Αν Κλιβς: συνέντευξη στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη

2016-04-28 08:06

Γεννημένη το 1954, η Βρετανίδα Αν Κλιβς [Ann Cleeves] εργάστηκε ως δικαστική επιμελήτρια, ως μαγείρισσα σε παρατηρητήριο πτηνών, αλλά και στην ακτοφυλακή, προτού αφοσιωθεί στη συγγραφή βιβλίων. Το 2006 κέρδισε το πολύ σημαντικό βραβείο Duncan Lawrie Dagger (το σημερινό Gold Dagger Award, μετά την αλλαγή του χορηγού του), της Ένωσης Βρετανών Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας για το βιβλίο της Μαύρα φτερά [Raven Black]. Τρία από τα μυθιστορήματά της με πρωταγωνίστρια την ντετέκτιβ Βέρα Στάνχοουπ (Υγρός θάνατος, Ένοχο παρελθόν και Παγίδα για κοράκια) έχουν μεταφερθεί στη μικρή οθόνη, σε τηλεοπτική σειρά του δικτύου ITV με πρωταγωνίστρια την Μπρέντα Μπλέιθιν (Brenda Blethyn).Η Κλιβς ζει και εργάζεται στο Νορθ Τάινσαϊντ της βορειοανατολικής Αγγλίας.

Διαβάζοντας το βιβλίο σας Μαύρα φτερά ταξίδεψα μέσα από τις σελίδες και είχα αγωνία να ανακαλύψω ποιος έχει σχέση με την εξαφάνιση των κοριτσιών . Πώς καταφέρνει ο συγγραφέας να κρατά σε αγωνία τον αναγνώστη; Υπάρχει κάποια τεχνική;
Μακάρι να υπήρχε κάποια τεχνική! Ως αναγνώστης λατρεύω τη συγκίνηση της ανακάλυψης στο τέλος του βιβλίου και ελπίζω να μεταδίδω τον ίδιο ενθουσιασμό στους ανθρώπους που διαβάζουν τα μυθιστορήματά μου. Ίσως μου είναι ευκολότερο να κρατώ τους αναγνώστες σε αγωνία, γιατί ποτέ δεν ξέρω πώς θα εξελιχθεί η ιστορία μέχρι να τη γράψω. Ποτέ δεν προγραμματίζω την πλοκή εκ των προτέρων, έτσι συχνά ο τρόπος που εξελίσσεται το βιβλίο είναι και για μένα μια έκπληξη.

Στο νησί, όπου ζουν οι ήρωες σας, ανακαλύπτουμε παθολογικές καταστάσεις που συνήθως συναντούμε στις πόλεις. Δεν θα ήταν αναμενόμενο κάτι τέτοιο να συμβαίνει σπανιότερα;
Υπάρχουν 23.000 άνθρωποι στα νησιά Σέτλαντ και το έγκλημα εκεί είναι σπάνιο. Για παράδειγμα, πολλοί από τους φίλους μου δεν κλειδώνουν τις πόρτες των σπιτιών τους και αφήνουν τα κλειδιά του αυτοκινήτου τους στη μίζα. Αλλά γράφω μέσα στην αγγλική παράδοση της αστυνομικής λογοτεχνίας και οι αναγνώστες είναι προετοιμασμένοι να αποβάλουν τη δυσπιστία τους. Καταλαβαίνουν τη φόρμα. Στην Χρυσή Εποχή της αστυνομικής λογοτεχνίας που γράφτηκε μεταξύ των πολέμων, στα βιβλία της Ντόροθι Σάγιερς ή της Αγκάθα Κρίστι, πολλές από τις ιστορίες διαδραματίζονταν στην ύπαιθρο, σε μεγάλα σπίτια και μεταξύ των εύπορων ανθρώπων. Το έγκλημα ήταν σπάνιο εκεί επίσης. Η αστυνομική λογοτεχνία μάς επιτρέπει να κάνουμε περισσότερα από το να πούμε απλά μια πιστευτή ιστορία. Μας δίνει την ελευθερία να αναπτύξουμε τον χαρακτήρα, να εξετάσουμε τις σχέσεις και, στη δική μου περίπτωση, να εξερευνήσουμε την πολύ μοναδική κοινότητα των Σέτλαντ.

Η αστυνομική λογοτεχνία μάς επιτρέπει να κάνουμε περισσότερα από το να πούμε απλά μια πιστευτή ιστορία. Μας δίνει την ελευθερία να αναπτύξουμε τον χαρακτήρα, να εξετάσουμε τις σχέσεις και, στη δική μου περίπτωση, να εξερευνήσουμε την πολύ μοναδική κοινότητα των Σέτλαντ.

Ο Μάγκνους Τέιτ είναι ένας εσωστρεφής άντρας. Κλεισμένος στον εαυτό του ζει στον δικό του κόσμο. Αυτό δεν αποτελεί και κάτι διαφορετικό που δεν το δέχεται η υπόλοιπη κοινωνία;
Ο Μάγκνους είναι ένας μοναχικός γέρος ο οποίος, λόγω της δυστυχούς και πολύ κυρίαρχης μητέρας του, αλλά και λόγω των δυσάρεστων φημών γι’ αυτόν, πάντα δυσκολευόταν να ενσωματωθεί. Οι κάτοικοι των Σέτλαντ έχουν συνήθως πολύ ανεπτυγμένη την ιδέα της κοινότητας. Στο παρελθόν, όταν οι καιροί ήταν πιο δύσκολοι, εξαρτιόνταν από τους γείτονές τους για την επιβίωση, και έτσι βρίσκουν δύσκολο να κατανοήσουν την απομόνωσή του.

Το να φορτώνεις σε κάποιον μια εξαφάνιση ή ένα έγκλημα χωρίς στοιχεία είναι σαφώς ανεπίτρεπτο και ανήθικο. Μήπως, όμως, εν τέλει όλοι ψάχνουμε το εξιλαστήριο θύμα;
Ίσως όλοι μας να αναζητούμε έναν αποδιοπομπαίο τράγο όταν η ζωή είναι άβολη στις κοινότητές μας. Ο Μάγκνους είναι το τέλειο εξιλαστήριο θύμα. Επειδή οι άνθρωποι τον βλέπουν σπάνια μπορούν να φτιάχνουν ιστορίες γι’ αυτόν και να πιστεύουν ότι είναι αληθινές.

Ο ντετέκτιβ Τζίμι Πέρεζ αναλαμβάνει να διερευνήσει τη δολοφονία μιας έφηβης. Χρησιμοποιεί όμως ανορθόδοξο τρόπο. Μήπως το προσωπικό στοιχείο ή και η εμπειρία μάς οδηγούν σε άλλους τρόπους σκέψης;
Στο αστυνομικό μυθιστόρημα οι αστυνομικοί συχνά χρησιμοποιούν ανορθόδοξες μεθόδους. Επειδή ο Τζίμι Πέρεζ είναι ένα μέλος της κοινότητας που υπηρετεί, ξέρει πολλά από τα άτομα που είναι μάρτυρες και ύποπτοι στην υπόθεση. Τους αντιλαμβάνεται με τρόπο που ένας ξένος δεν θα μπορούσε. Είναι ένας πολύ ευγενικός άνθρωπος, συμπονετικός, και οι άνθρωποι θεωρούν ότι είναι εύκολο να του μιλήσουν.

Όλα αυτά που γράφετε στο μυθιστόρημα σχετικά με την αστυνομία και τον επιθεωρητή έχουν σχέση με την πραγματικότητα;
Μίλησα με έναν πρώην αστυνομικό που είχε εργαστεί στα Σέτλαντ, έχω έναν φίλο που είναι ερευνητής σκηνών εγκλήματος και έναν άλλο ο οποίος είναι παθολόγος. Προσπαθώ να μην έχω λάθη στις τεχνικές λεπτομέρειες, αλλά η ιστορία έρχεται πάντα πρώτη.

Ένας από τους χαρακτήρες σας ασχολείται με τα πουλιά. Γιατί, αν και ξέρουμε τους κινδύνους, δεν συνεισφέρουμε στη διάσωση των πουλιών που απειλούνται με εξαφάνιση;
Ο σύζυγός μου είναι ένας ορνιθολόγος ο οποίος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του δουλεύοντας για μια οργάνωση διατήρησης της φύσης. Μου έδωσε πολλές πληροφορίες!

Ένα από τα στοιχεία που ανακάλυψα στο βιβλίο είναι ο εκφοβισμός (bullying). Τόσο ο Τζίμι Πέρεζ όσο και η Σάλι είχαν υποστεί μια τέτοια συμπεριφορά, αλλά οι αντιδράσεις τους είναι διαφορετικές. Υπάρχει διαφορά στην αντιμετώπιση του εκφοβισμού από το παιδί ανάλογα με το φύλο;
Αυτή είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι μπορώ να σας δώσω μια απάντηση. Ίσως η φύση του εκφοβισμού είναι λίγο διαφορετική, αλλά νομίζω ότι είναι αδύνατο να γενικευθεί. Τα κορίτσια φαίνεται να ενδιαφέρονται πολύ τι σκέφτονται οι άνθρωποι γι’ αυτά. Μπορεί να πληγωθούν από κουτσομπολιά ή και από υπαινικτικά και σαρκαστικά σχόλια για την εμφάνισή τους. Ακόμα κι αν τα πράγματα έχουν αλλάξει, εξακολουθεί να είναι δύσκολο για τα κορίτσια να εμφανίζονται σκληρά και δυνατά. Ο Πέρεζ είχε δύσκολες στιγμές στο σχολείο, επειδή ήταν από ένα πολύ μικρό νησί, όπου ήξερε τον καθένα και σχετιζόταν με τους περισσότερους από αυτούς, και κατόπιν βρέθηκε σε ένα πολύ μεγαλύτερο ίδρυμα.

Διάβασα στο βιογραφικό σας ότι έχετε εργαστεί σε πολλές δουλειές. Αυτές οι εμπειρίες σάς βοήθησαν στο γράψιμο;
Φυσικά! Όλα όσα έχω κάνει με έχουν βοηθήσει στο γράψιμό μου. Όταν δούλευα ως επιμελητής (ατόμων υπό αστυνομική επιτήρηση) έμαθα κάποια πράγματα για το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης. Αυτό μου έδωσε επίσης πρόσβαση στα σπίτια των δραστών και την ευκαιρία να μιλήσω μαζί τους και με τις οικογένειές τους σχετικά με τους λόγους στους οποίους οφείλεται η αντικοινωνική συμπεριφορά τους. Γνώρισα πραγματικούς δολοφόνους. Αλλά και η εργασία μου σε μια δημόσια βιβλιοθήκη μού έδωσε πρόσβαση σε βιβλία και συγγραφείς που συνάντησα και που διαφορετικά δεν θα είχα διαβάσει. Ήταν όλα χρήσιμα.

Είσαστε μέλος της ομάδας Murder Squad που απαρτίζεται από έξι συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων. Ποιες είναι οι δραστηριότητές σας;
Οργανώνουμε εκδηλώσεις σε βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία, έχουμε γράψει μια σειρά από συλλογές διηγημάτων. Η πιο πρόσφατη, με τίτλο Μαυροπούλια και Άλλες Ιστορίες, βασίζεται σε μια σειρά από όμορφες φωτογραφίες. Και επίσης εκδίδουμε ένα ενημερωτικό δελτίο για τους αναγνώστες.

Τον επόμενο μήνα θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα το μυθιστόρημά σας Λευκές νύχτες [White Nights]. Συναντάμε πάλι τον επιθεωρητή Τζίμι Πέρεζ. Τώρα όμως αναλαμβάνει μια άλλη υπόθεση. Τη δολοφονία ενός ξένου που παρευρίσκεται σε μια έκθεση ζωγραφικής. Θα θέλατε να μας πείτε κάτι για το νέο σας μυθιστόρημα;
Οι Λευκές νύχτες διαδραματίζονται στα μέσα του καλοκαιριού. Επειδή τα Σέτλαντ είναι τόσο βόρεια –είναι στην ίδια γραμμή γεωγραφικού πλάτους όπως η άκρη της Γροιλανδίας και τμήματα της Αλάσκας– είναι πολύ φωτεινά όλη τη νύχτα τον Ιούνιο. Αυτή η περίοδος είναι ένας τρελός καιρός για πάρτι, αλλά είναι επίσης ο καιρός που τα νησιά είναι πάρα πολύ όμορφα, με τα θαλασσοπούλια στα βράχια και τα λουλούδια στα λιβάδια. Το βιβλίο αφορά την προσποίηση και την τέχνη όπου τα πράγματα δεν είναι ακριβώς όπως φαίνονται.

Έχετε επισκεφτεί την Ελλάδα;
Δεν έχω πάει ποτέ στην Ελλάδα, αλλά σκοπεύω να πάω για διακοπές για πρώτη φορά φέτος.

[Ευχαριστίες για τη μετάφραση στον κ. Χρήστο Γεωργιάδη, καθηγητή Αγγλικής Φιλολογίας.]

Μαύρα φτερά
Ann Cleeves
Μετάφραση Μαρία Παγαδά
Κλειδάριθμος
456 σελ.
ISBN 978-960-461-619-0
Τιμή € 17,50

Πηγή : diastixo.gr