Ανδρέας Μήτσου: «Η αστυνόμος»

2019-10-31 17:07

Δύο –τουλάχιστον– πράγματα γνωρίζει πολύ καλά ο πεζογράφος Ανδρέας Μήτσου, κι αυτά είναι η (φυσική) ιδιότητα της γυναικείας ιδιοσυγκρασίας και η (επίκτητη) χαρισματική έκσταση της λογοτεχνικής δημιουργίας, την οποία μόνο οι συγγραφείς κατέχουν. Έτσι, σε ένα ακόμη βιβλίο, σε μια ακόμη ιστορία, ο Μήτσου ανιχνεύει τον ψυχισμό μιας γυναίκας, η οποία εργάζεται ως αστυνομικός, μισεί τον πατέρα της κατάφωρα, δεν έχει ερωτικό δεσμό, καθώς είναι ουσιαστικά μετέωρη ανάμεσα στον ακόλαστο πατέρα της και στη διαφαινόμενη υπαινικτικά ερωτική της δυσανεξία, και τέλος –χωρίς κανείς να μας το υπενθυμίζει–, γράφει ένα μυθιστόρημα όπου ήρωας είναι ο πατέρας της, ο οποίος βρίσκει τον δάσκαλό του από μια μοιραία και πολύ όμορφη γυναίκα, η οποία όμως σε συνεργασία με τον νταλικιέρη σύζυγό της φτάνει μέχρι του σημείου ακόμη και της ζωτικής του εξόντωσης – τουλάχιστον αυτά περιγράφει ο συγγραφέας, ο οποίος ταυτίζεται με την ηρωίδα του, που επιχειρεί αυτή τη δράση προκειμένου να τιμωρήσει τον γονιό της, που ευθύνεται, πλην των άλλων, και για τον χωρισμό και την απώλεια της μητέρας της.

Από την άλλη, μια που η πρωτοπρόσωπη αφήγηση εναλλάσσεται ανάμεσα στα δύο πρόσωπα, ο πατέρας είναι ένας επιτυχημένος μυθιστοριογράφος και δημοσιογράφος, έχει έναν μόνιμο δεσμό, στην ουσία όμως πετά σαν τη μέλισσα από λουλούδι σε λουλούδι, οι σχέσεις του με την κόρη του είναι διαταραγμένες (σίγουρα διαφαίνεται ο καταπιεσμένος έρωτας μεταξύ τους), γράφει όταν εμπνέεται από τις αφηγήσεις της θυγατέρας του, που του μεταφέρει γεγονότα από την ανάκριση, και τέλος, ρεαλιστικά ή μυθοπλαστικά, εμπλέκεται σε μια ιστορία ερωτική, από την οποία βγαίνει λαβωμένος – πάντα με τη βοήθεια της κόρης του, η οποία τον ακολουθεί και τον παρακολουθεί παντού, όπου και αν βρίσκεται, ό,τι και αν κάνει. Το τρίτο –και πλέον ενδιαφέρον– πρόσωπο της ιστορίας, η πανέμορφη γυναίκα, η οποία πηγαίνει με πολλούς άνδρες όσο ο σύζυγός της ταξιδεύει στην Ευρώπη και την Ασία, η οποία αγαπά την ανεξαρτησία της και δεν μπαίνει σε κλουβί, για έναν ολόκληρο χρόνο βρίσκεται ερωτικά με τον ήρωα και μόνο όταν εκείνος της προτείνει γάμο, τον εγκαταλείπει. Στη συνέχεια, και προς το τέλος του έργου, δύο φορές σε συνεργασία με τον άνδρα της επιχειρεί να τον σκοτώσει, ή μπορεί απλώς να τον τρομοκρατήσει με πολύ όμως βίαιο τρόπο, γνωρίζοντας πως ο ίδιος δεν θα κάνει την παραμικρή κίνηση να τους καταγγείλει στις αρχές και την αστυνομία, λόγω και της θέσεώς του αλλά και της επαγγελματικής δραστηριότητας της κόρης του. Εν κατακλείδι, το τελευταίο πρόσωπο του έργου, ο δεσμός του Στρατήγη, μετά τον έναν χρόνο απουσίας του στην Αμερική λόγω υποχρεώσεων, είναι θέμα χρόνου να αποκαλύψει την απάτη αφήνοντάς τον στα κρύα του λουτρού. Τίποτα λοιπόν δεν είναι πιο φυσιολογικό, οι δυο τους, πατέρας και κόρη, να συζούν πια, με αβάντες και μικροπαρεξηγήσεις, πάντα όμως «ερωτευμένοι» έστω και μόνο συναισθηματικά, έστω και μόνο σε επίπεδο μίσους που ο ένας τρέφει για τον άλλο, έστω και μόνο ως δύο άνθρωποι που αγαπήθηκαν πολύ, αλλά ο ένας κυριολεκτικώς απεχθάνεται οριστικά τον άλλο.

Το μυθιστόρημα Η αστυνόμος του Ανδρέα Μήτσου είναι ό,τι καλύτερο διαβάσαμε τον τελευταίο καιρό.

Ουσιαστικά λοιπόν έχουμε ένα βιβλίο μέσα σε ένα άλλο. Ο Ανδρέας Μήτσου (θα το λέμε πολλάκις) είναι ένας σύγχρονος, τεράστιος τεχνίτης του λόγου, ένας μεγάλος παραμυθάς, ο οποίος εμπνέεται από τα πιο απίθανα περιστατικά και γράφει μυθιστορήματα ή διηγήματα το ένα καλύτερο από το άλλο, το ένα πιο συναρπαστικό από το προηγούμενο. Η εκπληκτική στιχομυθία, οι στιβαροί διάλογοι, το θεατρικό σκηνικό, η κινηματογραφική πλοκή, η απόλαυση των φιλοσοφικών και ποιητικών του διαθέσεων κυριολεκτικώς εκπλήσσουν –όχι βέβαια όσους έχουν εντρυφήσει στο έργο του, αλλά όσους τώρα το ανακαλύπτουν– σε σημείο μάλιστα που οι απόψεις για το τι ακριβώς θέλει να πει, για το τι ακριβώς επιθυμεί να επικοινωνήσει, να διαφέρουν μεταξύ τους, να είναι δηλαδή πολλαπλές και, συνάμα, πολλές φορές, αντικρουόμενες. Έτσι, το κείμενο ρέει σαν δροσερό νερό, προχωρά αναγνωστικά πολύ γρήγορα παρακάτω, η ηδονή της ψυχαγωγικής μυσταγωγίας επιτυγχάνεται με τα υψηλά πεζογραφικά επίπεδα και παρότι σε δύο σημεία (όταν ο ήρωας Στρατήγης πλησιάζει τη γυναίκα στο νοσοκομείο, καθώς φουλ ερωτευμένος προσπαθεί να αποσπάσει έστω και τη μικρότερη υπόσχεση, και όταν, καιρό μετά, στο φτηνό ξενοδοχείο προσπαθεί να τη φυλακίσει στην αγάπη του εισπράττοντας ένα βροντερό όχι) ο Μήτσου επιχειρεί έναν κοινωνικό στοχασμό, μια φιλοσοφική διάθεση, και πάλι σε τίποτα δεν μειώνει τον εξαιρετικό χαρακτήρα του έργου, το οποίο απλώς περιέχει και αυτή την παράμετρο, ανάμεσα σε έναν άνδρα και μια γυναίκα, οι οποίοι –έστω και μυθιστορηματικά– ζουν έναν φλογερό και γεμάτο σωματικά υγρά έρωτα. Ο Μήτσου γνωρίζει πολύ καλά πού θα οπλίσει, πού θα πυροβολήσει, πού θα σιωπήσει, πού θα πολυλογήσει, πού θα σταθεί στα βασικά και πού σε εκείνα που περισσεύουν, ξέρει πως ο έρωτας δύο ανθρώπων είναι ό,τι καλύτερο, ό,τι πιο ιδανικό, ό,τι πιο ύψιστο αυτή η πλάση, αυτή η φύση, αυτή η σκέψη –ίσως και μόνο– προσφέρει. Ο Μήτσου με όλη την απλότητα, τη διακριτικότητα, τη μεστότητα περιγράφει τα βάσανα δύο ερωτευμένων, που ξεκινάνε από κοινωνικές δεσμεύσεις και καταλήγουν σε συναισθηματικές εξαρτήσεις, όχι για να τους χωρίσει (όπως είναι φυσικό, μια που αυτός είναι ένας επώνυμος και μορφωμένος πολίτης, ενώ εκείνη μια αγράμματη και λαϊκή γυναίκα), πράγμα που γίνεται, αλλά για να υπενθυμίζει το τι ο ένας παίρνει από τον άλλο σε αυτή την επαφή (έστω και αν, απ’ ό,τι αφήνεται να εννοηθεί, το δέσιμο είναι κατ’ αρχάς σωματικό, με ολίγη ερωτική ποίηση). Με δυο λόγια, μια παρά φύση σχέση υποκαθιστά σε μεγάλο βαθμό την τεράστια μοναξιά που ένας ηλικιωμένος και μια όμορφη γυναίκα με τέσσερα παιδιά μπορούν να κουβαλούν στην πλάτη τους, εκείνος ως ερωτύλος, εκείνη ελευθερίων ηθών, εκείνος χωρίς συσπάσεις, εκείνη χωρίς συστολές.

Το μυθιστόρημα Η αστυνόμος του Ανδρέα Μήτσου είναι ό,τι καλύτερο διαβάσαμε τον τελευταίο καιρό. Και αυτό δεν είναι απίθανο (το γεγονός δηλαδή ότι το έγραψε ο συγκεκριμένος πεζογράφος), απίθανο είναι ότι στο σώμα του δεν παρατηρείται η παραμικρή πολιτική σκοπιμότητα, αναιρείται ολόκληρος ο κομματικός μηχανισμός, ο οποίος καθημερινά μας βομβαρδίζει με άσχετα και αχρείαστα υλικά. Παρακολουθούμε δηλαδή ένα μεταμοντέρνο μεν, εντελώς απολίτικο όμως μυθιστόρημα, το οποίο λειτουργεί ως παραδοσιακό, ως παραμυθιακό, μας εντάσσει και πάλι σε φασματικά επίπεδα και φαντασιακές προοπτικές, μέσα από το πιο πολυχρησιμοποιημένο μοτίβο της λογοτεχνίας, που είναι ο έρωτας. Κοινωνικό χαρακτήρα, παρ’ όλα αυτά, έχουμε αρκετό. Τόσο όσο ένας συγγραφέας όπως ο Μήτσου μπορεί να ανασκαλέψει, να δρομολογήσει, να αποκαλύψει, να διερευνήσει και να κατοχυρώσει, όχι ως παρεμπιπτούσης ελάχιστης κίνησης, αλλά το αντίθετο, ως επί τούτου ολοκληρωμένης συνάφειας, ως προκλητική αντιμετώπιση προθέσεων και σχεδίων, ως κύρια και όχι ακολουθούσα υπόμνηση θεωριών.

 

Η αστυνόμος
Ανδρέας Μήτσου
Εκδόσεις Καστανιώτη
256 σελ.
ISBN 978-960-03-6621-1
Τιμή €14,00

 

 

πηγή : diastixo.gr