους που ασχολούνται με παιδιά σαν εκπρόσωπος των παιδιών για το πώς σκέφτονται, για το τι θέλουν, πώς θα ήθελαν τα παιδιά να σκέφτονται γι’ αυτά οι γονείς τους, η μαμά κυρίως, που ασχολείται πιο πολύ μαζί τους, και πώς αντιλαμβάνονται τα παιδιά τη σχέση των υπεύθυνων της ανατροφής και της αγωγής τους με αυτά, τι θα περίμεναν από τους γονείς και τους μεγάλους.

Ο ευφυής συγγραφέας υποβάλλει με τρόπο απλό και φυσικό όλα όσα έπρεπε οι μεγάλοι να κάνουν για τα παιδιά τους. Πέρα από αυτό, τον συγγραφέα Μπερνάρ Φριό απασχολούν και οι διαπροσωπικές σχέσεις των παιδιών στην καθημερινότητά τους. Τα παιδιά, λόγω ανασφάλειας, κάνουν, συνήθως, το αντίθετο από αυτό που θέλουν στην πραγματικότητα για να τραβήξουν την προσοχή των άλλων και να επιτύχουν αυτό που τα ενδιαφέρει.

«…Τη Βιργινία… δεν τη χωνεύω καθόλου. Μου φαίνεται πολύ χάλια και πολύ ασχημομούρα… Κάθε μέρα της στέλνω γραμματάκια με πολύ φοβερά λόγια: “Χοντροκανάτα, γουρλομάτα” ή “Είσαι γυμνοσάλιαγκας και σε σιχαίνομαι”. Εκείνη μου γράφει σε χαρτί με χρώμα λαχανί και ζωγραφισμένες νεκροκεφαλές». Τελικά, ύστερα από κάμποσες τέτοιες αψιμαχίες, η μέρα τους τελειώνει με τις αποκαλύψεις:

«Πες το, πες το ότι δεν με χωνεύεις» του φώναξε η Βιργινία κλαίγοντας.

Και ο «ανώνυμος» πολιορκητής άνοιξε επιτέλους την καρδούλα του και της φώναξε:

«Εγώ; Σε χωνεύω και σε παραχωνεύω. Και μάλιστα σ’ αγαπώ. Εγώ, δεσποινίς μου, σ’ αγαπώ!» και της έδωσε μια κλοτσιά στον πισινό. Έτσι, για να μην κλαίει.

Ιστοριούλες απλές, καθημερινές από τη ζωή των παιδιών, που δεν τις γράφουν τα παιδιά, αλλά ένας μεγάλος που ενεργεί για λογαριασμό τους, παρουσιάζοντας τις δράσεις όπως θα ήθελαν τα παιδιά – όχι ακριβώς, λίγο ανεβασμένα με σκοπό να βοηθάει τα παιδιά να προχωρούν, να τους ανοίγει δρόμους έκφρασης και, γιατί όχι, και δημιουργίας.
Ο Μπερνάρ Φριό, στήνει απέναντι στο παιδί τον κόσμο όπως εκείνο τον εννοεί και όπως τον αντιλαμβάνεται και τον θέλει, για να δει τον εαυτό του αντικειμενικά, όσο γίνεται, να ανακαλύψει μόνο του τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει για να βιώνει σωστά όλα τα στάδια της εξέλιξής του. 

Μέσα από τις απλές, πιο απλές δεν γίνεται, πανέμορφες και ολοζώντανες μικρές ιστορίες του, ο Μπερνάρ Φριό μιλάει στους μεγάλους που ασχολούνται με παιδιά σαν εκπρόσωπος των παιδιών για το πώς σκέφτονται, για το τι θέλουν, πώς θα ήθελαν τα παιδιά να σκέφτονται γι’ αυτά οι γονείς τους.

Ο μικρός που θέλει να πιάσει το χέρι της Μαρίας περνάει από ένα σωρό «αν», εξετάζοντας όλες τις εκδοχές ώσπου να βρει την κατάλληλη στιγμή και την ευκαιρία, μετά από το «αν φοβηθεί κι αρχίσει να κλαίει…». Και αποφασίζει μιλώντας στον εαυτό του: «… θα της πιάσω το χέρι της και θα της πω: “Μαράκι, σε συμπαθώ πολύ”».

Σε μια άλλη ιστορία σύντομη, ο Πέτρος, για να επιβληθεί στο περιβάλλον τραβώντας την προσοχή του δασκάλου την ώρα του μαθήματος, μεταχειρίζεται όλα τα μέσα. Και μόνο όταν ο δάσκαλος τον ξαφνιάζει λέγοντάς του: «Εντάξει, Πέτρο, σε είδα, μπορείς τώρα να καθίσεις στο κάθισμά σου», αμέσως τότε συμμορφώνεται κι αρχίζει να γράφει όπως όλα τα παιδάκια.

Αλλού, σε άλλη χαριτωμένη ιστορία, ο μικρός ήρωας («πατρός αγνώστου» παλιά) βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση γιατί έχει ένα μεγάλο μυστικό: πρέπει να προσποιείται πως δεν ξέρει ποιος είναι ο πατέρας του, και εφευρίσκει διάφορους λόγους που περνάνε από το μυαλό του για να δικαιολογεί την απουσία εκείνου από τη ζωή του. Και αποφασίζει να τον αγνοήσει ηθελημένα, «γιατί θα δημιουργηθούν μεγάλα προβλήματα». Και πολλές φορές δεν λέει τίποτα:

«Γιατί εγώ ούτε που ξέρω ποιος είναι ο πατέρας μου. Και αυτό όσο να ’ναι προτιμώ να μην το λέω». 

Καθεμιά από τις ιστορίες του Φριό αντιμετωπίζει και ένα πρόβλημα από εκείνα που απασχολούν τα παιδιά στην καθημερινότητά τους και στα οποία συνήθως πρέπει να δώσουν λύση οι γονείς και κάθε υπεύθυνος. Το συγκεκριμένο βιβλίο, στην πραγματικότητα, είναι ένα λογοτεχνικό «εγχειρίδιο διαπαιδαγώγησης» όσων είτε ασχολούνται με παιδιά είτε γράφουν για παιδιά.

Στα «παραμύθια», μία από τις χαριτωμένες ιστορίες του, ο Φριό πολύ έξυπνα, σύντομα και μεθοδικά, «στο τάκα τάκα», υποδεικνύει τρόπους «δημιουργικής γραφής» (στις μέρες μας το φαινόμενο έχει γίνει μόδα, υπάρχουν «φροντιστήρια δημιουργικής γραφής σε κάθε γωνιά των μεγαλουπόλεων …»).

Χαρακτηριστική είναι η ιστορία που επιγράφεται «μαμά», όπου μέσω των αντιδράσεων του παιδιού στις σχέσεις της καθημερινότητάς τους, δίνει μαθήματα στις μητέρες που με τον απαράδεκτο τρόπο συμπεριφοράς τους κάνουν τα παιδιά τους δυστυχισμένα από υπερβολική αγάπη και υπερπροστασία. Και αντί να κάνει κηρύγματα, αφήνει το ίδιο το παιδί να της μάθει με τον απλό τρόπο του πού θα μπορούσε να διοχετεύει δημιουργικά το ενδιαφέρον της:

«Δεν καταλαβαίνεις, βρε μαμά; Καμιά μέρα θα πεθάνω από ντροπή [που συχνά τον φιλάει μπροστά σε όλα τα παιδιά]. Και θα φταις εσύ. Έλα τώρα, μανούλα, δε θέλω να κλαις. Άκου, έχω μια ιδέα: Αυτή την τόσο πολλή αγάπη να τη μοιραζόμαστε και με άλλους… Μια ωρίτσα αγάπης πού και πού, σίγουρα θα τη θέλανε… Κι ύστερα, μαμά, αφού σου περισσεύει τόση αγάπη, γιατί δε φυλάς λίγη και για τον μπαμπά; Βάζω στοίχημα πως θα του άρεσε. Μπορεί και να ξαναγύριζε στο σπίτι αν τον αγαπούσες λιγάκι… »

Το ξαναλέω και επιμένω: Καθεμιά από τις ιστορίες του Φριό αντιμετωπίζει και ένα πρόβλημα από εκείνα που απασχολούν τα παιδιά στην καθημερινότητά τους και στα οποία συνήθως πρέπει να δώσουν λύση οι γονείς και κάθε υπεύθυνος. Το συγκεκριμένο βιβλίο, στην πραγματικότητα, είναι ένα λογοτεχνικό «εγχειρίδιο διαπαιδαγώγησης» όσων είτε ασχολούνται με παιδιά είτε γράφουν για παιδιά. Είναι βιβλίο γραμμένο με τη σοφία του ειδικού ο οποίος ξέρει πού και πώς μιλάει, σε ποιον απευθύνεται και τι χρειάζεται, τι είναι απαραίτητο να λέει. Με απλό, σίγουρο τρόπο και ασφαλή δρόμο, οδηγεί τα πράγματα στον στόχο που έχει θέση ως σκοπό του εγχειρήματος:

Να διασκεδάσει μικρούς και μεγάλους, να ρίξει φως σε καθημερινά πράγματα που καλύπτει η σκιά και το μυστήριο είτε της άγνοιας ουσιωδών πραγμάτων είτε σκοπιμοτήτων, όπως σε ορισμένες περιπτώσεις που το παιδί πληρώνει λάθη και παραλήψεις των γονιών του (της μαμάς).

 

Ιστορίες στο τάκα τάκα
Μπερνάρ Φριό
Μετάφραση: Ξένια Καλογεροπούλου
Πατάκης
96 σελ.
ISBN 978-960-16-7220-5
Τιμή: €5,90

 

 

πηγή : diastixo.gr