Ανδρέας Πανταζόπουλος: «Ο αριστερός εθνικολαϊκισμός – Από την αντιπολίτευση στην εξουσία» κριτική του Απόστολου Σπυράκη

2017-01-18 11:44

Σύμφωνα με μια έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, ένα 75% των Ελλήνων πολιτών πιστεύει ότι η σημερινή οικονομική κρίση ήταν προσχεδιασμένη από εξωθεσμικά κέντρα, ένα 60% θεωρεί ότι ο Κώστας Σημίτης είναι εβραϊκής καταγωγής, ένα 68% είναι της άποψης ότι το φάρμακο για τον καρκίνο έχει βρεθεί αλλά για άγνωστους λόγους δεν δίνεται στους ασθενείς κι ένα 58% έχει την πεποίθηση ότι οι επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους ήταν έργο των ίδιων των ΗΠΑ.

Πάνω σε τέτοιες παρωχημένες αντιλήψεις που έχουν διαποτίσει την κοινή γνώμη πάτησε το ρεύμα του αριστερού εθνολαϊκισμού για να σαρώσει τη χώρα την τελευταία πενταετία, βασισμένο σ’ έναν προσεκτικό σχεδιασμό και μια εξαιρετικά πετυχημένη κατασκευή ενός εικονικού εχθρού που απειλεί τον αγνό λαό, ο οποίος δεν μπορεί να έχει άδικο ό,τι και να συμβεί, κατά το λαϊκιστικό δόγμα. Χρησιμοποιώντας τις ψηφιακές ροές του διαδικτύου που διευκολύνουν αφάνταστα την επικράτηση της άκριτης σκέψης και της συγκινησιακής φόρτισης, το κίβδηλο, πολεμογενές, αρχαϊκό, αντιστασιακό πνεύμα, τις μανιχαϊκές και αυθαίρετες γενικεύσεις, τις συνθηματολογίες, ο εθνολαϊκισμός κατάφερε να γίνει κυρίαρχο ρεύμα υπερβαίνοντας τα παραδοσιακά όρια δεξιάς αριστεράς, επανακαθορίζοντας τους όρους του πολιτικού παιχνιδιού.

Έχοντας τέτοιες εμμονές με την κατάκτηση της εξουσίας ώστε να μελετούν τον Σουν Τσου, τον Μακιαβέλι, τον Μπίσμαρκ, ακόμα και το σενάριο της σειράς «Game of Thrones», οι απανταχού εθνολαϊκιστές δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό στην υιοθέτηση των πιο αλλόκοτων φαινομενικά τακτικών. Στη δική μας περίπτωση δεν δίστασαν να υιοθετήσουν τα αρνητικά χαρακτηριστικά αυτού που στο παρελθόν στιγματιζόταν ως δεξιό κατεστημένο, τον βαθύ συντηρητισμό των Ελλήνων και την επιβίωση παρωχημένων αξιών του παρελθόντος που δεν μπορούν να λειτουργήσουν μέσα σε ένα παγκοσμιοποιημένο πλαίσιο γεμάτο προκλήσεις εξωτερικές. Από αυτήν τη σκοπιά, εξόχως διαφωτιστική είναι η σχέση του αριστερού εθνολαϊκισμού με την ηγεσία της Εκκλησίας, στην οποία υποτάχτηκε εντελώς μη θέλοντας να χάσει εκλογική πελατεία από μια πιθανή σύγκρουση με την ελληνορθόδοξη ιεραρχία. Μια άλλη στρατηγική του, ιδιαίτερα πετυχημένη, είχε να κάνει με την εμμονική εστίαση στον χώρο των διαπλεκόμενων ΜΜΕ, μια επεξεργασμένη και καλοδουλεμένη στρατηγική μιντιακού τζούντο εισαγόμενη από άλλα ακροδεξιά και ακροαριστερά κινήματα της Ευρώπης, όπου γνώρισε επιτυχία υπηρετώντας την αναγκαιότητα του στρατοπεδικού διχασμού μέσω της απροκάλυπτης συκοφαντίας και της ανακάλυψης αποδιοπομπαίων τράγων στον χώρο των μέσων ενημέρωσης.

Χρησιμοποιώντας τις ψηφιακές ροές του διαδικτύου που διευκολύνουν αφάνταστα την επικράτηση της άκριτης σκέψης και της συγκινησιακής φόρτισης, το κίβδηλο, πολεμογενές, αρχαϊκό, αντιστασιακό πνεύμα, τις μανιχαϊκές και αυθαίρετες γενικεύσεις, τις συνθηματολογίες, ο εθνολαϊκισμός κατάφερε να γίνει κυρίαρχο ρεύμα υπερβαίνοντας τα παραδοσιακά όρια δεξιάς αριστεράς.

Η πιο καθοριστική στιγμή του εθνολαϊκιστικού ρεύματος στην Ελλάδα ήταν το δημοψήφισμα του 2015, πριν από το οποίο οι ιθύνοντες του κυβερνητικού συνασπισμού είδαν με έκπληξη όλες τις ψευδαισθήσεις τους για υποστήριξη από δυνάμεις εκτός Ευρώπης να διαψεύδονται παταγωδώς, προς μεγάλη τους σύγχυση. Μετά το δημοψήφισμα που διενεργήθηκε για να αποτρέψει τη διάσπαση της κυβέρνησης έπαψε να υφίσταται ο συνδετικός ιστός που ένωνε τα δύο κυβερνητικά αντιμνημονιακά κόμματα, και θα περίμενε κανείς μια αναδιάταξη των δυνάμεων με βάση έναν ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Αποδείχτηκε όμως ότι, παρά τους αντίθετους ισχυρισμούς μερικών θλιβερών διανοουμένων, ο Σύριζα σε καμιά περίπτωση δεν κινήθηκε προς την ολοένα συρρικνούμενη ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, αλλά συνέχισε τη συμπόρευση με ένα καθαρά δεξιό κόμμα έχοντας ως μοναδικό κίνητρο τη νομή της εξουσίας. Ζούμε πια την περίοδο της μεγάλης πολιτικής και ιδεολογικής ήττας του εθνολαϊκισμού μέσα από τη βίαιη διάψευση των προσδοκιών που καλλιέργησε. Τα όρια των τακτικισμών του δείχνουν να εξαντλούνται οριστικά, έχοντας καταφέρει όμως να διαλύσουν περαιτέρω την κοινωνία των πολιτών και να ενισχύσουν τον παραδοσιακό ελληνικό ατομικισμό ως στρατηγική επιβίωσης, με τις αντιευρωπαϊκές τάσεις να αποκτούν μόνιμο και πλειοψηφικό χαρακτήρα.

Κατά τον καθηγητή Ανδρέα Πανταζόπουλο, έναν από τους πρωτοπόρους μελετητές του εθνικολαϊκιστικού φαινομένου, το πολιτικό αυτό ρεύμα, που μοιάζει πανίσχυρο σε κάποιες φάσεις και τείνει να εξαπλωθεί σαν ιός στις δυτικές κοινωνίες, είναι κατασκεύασμα από τα πάνω μιας ομάδας διανοουμένων που διακατέχονται από μια κυνική εξουσιολαγνική εμμονή εφευρίσκοντας τρόπους χειραγώγησης της δημοκρατίας κυρίως μέσω ενός κινηματισμού που αναζητεί ουτοπικές διεξόδους των προβλημάτων της κοινωνίας, μέχρι ο βολονταρισμός της να έρθει σε σύγκρουση με την πραγματικότητα αποδεικνύοντας την αυταπάτη του.

Ζούμε πια την περίοδο της μεγάλης πολιτικής και ιδεολογικής ήττας του εθνολαϊκισμού μέσα από τη βίαιη διάψευση των προσδοκιών που καλλιέργησε. Τα όρια των τακτικισμών του δείχνουν να εξαντλούνται οριστικά, έχοντας καταφέρει όμως να διαλύσουν περαιτέρω την κοινωνία των πολιτών και να ενισχύσουν τον παραδοσιακό ελληνικό ατομικισμό ως στρατηγική επιβίωσης, με τις αντιευρωπαϊκές τάσεις να αποκτούν μόνιμο και πλειοψηφικό χαρακτήρα.

Μελέτες σαν αυτήν από τις εκδόσεις Επίκεντρο, που έχουν να επιδείξουν έναν αξιοσημείωτο αριθμό σημαντικών εργασιών πάνω στο φαινόμενο του λαϊκισμού, αποτελούν ανάσες πραγματικές σε ένα περιβάλλον πνιγηρού, αντιευρωπαϊκού επαρχιωτισμού που απειλεί να μας βουλιάξει στη μετριότητα και τη μιζέρια. Ο Ανδρέας Πανταζόπουλος, μαζί με μια σειρά από Ευρωπαίους διανοούμενους, έρχεται να μας υπενθυμίσει την προειδοποίηση του μεγάλου Γερμανού θεωρητικού Μax Weber: «Όποιος αναζητά τη σωτηρία της ψυχής, της δικής του και των άλλων, δεν πρέπει να την αναζητά στις λεωφόρους της πολιτικής». Μια προειδοποίηση που δεν εισακούστηκε στο παρελθόν και που οι απαρχές του αιώνα που διανύουμε δείχνουν ότι μάλλον δεν θα εισακουστεί και στο μέλλον. Έχει αποδειχτεί πλέον ότι οι πραγματικοί εχθροί της δημοκρατίας είναι αυτοί που υπόσχονται επίγειους παραδείσους μέσα από μια φανατική και, σε τελική ανάλυση, ανήθικη προσήλωση σε μυστικιστικές ιδεοληψίες που δεν έπαψαν να υπάρχουν σε όλες τις εποχές. Γιατί ακόμη και τα καλύτερα πολιτεύματα, όπως αυτό της αρχαίας Αθήνας, οδήγησαν σε οικτρά αποτελέσματα – παράδειγμα η επίθεση, δίχως καμιά προειδοποίηση, εναντίον της ουδέτερης Μήλου, που επέφερε τη σφαγή όλων των ανδρών και την πώληση των γυναικόπαιδων στα σκλαβοπάζαρα. Γιατί η δημοκρατία δεν είναι η τυραννία της πλειοψηφίας, που άπειρες φορές έχει αποδειχθεί λανθασμένη, αλλά εκείνο το καθεστώς που βασίζεται σε σταθερές και σε δικλείδες ασφαλείας όπως η διάκριση των εξουσιών, η αναγνώριση και η εγγύηση των ατομικών δικαιωμάτων των πολιτών, ο πλουραλισμός, η διαπραγμάτευση και η διαβούλευση πριν από τη λήψη αποφάσεων, ο σεβασμός των μειονοτήτων και της μειοψηφίας.

Ο αριστερός εθνικολαϊκισμός – Από την αντιπολίτευση στην εξουσία
Ανδρέας Πανταζόπουλος
Επίκεντρο
272 σελ.
ISBN 978-960-458-709-4
Τιμή: €12,00

 

 

 

πηγή : diastixo.gr